تصور کنید مالک یک فروشگاه محبوب هستید و ناچارید به دلیل یک جابجایی فوری و غیرمنتظره، برای همیشه به محله دیگری نقل مکان کنید. در چنین شرایطی، جابجایی خود را چطور به مشتریان اعلام می‌کنید؟ آفرین! با یک بنر ساده به آنها می‌گویید که به آدرس جدیدی نقل مکان کرده‌اید. همین موضوع در مورد سایت ما هم صدق می‌کند. اگر یک وب سایت یا صفحه را برای همیشه از URL A به B URL منتقل کنیم، ریدایرکت ۳۰۱ دقیقاً نقش همان بنر اطلاعیه را برای اعلام آدرس جدید به کاربران دارد.
ریدایرکت ۳۰۱ جایگاه مهمی در حفظ اعتبار و رتبه‌ی صفحات قدیمی سایت دارد! شاید بنظرتان کمی عجیب باشد، ولی از شما دعوت می‌کنیم در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا باورتان شود که کاربرد Redirect 301 چه نقش مهمی در موفقیت سئوی سایت ما دارد. در این مقاله به شما می‌گوییم که ریدایرکت ۳۰۱ چیست، چه کاربردهایی دارد و با چه روش‌هایی می‌توانیم از آن استفاده کنیم. در پایان با یک تکنیک عالی برای افزایش ترافیک ارگانیک سایت از طریق ریدایرکت ۳۰۱ نیز آشنا می‌شوید که مطمئناً آن را جای دیگری نخوانده‌اید!
ریدایرکت ۳۰۱ چیست؟
ریدایرکت ۳۰۱ به معنی انتقال دائمی یک صفحه یا یک URL قدیمی به صفحه یا URL جدید است. ۳۰۱ Redirect با زبان ساده به ربات‌های گوگل می‌گوید: «این صفحه به طور دائم به آدرس جدید منتقل شده و این URL جدید است. ما دیگر تصمیم نداریم به صفحه قبلی برگردیم». گوگل هم در پاسخ می‌گوید: «بله، حتماً! من همین الان کاربر را به صفحه جدید می‌فرستم».
مثال: ریدایرکت صفحه قدیمی blog.example.com به نشانی جدید example.com/blog.
بعد از ریدایرکت آدرس قدیمی به آدرس جدید، ما هر بار بخواهیم از نشانی blog.example.com استفاده کنیم، مرورگر ما را به صفحه example.com/blog هدایت می‌کند. مدتی بعد، این نشانی جدید در گوگل جایگزین نشانی قدیمی می شود.
چرا باید از Redirect 301 استفاده کنیم؟
برای تغییر آدرس دائمی یک صفحه، دلایل مختلفی وجود دارد. بعضی از ریدایرکت‌ها فقط نشانی یک صفحه را تغییر می‌دهند، ولی بعضی دیگر روی دامنه اصلی سایت تأثیر می‌گذارند. اما در مجموع، مهم‌ترین موقعیت‌هایی که در آنها باید از ریدایرکت ۳۰۱ استفاده کنیم، عبارتند از:
- حذف یک صفحه و انتقال اعتبار آن به مرتبط‌ترین صفحه موجود در سایت
- تغییر آدرس یک صفحه بدون ایجاد تغییر در محتوای آن (تغییر URL)
- فعال کردن گواهی SSL سایت یا تغییر https به http
- تغییر دامنه اصلی سایت
تفاوت Redirect 301 با Redirect 302 و Canonical Tag
کدهای مختلفی برای ریدایرکت صفحات داریم؛ کد ۳۰۱، کد ۳۰۲، ۳۰۳، ۳۰۷ و ۳۰۸، ولی معروف‌ترین آنها کد ۳۰۱ است. این کد از نظر نحوه عملکرد و کاربرد تا حدی به کد ۳۰۲ و تگ کنونیکال شباهت دارد و این موضوع معمولاً افرادی را که به تازگی در حال یادگیری سئو هستند، دچار سردرگمی می‌کند.
ریدایرکت ۳۰۲ تا حد زیادی به ریدایرکت ۳۰۱ شبیه است و کاربر را مستقیماً به صفحه جدید منتقل می‌کند، با این تفاوت که ریدایرکت ۳۰۲ موقت است و هیچ ارزش و رتبه‌ای را از صفحه قدیمی به صفحه جدید منتقل نمی‌کند. این کد به گوگل می‌گوید که: «ما به زودی به صفحه قبلی بر می‌گردیم!».
