در این مقاله ما می خواهیم برنامه نویسی روبی و همه جزئیات آن را توضیح دهیم.
برنامه نویسی روبی چیست؟
برنامه نویسی Ruby یک زبان برنامه نویسی منبع باز شی گرا است که توسط Yukihiro Matsumoto توسعه یافته است.
Ruby یا روبی یکی دیگر از زبانهای برنامه نویسی انعطاف پذیر و شی گرا می باشد .زبان روبی رسماً در روز ۲۴ فوریه ۱۹۹۳ (۵ اسفند ۱۳۷۱) توسط یوکیهیرو ماتسوموتو معرفی شد. او دنبال ساخت زبانی بود که امکانات متعادلی برای برنامه نویسی تابعی و برنامه نویسی دستوری برای برنامه نویس فراهم آورد. ماتسوموتو درباره انگیزه‌اش برای ساخت روبی می‌گوید: «در جستجوی زبانی بودم که از پایتون شیءگراتر و از پرل قدرتمندتر باشد. برای همین تصمیم گرفتم خودم آن را بسازم».
روبی ویژگی‌های نگارشی پرل و شی‌گرایی اسمال تاک را با هم در خود دارد. زبان روبی در سال‌های میانی دهه ۱۹۹۰ توسط یوکیهیرو ماتسوموتو در ژاپن اختراع شد. ویژگی‌های گوناگون زبانهای پرل، لیسپ، اسمال‌تاک و آیفل الهام بخش ماتسوموتو در ساخت روبی بودند. زبان روبی پارادایم‌های گوناگون برنامه نویسی از جمله برنامه نویسی تابعی، شیء گرا و بازتابی را پشتیبانی می‌کند، دارای گزاره‌ها و متغیرهای پویا و مدیریت حافظه خودکار است. نسخه فعلی این زبان Ruby 1.9.1 است که به زبان سی و بصورت زبانی با مفسر تک‌گذره پیاده‌سازی شده است. تا سال ۲۰۱۰، گونه‌های مختلفی از زبان روبی توسعه یافته‌اند که از میان آنها می‌توان به جی‌روبی، روبینوس، مک‌روبی، آیرن‌روبی و هات‌روبی اشاره کرد.
درباره روبی
نمی دانید چرا روبی اینقدر محبوب است؟ طرفدارانش آن را زبانی زیبا و هنرمندانه می نامند. و با این حال ، آنها می گویند مفید و کاربردی است
سازنده زبان برنامه نویسی روبی یوکیهیرو ماتز ماتسوموتو می‌گوید روبی برای افزایش توان تولید و تفریح برنامه نویسان طراحی شده است و از اصل رابط کاربری خوب پیروی می‌کند.
او تأکید می‌کند که طراحی سامانه‌ها باید بیشتر روی نیاز انسان‌ها متمرکز باشد تا رایانه‌ها. اغلب مردم، به ویژه برنامه نویسان، روی ماشین‌ها تمرکز می‌کنند. آنها فکر می‌کنند ‘با انجام این کار ماشین‌ها سریعتر می‌شوند، ماشین‌ها در اجرا موثرتر می‌باشند و …’ آنها بر ماشین تمرکز می‌کنند، اما در حقیقت ما نیاز داریم که به انسان‌ها توجه کنیم، اینکه چگونه آنها به برنامه نویسی توجه دارند و یا چگونه به اجرای برنامه های ماشین دقت می‌کنند.
و از ویژگی های زبان روبی
روبی برای تعقیب هدف کمترین غافلگیری بیان شدبه این معنی که زبان باید طوری رفتار کند که کمترین گیج‌کنندگی را برای استفاده‌کننده‌های آن داشته باشد. ماتسوموتو همچنین اظهار می‌دارد که هدف اولین طراحی او درست کردن زبانی که خودش از آن لذت ببرد بود.
این کار با کم کردن کار برنامه نویس و ابهامات منطقی می‌باشد. اما کمترین غافلگیری هنوز خیلی به بیان زبان برنامه نویسی روبی نزدیک است. افراد ناشی شاید این را به این معنا تعبیر کنند که رفتارهای روبی سعی در متصل کردن اشتراکات رفتارهای دیگر زبان‌ها را دارد.
در بحث ماه می ۲۰۰۵ در روزنامه ‘کامپ.لنگ.روبی’ ماکسوموتو تلاش کرد که روبی را از مینیمم غافلگیری دور کند. توضیح اینکه هر شانس طراحی بعضی‌ها را متعجب می‌کند. او از استاندارد خود برای ارزیابی غافلگیری استفاده کرد. ماتسوموتو این را در یک گزارش مطرح ساخت.
