بازاریابی چابک یا Agile marketing یک شیوه نوین مدیریتی است که برای صرفه جویی در زمان، هزینه، انرژی و در نهایت افزایش سرعت، پروژه های بزرگ را به چند بخش کوچک و شفاف تجزیه می کند تا سرعت و اثربخشی کار را افزایش دهد.
با افزایش انتظار مخاطبان، تکنولوژی بازاریابی به پیشرفت های فراوانی دست پیدا کرده است و خوشبختانه بازاریابی چابک هم به نوبه خود توانسته کلید اصلی این پیشرفت ها را در دستان خود بگیرد.
مدیریت چابک چیست؟
بازاریابی چابک یک نسخه کپی شده از روش مدیریت چابک است. در سال ۲۰۰۱ تعدادی از توسعه دهندگان نرم افزار که یک مشکل مشترک داشتند به کمک یکدیگر یک شیوه مدیریتی جدید به اسم مدیریت چابک را بوجود آوردند. مشکل اصلی آنها در واقع کمبود زمان و بازدهی پایین کارشان بود. آنها هرچقدر هم که تلاش می کردند نمی توانستند تا در زمان مشخص شده پروژه را به پایان برسانند.
این توسعه دهندگان بعد از جلسات مکرر و گفتگو در مورد راه حل های احتمالی حل این مشکل، روش جدیدی برای مدیریت فرآیند برنامه نویسی خلق کردند که امروز به این روش مدیریت چابک گفته می شود. در این روش به جای آنکه یک پروژه بزرگ را به طور کامل و بدون وقفه انجام دهند، آن را به بخش های کوچکتری که به آنها اسپرینت گفته میشود تبدیل می کنند و آن را میان اعضای گروه تقسیم می کنند.
بنابراین با این روش کارها با سرعت، تمرکز و کیفیت بالاتری انجام می شود و در نهایت بازدهی کار بالا می رود. در ابتدا فقط برنامه نویسان از این روش مدیریت پروژه استفاده می کردند و بعدها بازاریابان نیز به جمع علاقمندان این روش مدیریتی پیوستند.
بازاریابی چابک چیست؟
حال که با مفهوم مدیریت چابک آشنا شدید به سراغ معرفی بازاریابی چابک خواهیم رفت. در بازاریابی چابک نیز پروژه های بزرگ و سنگین را به چند بخش کوچکتر تقسیم می کنند و انجام هر بخش را به یک عضو از گروه اختصاص می دهند که در نهایت اینکار باعث افزایش سرعت، کیفیت و در نهایت بازدهی کمپین های مارکتینگ خواهد شد.
مزایای بازاریابی چابک چیست؟
۱- این شیوه بازاریابی به تیم کمک می کند تا تمرکز بیشتری بر روی مشتریان داشته باشند و به تبع آن ارزش بیشتری برای آنها تولید شود.
۲- با توجه به اینکه در بازاریابی چابک نیز از تفکر چابک و قواعد و اصول آن پیروی می شود، کل تیم همیشه در حال پیشرفت هستند و به راحتی می توانند خود را با آخرین شیوه های بازاریابی و مدیریتی وفق دهند.
۳- به کمک Agile marketing در زمان صرفه جویی می شود و می توان در مدت زمان کوتاه تری پیشرفت بیشتری داشت.
۴- با انتخاب اولویت های صحیح می توان بخش های مختلف بخش فروش را در سازمان در مسیر درستی قرار داد و از این طریق فروش بیشتری ایجاد کرد.
۵- چون در بازاریابی چابک نیز مانند مدیریت چابک جلسات روزانه برگزار می شود، اعضای تیم به طور مرتب در جریان حال و احوالات پروژه و کارهای انجام شده و باقیمانده قرار می گیرند و دید واضح تری نسبت به پروژه پیدا می کنند.
و اما بیشتر…
۶- امکان نتیجه گیری سریع یکی دیگر از مزایای بازاریابی چابک است چرا که این شیوه بازاریابی به شما این امکان را می دهد تا اهداف را به بخش های مختلف و مستقل و در عین حال مرتبط با یکدیگر تقسیم کنید و هر بخش را به صورت روزانه یا هفتگی مورد آزمایش قرار دهید و نتیجه را مورد بررسی قرار دهید.