تگ کنونیکال نیز به ریدایرکت ۳۰۱ شباهت دارد. وقتی برای چند صفحه با محتوای تکراری از یک تگ کنونیکال استفاده می‌کنیم، امتیاز و ارزش آن صفحات به صفحه مرجع یا Canonical URL منتقل می‌شود، ولی هم زمان کاربران می‌توانند از صفحات دیگر هم بازدید کنند و به آنها دسترسی داشته باشند. در حالی که در ریدایرکت ۳۰۱، کاربر مستقیماً به URL جدید منتقل می‌شود و به URL قبلی دسترسی نخواهد داشت. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مقاله «تگ کنونیکال چیست» را مطالعه کنید.
رفتار ربات‌های گوگل با کاربران بعد از ریدایرکت ۳۰۱
وقتی صفحه‌ای را به URL جدید ریدایرکت ۳۰۱ می‌کنیم، ربات‌های گوگل این موضوع را درک می‌کنند که صفحه قدیمی برای همیشه به صفحه جدید ریدایرکت شده و دیگر در دسترس نیست. در نتیجه وقتی کاربر روی آدرس قدیمی کلیک می‌کند، مرورگرها سریعا او را به آدرس جدید می فرستند.
در این فرآیند به جای اینکه کاربر با ارور ۴۰۴ مواجه شود و تجربه کاربری ناخوشایندی پیدا کند، در کوتاه‌ترین زمان وارد صفحه URL جدید می‌شود. این موضوع تأثیر مثبتی در سئو و تجربه کاربری سایت دارد که در ادامه به طور مفصل به آن می‌پردازیم، ولی پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر به مقاله «تاثیر بهبود تجربه کاربری در سئو» مراجعه کنید.
Redirect 301 چه تأثیری در سئوی سایت دارد؟
در مورد تأثیر ریدایرکت ۳۰۱ در سئوی سایت، از سال ۲۰۱۳ تاکنون حاشیه ها و نقل قول‌های مختلفی وجود داشته، ولی چیزی که توسط کارشناسان گوگل رسماً تایید شده و با تحلیل رفتار ربات‌های گوگل با صفحات ریدایرکت شده برای ما مشخص است، تأثیرات مثبت استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ در انتقال اعتبار صفحات، بودجه خزش و تجربه کاربری است؛ در ادامه به‌طور مفصل درباره آنها صحبت می‌کنیم.
۱٫ ارزش و رتبه‌ی صفحه قدیمی را به صفحه جدید منتقل می‌کند
اگر بخواهیم همه ارزش و اعتبار ناشی از لینک سازی‌های داخلی و خارجی یک صفحه قدیمی، به صفحه جدید مورد نظرمان منتقل شود، اولین و بهترین روش استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ است. اغلب متخصصان سئو دلیل این موضوع را تاثیر الگوریتم Rank Page می‌دانند. اگر با PageRank آشنایی داشته باشید، می‌دانید که یکی از الگوریتم‌های مهم گوگل برای ارزیابی رتبه یا ارزش یک صفحه بر اساس کمیت و کیفیت لینک‌های مرتبط با آن صفحه است.
Rank Page چه ارتباطی با ریدایرکت ۳۰۱ دارد؟!
قبل از سال ۲۰۱۶، اگر از ریدایرکت ۳۰۱ برای تغییر مسیر یک صفحه به صفحه‌ی دیگر استفاده می‌کردیم، رتبه صفحه قدیمی از دست می‌رفت. ولی بعد از سال ۲۰۱۶ قوانین گوگل برای ریدایرکت صفحات دچار تغییرات اساسی شد، به‌طوری که مت کاتز (رئیس بخش وب اسپم گوگل) در توئیتر خود رسماً اعلام کرد که استفاده از Redirect 301 هیچ تأثیر منفی در کاهش رتبه صفحات ندارد.
همچنین در سال ۲۰۱۹ یکی از کارشناسان گوگل در توئیتی اعلام کرد با ریدایرکت ۳۰۱، تمام اعتبار و ارزش صفحه قدیمی به صفحه جدید منتقل می‌شود. این یعنی، الگوریتم Rank Page وقتی با ریدایرکت ۳۰۱ یک URL به URL جدید مواجه می‌شود، به صورت خودکار همه اعتبار و ارزش حاصل از لینک سازی‌های داخلی و خارجی URL قدیمی را به URL جدید منتقل می‌کند.
۲٫ مانع هدر رفتن بودجه خزش سایت می‌شود
بودجه خزش، بودجه زمانی است که گوگل به کرال و ایندکس کردن صفحات سایت ما اختصاص می‌دهد. این بودجه برای همه سایت‌ها یکسان نیست و در مورد سایت‌های بزرگ و با تعداد صفحات بالا، محدودتر از سایت‌های کوچک‌تر است. بنابراین باید تا حد امکان آن را کنترل کنیم.
