ips چیست؟ چه تفاوتی با LED دارد؟ (به زبان ساده)

IPS چیست؟ چه تفاوتی با LED دارد؟ این یک راهنمای ساده درباره این دو فناوری است. به طور خلاصه اگر بخواهیم بگوییم، ips یک فناوری جدیدتر از led می باشد که زاویه دید بیشتری دارد و در نور آفتاب و نورهای بیرونی کیفیت بالاتری دارد. حتما دیده اید در برخی صفحه نمایش ها یا تلویزیون ها، وقتی از کنار به صفحه نگاه می کنید، تار است یا به درستی دیده نمی شود، ips این مشکل را ندارد و ضمنا روشنایی بیشتری هم دارد.

اگر به دنبال خرید یک مانیتور هستید حتما با طیف وسیعی از انواع کلمات اختصاری روبرو شده اید که شما را سردرگم خواهند کرد.

نام هایی مانند LED، IPS، LCD و TFT و موارد دیگر که معمولا آنها را شنیده اید. این کلمات اختصاری همه مربوط به مانیتور یا فناوری نمایشگر تلویزیون است.

LCD

قبل از معرفی با IPS و LED بهتر است یک درک پایه از پرکاربردترین و محبوب ترین فناوری صفحه نمایش تخت فعلی یعنی LCD داشته باشیم.

اکثر مانیتورها و تلویزیون هایی که امروزه خریداری کنید از LCD استفاده می کنند، LCD مخفف “liquid-crystal display” به معنی “نمایشگر کریستال مایع” است. همانطور که از نامش پیداست، این فناوری از کریستال های مایع برای تعدیل نور استفاده می کن که توسط نور پس زمینه فعال در همه مانیتورهای LCD فراهم می شود.

قبل از LCD مانیتورهای CRT بر بازار تسلط داشتند، آنها را همان “مانیتورهای جعبه ای قدیمی” در نظر بگیرید.

هنگامی که مانیتورهای CRT معرفی شدند، نسبت به نمونه های LCD مزایای بیشتری داشتند؛ مثل واکنشگرایی بیشتر و عملکرد بهتر. با این حال طولی نکشید که فناوری های جدید وارد بازار شد. نمایشگرهای LCD باریک تر، سبک تر، بهتر و مدرن تر شدند و در حال حاضر فناوری غالب نمایشگرها برای مانیتورها می باشند. همچنین پلاسما را در بازار تلویزیون تحت تاثیر قرار دادند.

حالا به مخفف عبارت اختصاری TFT می رسیم. این کلمه مخفف “thin-film transistor” و به معنای “ترانزیستور باریک فیلمی” است. TFT نوعی فناوری LCD است که از ماتریس فعال ترانزیستورهای باریک فیلمی استفاده می کند که به طور کلی کیفیت تصویر LCD را بهبود می دهد.

صفحه نمایش های TFT LCD سال ها است که وجود دارند و تقریباً در مانیتور، تلویزیون و تلفن همه از نوعی صفحه نمایش TFT LCD استفاده می شود. اما دقیقاً چه “انواعی” از صفحه نمایش TFT LCD وجود دارد؟ خب، پاسخ این سوال ما را به قسمت بعد می برد.

IPS چیست؟

IPS مخفف “in-plane switching” است و یکی از گسترده ترین فناوری های TFT LCD است که امروزه از آن استفاده می شوید. علاوه بر این با پنل های TN (twisted nematic) و VA (vertical alignment panels) نیز روبه رو می شوید.

پنل IPS به عنوان ابزاری برای رفع نواقص معمول در انواع دیگر پنل ها مانند زاویه دید ضعیف و پخش رنگ محدود ایجاد شد. در نتیجه اکثر پنل های IPS امروزه در مقایسه با TN و VA زاویه دید وسیع تری ارائه می دهند، البته ناگفته نماند که در بین این سه فناوری واقعی ترین و زنده ترین رنگ ها را نیز نمایش دهد.

اما مطمئنا پنل های IPS بی نقص نیستند، آنها گرانتر هستند، به اندازه پنل های TN سریع و واکنشگرا نیستند و همچنین نمی توانند کنتراست یک پنل VAرا ارائه دهند.

LED چیست؟

حالا به LED می رسیم که کاملاً متفاوت است. LED مخفف “light-emitting diode” به معنای دیود ساطع کننده نور است و یک فناوری پنل نیست. همانطور که از نامش پیداست یک نوع نور پس زمینه است. همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم همه LCD ها به نور پس زمینه فعال احتیاج دارند و امروزه LED محبوب ترین فناوری نور پس زمینه است.

درباره صفحه نمایش های LCD دو نوع LED وجود دارد: edge-lit و direct-lit.

