رابط کاربری ui و ux چیست؟ طراحی ui چیست؟ ux چیست؟ این موارد چند نمونه از سوالاتی هستند که ممکن است در زمینه تجربه کاربری و رابط کاربری ui برای شما پیش بیایند.
رابط کاربری
رابط کاربری ui شامل ترکیب منو، دکمه ها، محتوا، متن و تمام مواردی است که کاربر در یک صفحه مشاهده میکند. به صورت خلاصه تر تمام ویژگی های بصری شامل رنگ، فونت، موقعیت های گرافیکی و … در مجموعه موارد مربوط به ui قرار میگیرند. ui جزئی جدایی ناپذیر از تجربه کاربری ux است. در نهایت ui منجر به تعامل بهتر و کاراتر با کاربران خواهد شد و هدف نهایی آن را میتوان راهنمایی کاربر دانست.
این راهنمایی عنوان میکند که کاربر باید چطور از محصول استفاده کند، همچنین او را با قابلیت ها، ویژگی ها و مدل های مختلف یک محصول آشنا خواهد کرد. شاید این سوال برای شما هم پیش بیاید که دلیل اهمیت دانستن تفاوت های میان ui و ux در چیست؟ برای یک طراح خوب دانستن این نکات و تکیه بر آن ها در روند کار ضروری است.
چرا که موجب میشود تا تعامل بهتری با تیم طراحی و سایر همکاران خود داشته باشد. همچنین بسیاری از افراد تفاوت های میان ui و ux را نمیدانند. شما با دانستن این موارد -چه به عنوان طراح و چه به عنوان یک کاربر- از مجموعه این افراد خارج میشوید. با دانستن این تفاوت ها انتخاب مسیر آینده تان راحت تر خواهد بود. همچنین میتوانید با دیدی باز زمینه مورد علاقه تان را برای فعالیت انتخاب نمایید.
مقایسه تاریخچه ui و ux
بسیاری تصور میکنند که ux سابقه قدیمی تری نسبت به ui دارد در حالی که به هیچ عنوان اینطور نیست. نخستین رابط گرافیکی در دهه ۱۹۸۰ و به دست دانشمندان فعال در Xerox PARC ایجاد گردید. متولد شدن ui تغییر شگرفی در ارتباط میان انسان ها و کامپیوتر به وجود آورد. پیاده سازی رابط های کاربری موجب شد تا مخاطبان کامپیوتر به سادگی امکان تعامل با کامپیوتر را داشته باشند.
با استفاده از رابط های کاربری ارسال دستورات به وسیله کلیدها، منو، نماد و چک باکس با سهولت بیشتری انجام میشد. شاید بتوان ui را نخستین بارقه های ورود کامپیوتر به زندگی روزمره انسان دانست. چرا که افراد عادی دیگر برای ارتباط با کامپیوتر نیازی به استفاده از دستورات برنامه نویسی نداشتند.
با پیشرفت تکنولوژی و به وجود آمدن ابزارهای جدید بدیهی است که رابط کاربری ui و ux دیگر تنها منحصر به کامپیوترها نباشد. این مفهوم امروزه در ابزارهایی همچون تلفن ها و تلویزیون های هوشمند نیز در حال پیاده سازی است. رابط کاربری ui و ux هردو محصول دهه های اخیر جهان تکنولوژی هستند، مفهوم ux نخستین بار در دهه ۱۹۹۰ و توسط دونالد نورمن مطرح گردید.
در ابتدا ux منحصر به محصولات دیجیتالی بود. اما به سرعت گسترش پیدا کرد تا جایی که امروزه کمتر محصولی را میتوان یافت که بدون توجه به ux طراحی و روانه بازار گردد. تجربه کاربری مخاطب را در مسیر انتخاب و استفاده از محصول راهنمایی خواهد کرد. همچنین بررسی میکند در نهایت تجربه خوشایندی برای او در این مسیر به وجود آید.
تفاوت رابط کاربری ui و ux با ذکر مثال
شاید بیان تفاوت رابط کاربری ui و ux با ذکر چند مثال بهتر باشد. اگر محصول نهایی را یک غذا در نظر بگیریم ui شامل لیستی از اقلام و مواد غذایی است که باید پیش از تهیه غذا آماده شود. در حالی که ux شامل تجربه شما هنگام میل نمودن غذاست؛ این تجربه باید منجر به لذت بردن شما از فرایند غذا خوردن شود. همچنین میتوان ui را مفهوم کلی و نهایی یک کتاب دانست.
