تفاوت مدیر شبکه و مهندس شبکه در چیست؟

همه روزه بر سر زبان ها اسم مدیر شبکه ، ادمین شبکه ، و Network Administrator جاری است و ممکن است عده ای تفاوت بین وظایف یک مدیر شبکه و یک مهندس شبکه را از هم تفکیک ندهد و آن دو را یکی بداند از این رو در این نکته قصد داریم تا درباره وظایف هر یک از این دو حرفه را با هم بررسی کنیم.با ما همراه باشید.شغل مهندس شبکه یا Network Engineer و مدیر شبکه یا Network Administrator به هم مرتبط هستند اما وظایف کاری آنها در واقع با هم یکسان نیست.

همانطور که از نام این دو حرفه بر می آید هر دو درباره حرفه های IT بحث میکند که نقش مهمی را در حفظ و نگهداری عملکرد مناسب شبکه کامپیوتری یک سازمان ایفا میکنند.اگر چه وظایف آنها گاهی با هم همپوشانی دارند اما در هر حال مهندس شبکه مسئولیت بزرگتر و حوزه کاری گسترده تری را نسبت به یک مدیر شبکه دارد.مهندس شبکه همچنین دارای تجارب و تحصیلات بیشتری نسبت به مدیر شبکه دارد.

شرح وظایف یک مهندس شبکه و یک مدیر شبکه

تفاوت اصلی بین شغل مدیر شبکه و مهندس شبکه در تشریح وظایف کاری آنها است.مهندس شبکه مسئولیت طراحی ، نصب ، آنالیز ، عیب یابی و نگهداری شبکه را بر عهده دارد.او ممکن است به عنوان یک مشاور در شبکه کار کند و نیاز داشته باشد تا با کاربران شبکه راحتتر تعامل داشته باشد.

نقش یک مهندس شبکه توسعه و نگهداری شبکه و فراهم ساختن بالاترین کارایی و عملکرد شبکه میباشد به طوریکه کاربران سطح مورد اعتمادی از میزان کارایی شبکه سازمان را داشته باشند.توضیح وظایف کاری یک مدیر شبکه ساده تر است : مدیر شبکه مسئولیت نگهداری ، مدیریت ، و رسیدگی به شبکه سازمان را بر عهده دارد. با این اوصاف آن هنوز یک موقعیت عالی را در شبکه دارد. او همچنین مسئول نگهداری شبکه به صورت امن از هرگونه تهدیدات و مورد سرقت قرار گرفتن داده ها است.

جزئیات مسئولیت های شغلی مهندس شبکه و مدیر شبکه

محدوده کاری یک مهندس شبکه و مدیر شبکه بستگی به وسعت و پیچیدگی ساختار شبکه دارد. یک مهندس شبکه ممکن است در یک شبکه محلی یک شرکت کوچک ، یا در یک شبکه MAN شهری ، و یا در محیط وسیعتری مانند شبکه های WAN بین شهری و حتی شبکه هایی با ارتباطات ماهواره ای کار کند. از طرف دیگیر یک مدیر شبکه بیشتر تمایل به کار کردن در محیط های LAN و WAN را دارد.

وظایف اصلی و اساسی مهندسین شبکه به شرح زیرند :

1. نصب ، پیکربندی ، تست و نگهداری سرور های سخت افزاری جدید و همچنین زیرساخت های نرم افزاری
2. عیب شناسی و حل و فصل و تحلیل مشکلات مربوط به شبکه
3. مدیریت ایمیل و حفاظت از ویروس ها و اسپم ها
4. نگهداری روزانه شبکه و حل مشکلات آن
5. پشتیبانی فنی
6. دریافت و نگهداری گواهینامه های مورد نیاز از Vendor های مهم

مدیران شبکه با توجه به مشخصات خودشان به طور معمول مسئولیت های کمتری را نسبت به مهندسین شبکه بر عهده دارند. آنها سیستم های شبکه را طراحی نمیکنند و نقش و کارکرد اصلی یک مشاور شبکه را نمیتوانند ایفا کنند. اما با این وجود در برخی از وظایف با مهندسین شبکه نقطه اشتراک دارند که آنها عبارتند از :

1. ارتقاء ، نصب و عیب یابی شبکه
2. نگهداری موجودیت مستندات و فعالیت های شبکه
3. توسعه و مستند سازی سیستم های استاندارد شبکه
4. توصیه و برنامه ریزی برای تعمیر مشکلات شبکه

صلاحیت های یک مهندس شبکه و یک مدیر شبکه

حداقل الزامات آموزشی برای تبدیل شدن به یک مهندس شبکه مدرک لیسانس دانشگاهی میباشد،که ترجیحا در یک رشته مهندسی تحصیل کرده باشد. در حالیکه یک مدیر شبکه حداقل یک مدرک فوق دیپلم بایستی داشته باشد. یک مهندس شبکه بایستی تجربه کاری یک مدیر شبکه را از قبل داشته باشد تا بتواند به عنوان مهندس شبکه در یک شرکت به فعالیت بپردازد. بنابراین عنوان یک مهندس شبکه ارتقاء یافته تجربیات ، دانش و تحصیلات یک مدیر شبکه میباشد.ولی هر دوی مهندس شبکه و مدیر شبکه بایستی دارای گواهینامه های تخصصی شبکه باشند از قبیل : CCNA ، MCSE ، MCSA

پیشرفت شغلی

یک مدیر شبکه با چندین سال تجربه و عملکرد خوب میتواند به عنوان یک مهندس شبکه در سازمان ها مشغول به فعالیت شود. از این جهت ، یک مهندس شبکه نیز میتواند به موقعیت های شغلی بالاتری دست یابد مانند پست IT Manager و یا حتی مدیر ارشد IT.