وقتی از ریدایرکت‌های موقتی مانند ریدایرکت ۳۰۲ استفاده می‌کنیم، گوگل هر بار که URL جدید را بررسی می‌کند، به URL قدیمی هم سر می‌زند تا در صورت غیر فعال شدن ریدایرکت موقت، تغییرات لازم را اعمال کند. ولی زمانی که از ریدایرکت ۳۰۱ استفاده می‌کنیم، گوگل یک بار صفحه قدیمی را کرال می‌کند و وقتی با کد ریدایرکت ۳۰۱ مواجه شد به صفحه جدید می‌رود و دیگر به آدرس قبلی بر نمی‌گردد. در نتیجه بودجه خزش سایت برای کرال کردن صفحات قدیمی هدر نمی‌شود. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مقاله بودجه خزش چیست را مطالعه کنید.
۳٫ تجربه کاربری سایت را بهبود می‌بخشد
یکی از بدترین تجربه‌های اغلب ما در استفاده از سایت‌ها، مواجه شدن با ارور ۴۰۴ و داستان صفحاتی است که هیچ وقت قرار نیست پیدا شوند. این صفحات تعامل سازنده کاربر با سایت را خراب می کنند و می‌توانند در کسری از ثانیه بازدیدکنندگان جدید ما را برای همیشه از سایت فراری بدهند.
ارور ۴۰۴ به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد، ولی مطمئن‌ترین و البته بهترین روش برای حل آن، هدایت صفحه ناموجود به مرتبط‌ترین صفحه در سایت از طریق ریدایرکت ۳۰۱ است. با این کار، کاربر بلافاصله پس از کلیک روی آدرس صفحه قبلی، به URL جدید هدایت می‌شود و دیگر خبری از ارور ۴۰۴ NOT Found نیست.
با انواع روش‌های ریدایرکت ۳۰۱ آشنا شوید
برای استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ روش‌های مختلفی وجود دارد. این روش‌ها با توجه به CMS یا سیستم مدیریت محتوای سایت متفاوت هستند. در ادامه بهترین روش‌های اجرای ریدایرکت ۳۰۱ در سایت‌های وردپرسی و سایت‌های با پنل CMS اختصاصی را به شما معرفی می‌کنیم.
نحوه اجرای ریدایرکت ۳۰۱ برای سایت‌های وردپرسی
اجرای ریدایرکت ۳۰۱ در سایت‌های وردپرسی آسان‌تر از آن چیزی است که فکر می کنید. چون افزونه‌های متنوعی برای وردپرس طراحی شده‌اند که بدون نیاز به کدنویسی و در کوتاه‌ترین زمان، کار انتقال URL قدیمی به URL جدید را انجام می‌دهند.
۱٫ افزونه ۳۰۱ Redirects
این افزونه رایگان است. فقط کافی است پس از نصب و ورود به پنل اصلی افزونه، نوع ریدایرکت، آدرس قدیمی یا Redirect from و آدرس جدید یا Redirect to را انتخاب کنیم تا انتقال آدرس انجام شود.
۲٫ افزونه Yoast SEO
برای استفاده از امکانات یوست، باید نسخه پریمیوم آن را تهیه کنیم. استفاده از Yoast SEO هم مانند افزونه ۳۰۱ Redirects راحت بوده و فقط نیاز به وارد کردن آدرس قدیمی و آدرس جدید دارد.
روش‌های ریدایرکت ۳۰۱ در سایت‌های با CMS اختصاصی
در مورد سایت‌های با CMS اختصاصی، راه‌های زیادی برای انجام ریدایرکت‌های ۳۰۱ وجود دارد، اما رایج‌ترین روش ویرایش فایل htaccess سایت است. این فایل در ریشه سایت یا root هاست قرار دارد.