در حالی که ux ما را در روند مطالعه کتاب یاری میکند و در نتیجه این مطالعه دانش، درس و تجربه ای را برایمان به ارمغان می اورد. در این مثال میتوان مقدمه، طراحی روی جلد و فونت نوشته ها را مربوط به حوزه ui دانست. همچنین مواردی همچون قیمت کتاب، قلم نویسنده و نحوه دسترسی به کتاب در طبقه بندی مربوط به ux قرار خواهند گرفت.
از دیگر تفاوت های رابط کاربری ui و ux میتوان به این نکته اشاره کرد که ux حس هایی همچون امنیت و رضایت را برای تان به ارمغان خواهد آورد. در حالی که ui بیشتر بر جنبه های زیبایی شناختی محصول تکیه دارد. طراحان ux به این فکر میکنند که پیش و پس از ورود کاربر به صفحه و یا اپلیکیشن چه اتفاقاتی باید بیفتد ؛ و رضایتمندی ذکر شده چگونه قابل دستیابی است.
اما ui به منظور استفاده از جلوه های بصری جذاب برای این فرآیندهای فکری به کار میرود. یکی دیگر از مثال های کاربردی که عموما برای تشخیص و تفهیم تفاوت های ui و ux مطرح میگردد نقش مهندس عمران و مهندس معماری در فرآیند ساختمان سازی است. در این مثال مهندس معماری و طراح داخلی ساختمان نقش ui designer را ایفا میکنند.
شباهت های رابط کاربری ui و ux
علیرغم تفاوت های ذکر شده برای رابط کاربری ui و ux این دو مفهوم در هم تنیده شده اند ؛ و شباهت های زیادی با هم دارند. نخستین شباهت ui و ux در این است که هردو آن ها به جهت توسعه محصول مورد استفاده قرار میگیرند و لازم و ملزوم یکدیگرند. هرچند ui و ux وظایف متفاوتی بر عهده دارند اما هدف نهایی آن ها تعامل مناسب با کاربر و جلب رضایت اوست. این دو مفهوم هر دو در راستای جذاب نمودن یک پروژه گام برمیدارند.
در تمام فعالیت هایی که در زمینه رابط کاربری ui و ux به انجام میرسد توجه به این نکته ضروری است که کاربر باید محور این فعالیت ها باشد. به این معنی که اولویت با کاربر و نیازهای اوست و این مسئله نباید به هیچ عنوان دور از نظر باشد. از دیگر شباهت ها میتوان به تست قابلیت و آزمودن فعالیت های انجام گرفته اشاره نمود، هرچند بیشتر بار این تحقیق بر دوش طراح ux است.
تفاوت های رابط کاربری ui و ux
رابط کاربری ui و ux هر دو به ایجاد محصول نهایی منجر میشوند اما کلیت محصول و کاربردی بودن آن مربوط به ux است. در حالی که طراحان ui بیشتر بر روی جزئیات خرد و الگوهای طراحی محصول تمرکز میکنند. بیشتر فعالیت های انجام شده در ux به دنبال ساده کردن محصول برای کاربران است، این سادگی در دسترسی به محصول یا فرآیند استفاده از آن مطرح میشود.
حال آن که در ui بیشتر بر روی زیبا و لذت بخش بودن استفاده از محصول تمرکز میشود. همانطور که پیشتر نیز بیان شد رابط کاربری ui و ux مکمل یکدیگرند. اما سلسله مراتب اجرای آن ها به این صورت است که باید در ابتدا ux طراحی شده و در مرحله بعدی به فکر طراحی ui باشید. هرچند این مسئله همیشه رعایت نمیشود اما اصول طراحی ux و ui به این صورت است.
در صورتی که بخواهیم به تفاوت این دو مفهوم از دیدگاه کاربر بپردازیم باید گفت ui چیزی است که کاربر میبیند. اما ux چیزی است که کاربر در سفر خود هنگام استفاده از محصول تجربه میکند. بسیاری ui و ux را به صورت یک مفهوم مشابه تلقی میکنند. هر چند این دو بسیار به هم وابسته هستند اما همانطور که در این مقاله دیدیم تفاوت های عمده ای نیز دارند. یک طراح ui الزاما به ux تسلط ندارد و برعکس.
در حالت کلی میتوان گفت یک طراح ui مسئول فرایندهای فیزیکی است در حالی که طراح ux به طراحی فرایندهای فکری میپردازد. معماری اطلاعات، روند سیر کاربر در میان صفحات و برند سازی از جمله فعالیت هایی هستند که به نتیجه رساندن آن ها بیشتر برعهده طراح ui است. هرچند فعالیت های طراحان ux نیز عموما در راستای همین اهداف بوده و منجر به نتایج مشابهی خواهد شد.