۷- در روش های سنتی فقط مدیر سازمان با مدیر بازاریابی در ارتباط هستند اما در بازاریابی چابک تمامی اعضای تیم بازاریابی با مدیریت سازمان در ارتباط و همفکری هستند.
۸- تمرکز اصلی بازاریابی چابک بر روی مشتری است و به همین دلیل می تواند نظرات مشتری را در کار خود تاثیر دهد و از آنها استفاده کند.
۹- در بازاریابی چابک متد اسکرام این امکان را به شما می دهد تا به صورت همزمان بر روی تمامی بخش های پروژه کار کنید. این در حالی است که در روش های سنتی تا زمانی که یک مرحله از کار انجام نشود نمی توان به سراغ مراحل دیگر رفت.
مراحل اجرای طرح بازاریابی چابک
استراتژی ها و تکنیک های بازاریابی چابک به موفقیت بیشتر بازاریابی در کسب و کارها کمک می کند. در ادامه به معرفی مراحلی که باید در هنگام اجرای استراتژی های Agile marketing در سازمان خود مد نظر داشته باشید، پرداخته ایم :
۱- تیم خود را آماده کنید.
تیم خود را از افراد با استعدادی تشکیل دهید که علاوه بر تسریع روند کار دسته جمعی، بتوانند در شرایط بحرانی نیز عملکرد خوبی داشته باشند. قبل از پیاده سازی بازاریابی چابک، مطمئن شوید که همه افراد حضور دارند و مهمتر از همه آن که، مطمئن شوید که هر یک از اعضای تیم اهداف بازاریابی چابک را درک کرده اند.
در بازاریابی چابک، اعضای تیم باید بتوانند با ابتکار و خلاقیت خود به بهبود داستان مشتری (user story) و دست یابی به اهداف مورد نظر کمک کنند. همچنین اعضای تیم، خود را از نظر عاطفی و ذهنی برای ماه های سخت همکاری آماده کنند.
بسیار مهم است که مدیران سازمان کاملا روند تغییرات استراتژی های Agile marketing را پشتیبانی کنند. تیم شما باید ابزارهای مناسب در بازاریابی مانند ابزارهای تحلیل داده و زیرساخت های مورد نیاز را از قبل فراهم کند. این ابزارها به شما در بدست آوردن داده ها و مستندسازی هرگونه عکس العمل به روندها و تغییرات کمک می کند
۲- اسپرینت های خود را برنامه ریزی کنید.
چابک به جای برنامه های بازاریابی طولانی مدت از کمپین های موسوم به دوی سرعت استفاده می کند. نتایج بسته به نوع اهداف خاص آن هر دو هفته یا حداکثر هر شش هفته یکبار محاسبه می شود. به طور خلاصه، شما باید اسپرینت های خود را به دقت تعریف کرده و بازه های زمانی مشخصی را برای هر کدام مشخص کنید.
در جلسات اسکرام، تیم باید در مورد اسپرینت ها به یک توافق جمعی برسند تا نقش ها و مسئولیت ها بین اعضا به درستی تقسیم شود. این اطمینان خاطر را به هر یک از اعضای تیم خود بدهید که برای به انجام رساندن هرچه بهتر وظایفی که انتخاب می کنند می توانند کاملا آزادانه دست به خلاقیت و ابتکار بزنند.
در “مبانی بازاریابی چابک” از جیم اویل، یک برنامه ریزی عالی برای تعریف اسپرینت شامل موارد زیر می باشد:
- ایجاد پارامترهای اساسی
- تنظیم دامنه و محدودیت ها
- برآورد منابع
- مذاکره در مورد اسپرینت
- واگذاری مسئولیت ها
- توافق نامه کتبی در مورد اهداف پروژه ها و نقش های آن
۳- اسپرینت را آغاز کنید.
اسپرینت به دوره ای گفته می شود که طی آن اعضای تیم وظایف انتخاب شده خود را انجام می دهند. آنها می توانند از خلاقیت و ابتکار خود در انجام وظایف استفاده کنند و استقلال کافی برای برای این موضوع را دارا هستند.
در اسپرینت ها با استفاده از تخته Kanban می توانید از روند انجام کارها مطلع شوید. تخته کانبان همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید تشکیل شده از ۵ ستون می باشد. یک وظیفه از سمت چپ در تخته وارد می شود و به مرور به سمت ستون انجام شده (Done) پیش می رود.
