فن توکن چیست ؟
«فن توکن» (Fan Token) یا توکن هواداری نوعی رمز ارز است که نشاندهنده حمایت و طرفداری از یک تیم ورزشی، سازمان خاص، تولیدکننده محتوا یا ورزش است. اگرچه فنتوکنها به خاطر ماهیت عضویت و ورود به یک گروه خاص آنها شبیه «توکنهای غیرقابل معاوضه» (NFT) هستند اما در اصل، بیشتر توکنهای هواداری همانند ارزهای دیجیتال معروف «اتریوم» و «بیتکوینارزش توکن طرفداری ارز دیجیتال
هر چه طرفداران یک تیم بیشتر باشد احتمال موفقیت و محبوبیت توکنهای آن نیز بیشتر خواهد بود. بیشتر توکنهای هواداری موجود مربوط به باشگاههای ورزشی به خصوص باشگاههای فوتبال و بسکتبال است. برای درک بهتر مفهوم توکن هواداری داشتن اطلاعات کافی از مفهوم توکن ضروری است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد میتوانید به مطلب زیر مراجعه کنید.
روش کار فن توکن چیست ؟
روش کار فن توکنها همانند سایر ارزهای دیجیتال است. همانطور که کاربران میتوانند ارزهایی مانند «بیتتورنت»، «سولانا» و «ریپل» را با مراجعه به صرافیهای ارز دیجیتال خریداری کنند، با استفاده از همین روش میتوانند توکنهای هواداری مورد نظر خود را نیز خریداری کنند. البته توکنهای هواداری به نسبت سایر ارزهای دیجیتال در صرافیهای کمتری قابلیت خرید و فروش دارند و به همین دلیل، کاربران باید ابتدا صرافی مناسب فروش توکن هواداری را پیدا کنند. صرافی «شبکه چیلیز» و صرافی «بایننس» از جمله صرافیهای اصلی فروش توکنهای هواداری هستند.
همانند سایر رمزارزهای موجود در بازار ارزهای دیجیتال، فن توکنها نیز تابع هیجانات بازار هستند و ثبات چندانی ندارند. بنابراین، امکان افزایش یا کاهش قیمت آنها در بازار وجود دارد و هیچ تضمینی برای کسب سود و درآمد از طریق داشتن توکنهای هواداری وجود ندارد و باشگاهها هیچ مسولیتی در قبال تغییرات قیمتی توکنها ندارند. بسته به پروژه مورد نظر، اهداف و قابلیتهای فن توکنها تغییر میکند. در بخشهای بعدی سوال ویژگیهای فن توکن چیست را در خلال بررسی پروژههای اصلی ایجاد توکنهای هواداری پاسخ میدهیم.
ارز دیجیتال چیلیز در فن توکن چیست ؟
«چیلیز» (Chiliz) یک پروژه ارز دیجیتال است که خود را پیشروترین بلاک چین در حوزه ورزش و سرگرمی معرفی میکند. محبوبترین پلتفرم فن توکن است و بلاک چین خاص خود را برای ایجاد توکنهای هواداری دارد. پلتفرم «Socios.com» را برای ایجاد ارتباط بین طرفداران با تیمها و باشگاههای مورد علاقه خود توسعه داده است. در حال حاضر، این سایت بزرگترین سایت ایجاد توکنهای هواداری است.
در این وبسایت و در بستر پروژه ارز دیجیتال چیلیز، فن توکن های زیادی ایجاد شده است. باشگاههای فوتبال مانند «یوونتوس»، «بارسلونا»، «پاریسن ژرمن»، باشگاههای فرمول یک مانند «استون مارتین» و «آلفا رومئو» و باشگاههای کریکت از لیگ برتر کریکت هند، از جمله نمونههای موفق پروژههای ایجاد شده بر بستر چیلیز هستند. بخشی از حق امضای «لیونل مسی» با باشگاه پاریسن ژرمن با توکنهای هواداری این باشگاه انجام شد که این موضوع، نشانگر پتانسیلهای بالقوه توکنهای هواداری است.