در Edge-lit LED ال ای دی ها در اطراف لبه های صفحه قرار می گیرند. نمایشگرهایی که از این فناوری استفاده می کنند از نظر مصرف انرژی بهینه هستند و بعضی از آنها از باریک ترین LCD های موجود هستند که زیبایی زیادی دارند. گرچه ممکنه آنها به اندازه برخی از نمایشگرهایی با direct-lit LED روشن نباشند و همچنین ممکنه با یکنواختی و سایه اندازی نور پس زمینه مشکل داشته باشند.

در Direct-lit LED ال ای دی ها در پشت صفحه قرار می گیرند که منجر به یکنواختی نور پس زمینه بهتر و روشنایی کلی بیشتر می شود. از نظر جنبه منفی نیز علاوه بر اینکه کمی حجیم تر است، کنتراست چندان هم خوبی هم ندارند، گرچه می توان با استفاده از کاهش نور محلی آن را کاهش داد.

صفحه نمایش هایی که از کاهش نور محلی استفاده می کنند معمولاً به عنوان نمایشگرهای “full-array” نیز شناخته می شوند و در حالیکه ال ای دی ها مانند یک نمایشگر direct-lit LED قرار می گیرند، در بلوک هایی گروه بندی می شوند که می توانند به طور مستقل روشن یا خاموش شوند، مناطق خاصی از صفحه نمایش تیره تر از بقیه قسمت ها است.

با وجود چیزهایی که گفته شد، IPS و LED جوری نیستند که بتوان آن را با هم مقایسه کرد اما اگر به دنبال مقایسه این نمایشگرها هستید به OLED فکر کنید.

OLED مخفف “organic light-emitting diode” به معنای دیود ساطع کننده نور آلی است. یک فناوری صفحه نمایش کاملاً جدید است و هیچ ارتباطی با پنل های LCD یا نورهای پس زمینه LCD ندارد. در واقع هیچ ارتباطی با نور پس زمینه ندارد!

در حالی که LCDها از نور پس زمینه فعال استفاده می کنند، صفحه نمایش OLED فاقد نور پس زمینه است. به جای آن هر پیکسل خودش به عنوان منبع نور عمل می کند، برای نمایش رنگ، روشن می شود و برای نمایش سیاه خاموش می شود. بدیهی است که صفحه نمایش های OLED از نظر مصرف انرژی بهینه تر هستند و کنتراست فوق العاده ای ارائه می دهند. اما این همه ماجرا نیست.

در حقیقت صفحه نمایش های OLED تقریباً از هر نظر از LCD بهتر هستند: دقت رنگ، سرعت تعویض فریم ها، زمان پاسخگویی و ….

با این حال OLED دو مشکل بزرگ دارند؛ ماندگاری تصویر و قیمت.

مشکلی ماندگاری تصویر (image retention یا burn-in) هنگامی رخ می دهد که برخی از پیکسل ها در طول زمان، کم نورتر می شوند. اگر یک OLED تصاویر ثابت را برای مدت طولانی نمایش دهد (که احتمالاً در استفاده از دسکتاپ مشاهده کرده اید)، پیکسل های فعال نسبت به پیکسل هایی که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند، خیلی سریعتر حداکثر روشنایی خود را از دست می دهند و در نتیجه به مرور زمان روشنایی در صفحه نمایش ناهموار می شود.

در مورد قیمت هم بسیار ساده است. فناوری تولید OLED به اندازه LCD توسعه و گسترده نشده اند و در نتیجه OLEDها به طور قابل توجهی گران تر هستند. عرضه و تولید مانیتورهای OLED نسبتاً کم است و اگر شما یک گیمر یا کاربر رایانه معمولی هستید، دلیلی ندارد که پول زیادی برای چنین دستگاهی هزینه کنید.

نتیجه گیری

با توجه به موارد گفته شده بدیهی است که IPS و LED مقایسه پذیر نیستند. IPS نوعی پنل LCD است در حالیکه LED نوعی نور پس زمینه LCD است.

OLED هم کلا داستان دیگری دارند. همانطور که در بالا اشاره کردیم، OLEDها نه تنها نسبت به IPS LCD بلکه به طور کلی نسبت به LCD مزایای زیادی دارند. با این حال فکر می کنیم تا زمانی که به طور معمول برای مصرف کننده عادی در دسترس نباشد، بحث در مورد مزایا و معایب آن بی فایده است.

در حال حاضر مانیتورهای OLED بیشتر مورد توجه افراد حرفه ای (هنرمندان، طراحان، عکاسان و ..) هستند که به دنبال بهترین دقت رنگ می باشند و امکان خرید این مانیتورهای بسیار گران قیمت را دارند.

با این وجود اگر می خواهید یک خرید یک مانیتور جدید بخرید، LCD تنها انتخاب منطقی در سال ۲۰۲۱ می باشد. اگر اولویت تان کیفیت تصاویر نسبت به عملکرد بهینه است، پنل های IPS با رنگ های عالی و زاویه دید وسیع برای بازی بسیار مناسب است. همچنین بهترین انتخاب برای متخصصانی است که نیاز به دقت رنگ بالا دارند.