برای ایجاد هر نوع تغییر در فایل htaccess باید کدهای اختصاصی آن را بدانیم. رایج‌ترین کدهای ریدایرکتی که برای عموم سایت‌ها قابل استفاده هستند، عبارتند از:
- ریدایرکت صفحه قدیمی به صفحه جدید
Redirect 301 /old-page.html /new-page.html
- ریدایرکت دامنه قدیمی به دامنه جدید
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^oldsite.com [NC,OR]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.oldsite.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ https://newsite.com/$1 [L,R=301,NC]
- Redirect دامنه بدون www به دامنه با www
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://www.example.com/$1 [L,R=301,NC]
- Redirect دامنه با www به دامنه بدون www
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://example.com/$1 [L,R=301,NC]
- انتقال دامنه با HTTP به دامنه HTTPS
RewriteEngine On
RewriteCond %{HTTPS} off
RewriteRule ^(.*)$ https://%{HTTP_HOST}%{REQUEST_URI} [L,R=301]
چطور از ریدایرکت ۳۰۱ برای افزایش ترافیک ارگانیک سایت استفاده کنیم
شاید باور نکنید، ولی می توانیم خیلی هوشمندانه از ریدایرکت ۳۰۱ برای افزایش ترافیک ارگانیک سایت استفاده کنیم. اما چطور؟ خیلی راحت، با ترکیب محتوای دو صفحه قدیمی و تولید یک محتوای جدید و باکیفیت!
تکنیک Cocktail یا ترکیب محتوای صفحه قدیمی و صفحه جدید
اگر دو صفحه قدیمی داریم که محتوای آنها کیفیت مناسبی دارد، با استفاده از ترکیب محتوای این دو صفحه می‌توانیم محتوای بسیار بهتری را تولید کنیم که بدون شک از نظر گوگل لایق بازدیدهای بیشتر است. روند کار به این شکل است که محتوای هر دو صفحه را با هم ترکیب کرده و از هر محتوای تازه‌ای مانند: متن، تصاویر، ویدیو، پادکست و… که صفحه جدید را برای کاربران غنی‌تر می‌کند، استفاده می‌کنیم. با این کار از نظر گوگل محتوای بسیار باکیفیت تری تولید کرده‌ایم که شایسته دریافت ترافیک ارگانیک بیشتر است!
فقط چند نکته کوتاه و مهم را نباید فراموش کنیم:
- ماهیت محتوایی هر دو صفحه باید به هم شبیه باشد.
- احتمال کنیبال شدن این دو صفحه بسیار کم باشد.
- صفحه جدید، در حالت عادی ترافیک ارگانیک (حتی کم) داشته باشد.
- صفحه قدیمی از نظر کمیت و کیفیت بک لینک‌ها در وضعیت مناسبی باشد
۴ اشتباه رایج در ریدایرکت ۳۰۱ که باید مراقب آنها باشیم
صرف نظر از اینکه ریدایرکت ۳۰۱ کار راحتی است و استفاده درست از آن می‌تواند به حفظ ارزش و اعتبار صفحات سایت ما کمک کند، اشتباهات کوچک و بزرگی وجود دارند که ممکن است ناخواسته یا به دلیل عدم آگاهی از عواقب آنها انجام دهیم و ما را به دردسر بیاندازند. در ادامه با ۴ اشتباه رایج در استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ آشنا می‌شویم که دانستن آنها برای یک متخصص سئو کاملاً ضروری است.
۱٫ دورِ استفاده از زنجیره ریدایرکت ها، خط قرمز بکشیم!
جان مولر، مدیر بخش وبمستران گوگل می‌گوید: «ربات‌های گوگل بیشتر از ۵ ریدایرکت متوالی را دنبال نمی‌کنند، پس در نهایت به صفحه مقصد نمی‌رسند!».
بنابراین سعی نکنید از چندین ریدایرکت متوالی استفاده کنید که علاوه بر گمراه کردن ربات‌های گوگل، کاربران را هم خسته کند. استفاده از زنجیره ریدایرکت‌های ۳۰۱، ضربه بدی به تجربه کاربری بازدیدکنندگان سایت ما وارد می‌کند، چون یا هیچ صفحه‌ای را نخواهند دید، یا بیش از حالت عادی باید منتظر باز شدن صفحه مورد نظرشان باشند؛ بهترین حالت استفاده از «یک» زنجیره ریدایرکت است؛ ریدایرکت URL A به URL B.
۲٫ ریدایرکت‌های شکسته را ترمیم کنیم
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، ریدایرکت ۳۰۱ به صورت خودکار کاربر را از صفحه قدیمی به صفحه جدید منتقل می‌کند. حالا تصور کنید یکی از این URLها شکسته یا خراب باشد، نتیجه چه خواهد شد؟
آفرین! کاربر با ارور ۴۰۱ یا ارور ۵۰۱ مواجه می‌شود، به صفحه جستجوی گوگل برمی گردد و به همین راحتی یک مشتری یا مخاطب بالقوه را از دست می‌دهیم. از آن بدتر، ربات‌های گوگل این رفتار کاربر را به عنوان یک سیگنال منفی در نظر می‌گیرند که عواقب آن دامن گیر ترافیک ارگانیک سایت ما خواهد شد. پس چه بهتر که با کمک ابزارهایی مانند screaming frog یا Website Auditor هر از گاهی لینک‌ها و ریدایرکت‌های سایت را کنترل کنیم و از سالم بودن آنها مطمئن شویم.