کاربران با خریدن توکنهای هواداری تیم مورد علاقه خود، این شانس را پیدا میکنند که در مورد موضوعات مختلف باشگاه رای دهند. البته این به معنی اعمال نظر در مورد تمام فعالیتهای باشگاه نیست و تنها شامل مواردی میشود که باشگاه انتخاب میکند. هیچ فهرست مشخص و تدوینشدهای از موارد قابل اجرا برای باشگاههایی که توکنهای طرفداری صادر میکنند وجود ندارد اما برخی از گزینهها به صورت زیر است.
- تعیین طرح اتوبوس باشگاه
- انتخاب بین طرحهای مختلف اتاق رختکن
- مشخص کردن موسیقی برای زمان ورود بازیکنان به زمین یا پس از به ثمر رسیدن گل و پیروزی
- پخش پیام هواداران در رختکن قبل شروع بازی
- قرعهکشی و اهدای بلیت و لباس ورزشی رایگان به دارندگان توکنهای هواداری
- محتوای انحصاری برای دارندگان فن توکنها
- امکان تماشای بازی از جایگاه ویژه
با توجه به نوسانات شدید قیمتی در بازار رمزارزها، ترید و سرمایهگذاری در این بازار بدون کسب آموزش ارز دیجیتال میتواند منجر به ضررهای جبرانناپذیر شود. به دلیل اهمیت این موضوع، «فرادرس» فیلم آموزش مقدماتی ارزهای دیجیتال یا رمزارزها را تدوین کرده که لینک آن در ادامه آمده است.
توکن چیلیز چیست ؟
توکن چیلیز با نماد «CHZ» به عنوان سوخت در وبسایت «Socios.com» عمل میکند. این توکن بر روی شبکه اتریوم و با استاندارد «ERC-20» ساخته شده است. کاربران برای اینکه بتوانند توکنهای تیم مورد نظر خود را خریداری و در برنامهها و رایگیریهای آنها شرکت کنند. ابتدا باید اپلیکیشن مربوط به سایت را در گوشی خود نصب و حساب کاربری ایجاد کنند. برای خرید توکنهای هواداری، کاربران به مقداری ارز دیجیتال CHZ نیاز دارند که میتوانند از صرافیهای مختلف یا خود سایت با استفاده از پول خریداری کنند.
با تامین توکنهای چیلیز، کاربران میتوانند توکنهای باشگاه مورد نظر خود را از سایت «Socios.com» خریداری کنند. تیمهای مختلف نظرسنجیهای خود را در این اپلیکیشن به رایگیری میگذارند که دارندگان توکن باشگاه میتوانند در این نظرسنجیها و مسابقات شرکت کرده و علاوه بر تاثیر جزئی در روند فعالیتهای باشگاه محبوب خود، شانس به دست آوردن پاداشهای مختلفی مانند بلیط رایگان، پیراهن باشگاه یا توکنهای NFT مربوط به باشگاه را داشته باشند.
«عرضه اولیه فن توکنها» (Fan Token Offering | FTO) فرآیندی است که در آن بخش از توکنهای هواداری باشگاه با یک قیمت ثابت به فروش میرسد. این نوع عرضه اولیه مشابه با سایر انواع عرضه اولیه ارز دیجیتال است با این تفاوت که در زمانهای مختلف و با قیمتهای متفاوت تکرار میشود. و تنها در بستر سایت «Socios.com» در دسترس است. پس از عرضه اولیه، توکنها علاوه بر این سایت در سایر صرافیهای ارز دیجیتال مانند بایننس قابل خرید و فروش هستند.
زنجیره چیلیز چیست ؟
فن توکنها بر روی یک زنجیره جانبی داراری مجوز و سازگار با «ماشین مجازی اتریوم» (EVM) با نام «زنجیره چیلیز» (Chiliz Chain) ایجاد میشوند. زنجیره چیلیز در حال حاضر نیازی به کارمزد تراکنش ندارد و ارسال فن توکن سریع و ارزان است. البته برای انتقال فن توکنها باید هزینه تراکنش در شبکه اتریوم پرداخت شود که معمولا مقدار بالایی دارد.