‘همه یک پیشینه شخصی دارند، بعضی‌ها از جانب پایتون می‌آیند بعضی‌های دیگه از پرل و آنها ممکن است از بعضی از جنبه‌های متفاوت زبان غافلگیر شوند. سپس آنها به من می‌گویند ما از بعضی از جنبه‌های زبان غافلگیر شدیم، بنابرین روبی قانون کمترین غافلگیری را زیر پا گذاشته است. صبر کنید… هدف کمترین غافلگیری فقط برای شما نیست. این هدف به معنای کمترین غافلگیری ممکن برای بیان من می‌باشد. این به معنای کمترین غافلگیری بعد از آموزش کامل زبان است. برای مثال من قبل از طراحی روبی برنامه نویس سی پلاس پلاس بودم. من منحصراً دو، سه سال در (سی‌پلاس‌پلاس) C++ برنامه نوشتم و بعد از دو سال برنامه‌نویسی با آن، هنوز مرا متعجب می‌کرد.
زبان برنامه نویسی روبی بیشتر به خاطر وجود فریمورک محبوبش تحت عنوان Ruby on Rails شناخته می‌شود
چرا که سورس کد نوشته شده با این فریمورک به راحتی خوانده شده و این بزرگترین لطفی است که این فریمورک در حق افراد مبتدی می‌کند. از ویژگی‌های این زبان پرکاربرد در توسعهٔ وب می‌توان به دینامیک (پویایی) و شیئ‌گرا بودن اشاره کرد. روبی یک زبان سمت سرور قدرتمند است و به همین دلیل وب‌سایت‌های زیادی از جمله GitHub و Groupon از روبی استفاده می‌کنند.
کاربرد زبان برنامه نویسی روبی
برنامه نویسی Ruby دارای کاربرد ها و امکانات بسیاری می باشد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.
- توسعهٔ وب
- پشتیبانی از iterators و closures
- اتصال بومی API ها در C
- پشتیبانی محلی از regular expressions
- کاملاً شی گرا
- داینامیک
- انعطاف پذیر
- سربار گزاری عملگر ها
- قابلیت حمل بالا
- در تمام سیستم عامل های اصلی پیاده سازی می شود
- کتابخانه استاندارد بزرگ
برخی از امکانات Ruby
- کاملاً شی گرا
- داینامیک
- انعطاف‌پذیر
- پشتیبانی از iterators و closures
- پشتیبانی محلی از regular expressions
- سربارگزاری عملگرها
- قابلیت حمل بالا
- در تمام سیستم‌عامل های اصلی پیاده‌سازی می شود
- اتصال بومی API ها در C
- کتابخانه استاندارد بزرگ
نسخه های زبان Ruby
زبان روبی دارای نسخه های بسیاری می باشد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.
- نسخه ۱.۸
- نسخه ۱.۹
- نسخه ۱.۹.۱
- نسخه ۲.۰
- نسخه ۲.۱
- نسخه ۲.۲
- نسخه ۲.۳
- نسخه ۲.۴
- نسخه ۲.۵
- نسخه ۲.۶
- نسخه ۳.۰
جمع بندی کلی از برنامه نویسی روبی
- زبان برنامه نویسی روبی ، یک زبان متن باز بوده و بطور رایگان در وب در دسترس می باشد.
- زبان برنامه نویسی Ruby ، یک زبان برنامه نویسی همه منظوره و تفسیر شده می باشد .
- زبان برنامه نویسی روبی ، یک زبان برنامه نویسی شی گرا می باشد .
- زبان برنامه نویسی Ruby ، یک زبان اسکریپت نویسی سمت سرور همانند زبان پرل و زبان پایتون می باشد .
- از زبان برنامه نویسی روبی می توان برای نوشتن اسکریپت های ” رابط دروازه عمومی ” ( CGI ) استفاده نمود .
- زبان برنامه نویسی Ruby را می توان در زبان نشانه گذاری فرا متنی ( HTML ) استفاده نمود .
- زبان برنامه نویسی روبی ، سینتکس بی نقص و آسانی دارد که امکان یادگیری بسیار سریع و آسان زبان برنامه نویسی Ruby را برای یک توسعه دهنده جدید فراهم می آورد.
- سینتکس زبان برنامه نویسی Ruby شبیه سینتکس بسیاری از زبان های برنامه نویسی از قبیل زبان برنامه نویسی C++ و پرل می باشد
- زبان برنامه نویسی روبی ، بسیار مقیاس پذیر بوده و برنامه های بزرگ نوشته شده در زبان برنامه نویسی روبی به آسانی قابل نگهداری می باشند .
- از زبان برنامه نویسی Ruby می توان برای توسعه برنامه های کاربردی اینترنت و اینترانت استفاده نمود .
- زبان برنامه نویسی روبی را می تواند در محیط های ویندوز و POSIX نصب نمود .
- زبان برنامه نویسی Ruby از بسیاری از ابزارهای GUI از قبیل Tcl / TK ، GTK و OpenGL پشتیبانی می کند .
- زبان برنامه نویسی روبی می تواند به سادگی به DB ، MySQL ، Oracle و Sybase متصل شود .
- زبان برنامه نویسی Ruby دارای مجموعه ای غنی از توابع داخلی بوده که می توانند مستقیما در اسکریپت های زبان برنامه نویسی روبی مورد استفاده قرار گیرند .