۳٫ صفحاتی که ریدایرکت ۳۰۱ شده‌اند، از نقشه سایت حذف کنیم
نقشه سایت مهم‌ترین مرجع ربات‌های گوگل برای خزش صفحات سایت ماست. با توجه به اینکه صفحات دارای کد وضعیت ۳۰۱ از نظر فنی دیگر وجود ندارند، هیچ لزومی ندارد که از گوگل بخواهیم آنها را بررسی کند؛ ما که دیگر به این صفحات نیاز نداریم. بنابراین اگر فکر می‌کنید این صفحات در نقشه سایت باقی مانده‌اند، حتماً آنها را حذف کنید، چون بودجه خزش سایت را کاملاً بی هدف تلف می‌کنند.
برای این کار باید URL نقشه سایت را پیدا کرده و با ابزارهایی مانند URL Extractor همه URL های سایت را دانلود کنیم. در قدم بعدی باید لیست URL ها را در برنامه Redirect 301 Checker وارد کنیم تا بفهمیم چه صفحاتی از ریدایرکت ۳۰۱ استفاده کرده‌اند. وقتی این صفحات مشخص شدند، آنها را حذف می کنیم.
۴٫ از ریدایرکت شدن نسخه HTTP سایت به نسخه HTTPS مطمئن شویم
فعال کردن گواهی SSL یا نسخه HTTPS سایت، مزایای مختلفی برای سئوی سایت دارد، از جمله:
- داشتن این گواهی یکی از فاکتورهای گوگل برای بهبود جایگاه سایت در رتبه بندی نتایج صفحه SERP است.
- داشتن گواهی SSL تضمینی برای حفظ امنیت سایت و حفاظت از اطلاعات کاربران است.
بنابراین، لازم است مطمئن شویم که نسخه HTTP سایت به درستی روی نسخه HTTPS ریدایرکت شده است. بررسی کردن این موضوع کار سختی نیست، فقط باید آدرس سایت را به صورت http://example.com وارد کنیم. اگر سایت به صورت اتوماتیک به نشانی https://example.com هدایت شد، یعنی ریدایرکت به درستی انجام شده است. در غیر این صورت باید مراحل ریدایرکت ۳۰۱ دامنه را انجام دهیم.
سؤالات متداول
آیا می‌توان با استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ صفحات ۴۰۴ را ساماندهی کرد؟
وجود تعداد زیادی از صفحات ۴۰۴ می‌تواند خطر بزرگی برای سئوی سایت ما باشد، ولی می‌توانیم با ریدایرکت ۳۰۱ این صفحات به مرتبط‌ترین صفحه موجود در سایت، آنها را ساماندهی کنیم.
منظور از ریدایرکت Chain چیست؟
نوع پیشرفته‌ای از ریدایرکت‌ها وجود دارد که در آن صفحه A به صفحه B، صفحه B به صفحه C و صفحه C به صفحه A یا توالی طولانی‌تری مشابه همین توالی، ریدایرکت می‌شود. به این زنجیره، لوپ ریدایرکت ۳۰۱ گفته می‌شود. چون کاربر در آن گرفتار می‌شود، هیچ راه فراری پیدا نمی‌کند و عصبی و خسته می‌شود.
آیا می‌توانیم از طریق پنل سرچ کنسول گوگل، آدرس صفحات ۳۰۱ را پیدا کنیم؟
بله. برای این کار باید وارد بخش Coverage سرچ کنسول شوید و از بین تب‌های موجود، روی تب Excluded کلیک کنید. در بخش جزئیات، وارد Page with Redirect شوید تا تمام آدرس‌هایی که ریدایرکت ۳۰۱ شده‌اند، برای شما نمایش داده شود.
سخن پایانی
در پایان تأکید می‌کنیم که ریدایرکت ۳۰۱ روشی برای بهبود سئوی سایت نیست، ولی می‌توانیم از این قابلیت برای حفظ جایگاه و ارزش صفحات قدیمی خود استفاده کنیم. یعنی اگر روزی مجبور شدیم یک صفحه را کنار بگذاریم، به جای حذف کردن، آن را به URL جدیدی منتقل می‌کنیم تا اعتبار و رتبه‌ای که طی سال‌ها از محتوای ارزشمند و لینک سازی‌های داخلی و خارجی به دست آورده، همچنان در مخزن اعتبار سایت حفظ شود؛ پس آن را دست کم نگیرید.