چیلیز برنامههای زیادی برای ارتقای این زنجیره دارد تا از این طریق بتواند خود را به عنوان یک رهبر در فضای بلاک چین ورزشی معرفی کند. تمرکز تیم چیلیز به طور خاص بر روی ضرب توکنهای غیرقابل معاوضه و استفاده از آنها در بازیها و رویدادهای ورزشی تیمهای عضو و همچنین راهاندازی فرآیند استیکینگ و کسب درآمد از ارزهای دیجیتال فن توکن برای طرفداران است. استیکینگ در فرآیند الگوریتم اجماع اثبات سهام برای تامین امنیت شبکه و ثبت و تایید تراکنشها استفاده میشود.
فن توکنهای معروف در بستر چیلیز
همانطور که در بخش فن توکن چیست گفته شد، فن توکنها تنها برای باشگاههای فوتبال ساخته نشدهاند. در پلتفرم چیلیز علاوه بر باشگاههای فوتبال، تیمهای مختلفی در حوزه «موتورسواری»، «کریکت. «بسکتبال»، «تنیس»، «فوتبال آمریکایی» و «هاکی روی یخ» توکنهای هواداری خود را ایجاد و به طرفداران ارائه کردهاند. چند توکن هواداری در حوزه بازیهای کامپیوتری (Gaming) و مبارزه نیز در بستر چیلیز ایجاد شده که کاربران زیادی را به خود جذب کرده است.
از جمله معروفترین باشگاههای فوتبال که توکنهای هواداری خود را در بستر چیلیز ارائه کردهاند میتوان به باشگاههای بزرگی چون «بارسلونا»، «یوونتوس»، «پاریسن ژرمن»، «آس میلان»، «رم»، «اتلتبکو مادرید»، «منچسترسیتی»، «آرسنال» و تیمهای ملی «ایتالیا» و «آرژانتین» اشاره کرد.
باشگاههای معروف و بزرگ بسکتبال NBA همچون «لس آنجلس لیکرز»، «بستون سلتیکس» و «دیترویت پیستونز» نیز توکنهای هواداری خود را در چیلیز ایجاد کردهاند. مسابقات بینالمللی تنیس «دیویس کاپ» و مسابقات مبارزهای «UFC» از جمله دیگر برندهای ورزشی هستند که کاربران میتوانند از توکنهای هواداری آنها استفاده کنند. برای مشاهده سایر تیمها در حوزههای ورزشی مختلف میتوانید به سایت «Socios.com» مراجعه کنید.
پلتفرم ساخت فن توکن بایننس
در کنار پروژه چیلیز که در ساخت توکنهای هواداری پیشرو است. صرافی ارز دیجیتال بایننس نیز بر روی زنجیره هوشمند بایننس پلتفرم ساخت فن توکن ایجاد کرده است. تقریبا تمامی ویژگیهایی که توکنهای هواداری در چیلیز دارند در بایننس نیز موجود است. در حال حاضر، پلتفرم بایننس تنها، توکن هواداری سه تیم فوتبال «سانتوس برزیل»، «پورتو پرتغال» و «لاتزیو ایتالیا» را در بستر خود ایجاد کرده است. و در سایر ورزشها ورودی نداشته است.
بایننس با توجه به حجم عظیم کاربرانی که در سطح دنیا دارد. و سرمایه عظیمی که در طی این سالها کسب کرده، علاوه بر ساخت توکنهای هواداری، اسپانسری این تیمها را نیز برعهده گرفته است. همین مساله باعث رشد خود شبکه و همچنین توکنهای هواداری در این پلتفرم میشود. با رشد حجم سرمایهگذاریهای انجام شده توسط بایننس، کار چیلیز برای راضی کردن تیمهای مختلف برای ایجاد توکنهای هواداری در بستر آن سختتر از گذشته است.
.