بیت کوین به عنوان اولین و ارزشمندترین رمزارز جهان، سال های پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. تاریخچه بیت کوین از سال ۲۰۰۸ تاکنون فصل تازه ای از زندگی مالی بشر را ورق زده است. این رمزارز فعالیت ساده و بی سر و صدای خود را از سال ۲۰۰۸ آغاز کرد. اما مسیری که این ارز را به قرن بیست و یکم کشانده است، در نوع خود کم نظیر بوده است.
پیشتازان و کسانی که زندگی خود را در بازارهای مالی سپری کرده اند به خوبی می دانند که تاریخ بخش جدانشدنی زندگی بشر است. تاریخ به شما نشان می دهد که از کجا به کجا رسیده اید و در این راه چه چیزهایی قربانی شده است. شناخت تاریخ درک ما از جهان پیرامون و خودمان را افزایش می دهد. بیت کوین دنیای تازه ای را به وجود آورده است. دنیایی بر پایه رضایت جمعی که یادآور یک دموکراسی کامل است. دنیای بدون حضور یک قدرت مرکزی.
واقعیت این است که همه ما با این مفاهیم بیگانه هستیم. ما هرگز طعم زندگی بدون حضور یک نظام یا قدرت مرکزی را تجربه نکرده ایم. اولین تجربه ما در برخورد با این دنیاست. بنابراین شناخت تاریخ بیت و پی بردن به تعریف بیت کوین چیست می تواند اولین قدم برای ورود به این دنیای جدید باشد. با ما در ادامه همراه باشید تا بیت را از زاویه ای دیگر بشناسید.
آغاز فعالیت بیت کوین
ایده اولیه از راه اندازی بیت در تاریخ ۳۱ اکتبر سال ۲۰۰۸ مطرح شد. بیت زمانی به مردم معرفی شد که جهان در بحران اقتصادی به سر می برد. در آن زمان ساتوشی ناکاماتو با معرفی این ارز راهکاری غیر منتظره را پیش روی اقتصاد جهانی گذاشت. در آن زمان وایت پی پر (White paper) شامل تمام اطلاعات مربوط به نحوه عملکرد این ارز در اختیار مردم گذاشته شد. این مقاله همچنان در دسترس عموم است.
در این مقاله مفهوم بیت به عنوان یک ارز دیجیتال بدون مرکزیت مطرح شد. بدون مرکزیت آن لزوم حضور یک قدرت مرکزی را از میان برداشت. به جای قدرت مرکزی اطلاعات موجود در شبکه بیت در یک دفتر کار توزیع شده به نام بلاک چین ذخیره می شوند. منظور از دفتر کار توزیع شده، پایگاه اطلاعاتی است که در سراسر شبکه پراکنده شده است. به این ترتیب تمام کامپیوترهای موجود در شبکه به اطلاعات موجود در این دفتر کار دسترسی دارند. نیاز به استفاده از هیچ فرد واسطه ای نیست و افراد می توانند معاملات را به صورت مستقیم انجام می دهند. همه اینها به لطف تکنولوژی بلاک چین میسر شده بود.
پیاده سازی بیت کوین روی بلاک چین
بلاک چین از تاریخ ۳ ژانویه سال ۲۰۰۹ به صورت رسمی فعالیت خود را در شبکه بیت آغاز کرد. اولین بلاک شبکه در این تاریخ ثبت شد. اولین تراکنش آزمایشی شبکه ۱ هفته بعد از این تاریخ انجام شد.
بیت برای اولین بار در طول تاریخ تنها به ماینرهایی تعلق داشت که وظیفه استخراج و تایید تراکنش های بیت را بر عهده داشتند. در این زمان بیت کوین ارزش چندانی در نظام مالی جهان نداشت. در آن زمان کامپیوترها مسائل پیچیده ریاضی را حل می کردند. آنها در کنار حل مسائل ریاضی وظیفه تایید تراکنش های قبلی را نیز برعهده داشتند. ماینرها در آن زمان تنها برای سرگرمی بیت کوین را مبادله می کردند.
بیش از یک سال تا انجام اولین تراکنش بیت طول کشید. در تاریخ ۲۲ می سال ۲۰۱۰ فردی در پیتزا پاپا جان (Papa John) با استفاده از ۱۰ هزار عدد بیت کوین یک پیتزای ۲۵ دلاری را خرید. این اولین تراکنش واقعی بیت کوین در طول تاریخ است. در آن زمان هر پنی برابر با ۴ بیت کوین بود. درواقع با حساب قیمت امروز بیت کوین آن پیترا به ارزش ۳۸۰ میلیارد دلار فروخته شده است.