برخی از تیم ها علاقه مند به استفاده از وایت بورد و وارد کردن اطلاعات به آن هستند، اما ابزارهایی مانند Asana ، Trello و Jira از تخته Kanban استفاده می کنند که همکاری تیمی را بسیار ساده می کنند. با این ابزارها، اعضای تیم می توانند به راحتی از راه دور با هم در ارتباط باشند و از روند انجام پروژه و اسپرینت ها آگاه شوند.
۴- اسکرام را شروع کنید.
اسکرام فرآیند مدیریت روزانه پروژه برای اسپرینت هاست که به منظور افزایش هماهنگی در تیم و بهبود ارتباطات درون سازمانی طراحی شده است. در طول یک جلسه اسکرام ، تیم درباره روند کاری خود گزارش می دهد که در کدام مرحله از پیشرفت حضور دارند و یا با چه موانعی در طول کار مواجه شده اند. وظیفه برگزاری جلسات در اسکرام به عهده اسکرام مستر می باشد.
اسکرام های روزانه به جای اینکه به یک نمای کلی نظارت داشته باشند، اسپرینت ها را به بخش های کوچکتر تقسیم می کنند تا کنترل و بررسی هرکدام راحت تر باشد. این موضوع به تیم کمک می کند تا از روند کاری اطلاع داشته باشند و همین موضوع باعث بهبود سرعت می شود.
جلسات اسکرام باید بسیار کوتاه و رو در رو و تقریباً بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه انجام شود. این جلسات نباید با یک جلسه گزارش دهی اشتباه گرفته شود. جلسات اسکرام راهی به منظور شناسایی اعضای تیم و غلبه بر چالش های پیش روی آن ها می باشد.
۵- نگاهی به گذشته و بازبینی اسپرینت
جلسه نگاهی به گذشته و بازبینی اسپرینت در واقع دو جلسه مجزا در روش بازاریابی چابک هستند. در طول بررسی اسپرینت، همان افرادی که اسپرینت را با دقت برنامه ریزی کرده اند، با هم جمع می شوند تا ببینند از هر اسپرینت چه نتایج و اهداف مثبت و منفی ای به دست آمده است.
جلسه نگاه به گذشته باید توسط برنامه ریزان اسپرینت و اعضای تیمی که روی اسپرینت کار می کردند نظارت شود. در این جلسه به جای بحث درباره اسپرینت هر عضو، فرآیند کلی انجام وظایف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد تا مواردی که نیاز به اصلاح و بهبود دارند مشخص شوند. در نهایت از نتایج هر دو جلسه برای انجام هرچه بهتر اسپرینت های بعدی استفاده می شود.
۶- آزمایش، تحلیل و تکرار
پنج مرحله ذکر شده در بالا، طراحی استراتژی بازاریابی چابک را برای شما آسان تر خواهد کرد. این روش به تیم شما اجازه می دهد تا سریعا نسبت به تغییرات محیطی هماهنگ شوند. اسپرینت ها به سازمان ها در ارزیابی فرآیندها و استراتژی ها کمک می کند تا به جای اهداف غیرقابل دستیابی، فرآیندها و استراتژی ها را در مقیاس کوچکتر تجزیه و تحلیل کنند.
برای اطمینان از موفقیت در آینده، نتایج خود را از آزمایش های کوچک تر ارزیابی و تحلیل کنید و سپس تصمیماتی مبتنی بر داده ها و مستندات اتخاذ کنید. این مهمترین مزیت بازاریابی چابک است که به شما کمک می کند تا دیگر از شر کمپین های پرهزینه و کم بازده خلاص شوید.
پیش به سوی بازاریابی چابک
دنیای کسب و کار و بازاریابی در حال تغییر است. فناوری های جدید ، شرکت ها را به تحلیل بیشتر داده ها نسبت به گذشته سوق داده تا به خواسته های مشتری بهتر پاسخ دهند. کسانی که سرعت و دقت برایشان مهم است بدون شک از مزایای بازاریابی چابک بهره مند می شوند. به بازاریابی چابک اطمینان داشته باشید شما با این نوع از بازاریابی می توانید از نعمت داشتن یک تیم کاملا انعطاف پذیر برخوردار شوید که عاشق رقابت هستند و همیشه به اندازه کافی با انگیزه هستند.