هواداران رمزارز در بزرگداشت این روز ۲۲ می را روز پیتزا نامیده اند. در روزهای اول بیت کوین وسیله ای برای مبادله کالا به کالا به شمار می رفت. در آن زمان مردم در اتاق های بحث و گفتگو درباره خدمات و کالاهایی که باید در ازای بیت کوین دریافت کنند صحبت می کردند. در آن ارزش ثابتی برای بیت کوین وجود نداشت. مردم با توافق ارزش این ارز را تعیین می کردند.
تاریخچه در ایران
بیت کوین در ایران درست مانند دیگر کشور های جهان با استقبال مردم روبه رو شده است. نام و آوازه بیت کوین از همان سال های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ در ایران نیز شنیده می شد. اما دولت موضوع مشخصی در خصوص این ارز نداشته است. از آنجایی که استخراج بیت کوین مستلزم مصرف برق بسیار زیادی است، دولت تدابیری را برای شناسایی دکل هایی که به صورت غیر قانونی از برق استفاده می کردند در نظر گرفت. اما با گذشته زمان دولت ایران نیز به فرصت های موجود در این ارز پی برده و به استفاده از این ارز در صادرات و واردات روی آورده است.
از یک طرف استخراج بیت کوین در مقایسه با صادرات نفت و محصولات پتروشیمی بسیار سودآورتر است. همین امر سبب شده است که استخراج در ایران نیز به قدرت به مسیر خودادامه دهد. دولت اعلام کرده است که بیت های استخراج شده باید به بانک مرکزی فروخته شوند. از طرفی برای خرید و فروش بیت کوین نیز صرافی های مجازی از سوی بانک مرکزی معرفی شده اند.
ایران به تازگی و در راستای افزایش بازده استخراج پایگاه استخراجی را در کرمان افتتاح کرده است. این پایگاه ۱۷۵ مگابایتی با استفاده از انرژی برق بسیار ارزان قیمت استخراج را انجام می دهد. دولت تا اندازه ای به استخراج روی آورده است که برای تامین انرژی مورد نیاز برای استخراج بیت از سوخت مازوت نیز بهره می برد. این امر آلودگی هایی را در شهرهای بزرگ کشور در پی داشته است.
تاریخچه قیمت
تاریخچه بیت کوین با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است. در فوریه ۲۰۱۱ قیمت از ۱ دلار عبور کرد. در آن زمان قیمت برای چند سال زیر ۲ دلار بود. در ژوئن سال ۲۰۱۱ قیمت اولین حباب قیمت بیت کوین منفجر شد و قیمت این ارز به ۳۱ دلار رسید. دو سال بعد از این رویداد و در آوریل سال ۲۰۱۳ قیمت این ارز به ۲۰۰ دلار رسید. تا اواخر نوامبر همان سال قیمت این ارز به ۱۰۰۰ دلار رسید. قیمت با رسیدن به نوامبر سال ۲۰۱۷ به ۱۰۰۰۰ هزار دلار رسیده بود. در اواسط دسامبر سال ۲۰۱۷ برای اولین بار قیمت ۱۹۶۵۰ دلار را ثبت کرد.
در آن زمان بسیاری از حاضران شبکه این ارز را با آغاز به کار اینترنت مقایسه کردند. اینترنت در سال ۱۹۹۹ وارد میدان شد و به رونق تجارت هایی مانند آمازون کمک کرد.
از سال ۲۰۱۷ صحبت بیت کوین بر سر زبان ها افتاد. اما رفته رفته و با نزدیک شدن سال ۲۰۱۸ قیمت بیت کوین نیز کاهش پیدا کرد. اما با کاهش قیمت بیت کوین بازار بالغ تری در حوزه ارز دیجیتال ایجاد شده بود. رشد قیمت بیت کوین منجر به ایجاد بازارهای فیزیکی و مجازی بسیاری در سراسر جهان شد. از این گذشته مردم بیشتری به این بازار علاقه مند شدند.
با رسیدن به سال ۲۰۲۰ بیت ها وینگ سوم خود را پشت سر گذاشت. در ادامه شیوع ویروس کرونا در جهان اقتصاد جهانی را با مشکلات بی سابقه ای روبه رو کرد. رعایت پروتکل های بهداشتی، بسته شدن مرزها، حفظ فاصله اجتماعی و قرنطینه اقتصاد جهان را به آستانه نابودی کشاند. قیمت سهام و دیگر دارایی های بازار سرمایه نزول کرد.