نقشه راه مهندسی شبکه | چگونه مهندس شبکه شویم؟

نقشه راه آموزش شبکه های کامپیوتری ممکن است پیچیده باشد . انتخاب مسیر شغلی صحیح مخصوصا در ایران که منابع آموزشی و منابع معتبر به ندرت یافت می شود یکی از دغدغه های اصلی جوانان و داوطلبان تغییر مسیر شغلی در سنین بالا می باشد. یکی از بهترین مسیر های شغلی در بازار کار ایران با توجه به سطح نیاز سازمان ها، مهندس، ادمین و یا مدیر شبکه می باشد. لذا قصد داریم در این مقاله به مسیر های مختلف در این حوزه و همچنین راه های صحیح پیشرفت اصولی در حوزه شبکه های کامپیوتری را بررسی کنیم.

مهندس شبکه چه کسی است؟ مدیر شبکه چیست؟

مهندس شبکه یک متخصص فناوری است که مهارت های لازم را برای برنامه ریزی، پیاده سازی و نظارت بر شبکه های کامپیوتری که از خدمات صوتی، داده، ویدئو و شبکه های بی سیم داخلی پشتیبانی می کنند، دارد. اگرچه عناوین شغلی مهندس شبکه و مدیر شبکه گاهی اوقات به عنوان مترادف استفاده می شود، یک مهندس شبکه معمولاً مسئولیت های اجرایی بیشتری نسبت به یک مدیر شبکه دارد.

سمت مهندسی بیشتر به برنامه ریزی، طراحی و مشخصات فنی می پردازد. بخش مدیریت بیشتر با تلاش های تعمیر و نگهداری، مدیریت و عیب یابی روزمره سر و کار دارد.عناوین شغلی ممکن است بر اساس تحصیلات یا درآمد نیز متمایز شوند. به طور معمول، یک مهندس شبکه تحصیلات بیشتری دارد و درآمد بیشتری نسبت به یک مدیر (ادمین) شبکه دارد.

مهندس شبکه چه کاری انجام می دهد؟

مهندسان شبکه پیکربندی های شبکه را طراحی و پیاده سازی می کنند، مشکلات شبکه را عیب یابی می کنند، نظارت بر شبکه را انجام می دهند و سیستم های امنیتی مانند فایروال ها را پیکربندی می کنند. آنها اغلب به یک CIO یا افسر ارشد امنیت اطلاعات و سایر رهبران خط کسب و کار گزارش می دهند تا در مورد اهداف کلی کسب و کار، سیاست ها و به روز رسانی وضعیت شبکه تصمیم بگیرند. در بسیاری از شرایط، مهندسان شبکه از نزدیک با مدیران پروژه و سایر مهندسان کار می کنند، ظرفیت را مدیریت می کنند و پشتیبانی از راه دور یا در محل را انجام می دهند.

مهندسان شبکه که به عنوان مدیران شبکه نیز شناخته می شوند، به عنوان بخشی از بخش فناوری اطلاعات یک شرکت کار می کنند. آنها مسئول اطمینان از عملکرد کارآمد سیستم های کامپیوتری و سخت افزار شبکه شرکتشان هستند. آن‌ها این کار را با نصب سخت‌افزار جدید، اجرای عیب‌یابی و تکمیل به‌روزرسانی‌های معمول نرم‌افزار به محض در دسترس بودن انجام می‌دهند. همچنین انتظار می رود که آنها اقدامات پیشگیرانه را برای محافظت در برابر بدافزارها و سایر تهدیدات احتمالی برای امنیت شبکه انجام دهند.

مهندس شبکه چقدر حقوق می گیرد؟

طبق آمار رسمی از شرکت IranSalary دریافتی حقوق یک مهندس شبکه در عناوین شغلی مختلف در حوزه شبکه های کامپیوتری طبق جدول زیر به طور میانگین ۱۲٫۵ میلیون تومان می باشد و در شرکت های ایرانی تا ۲۰ میلیون تومان درآمد یک کارشناس شبکه کامپیوتری می باشد. مشخص است که با بالاتر رفتن سابقه کار و در عناوین شغلی مانند مدیر فنی این میزان درآمد می تواند به بالای ۵۰ میلیون تومان در ماه برسد.

اگر قصد مهاجرت و کار در خارج از ایران را دارید، درآمد یک مدیر شبکه به طور میانگین در کشور آمریکا ۷۳,۵۶۶$ می باشد. در کمترین حالت ممکن ۵۳,۷۳۵$ و در بالاترین حالت ۱۷۲,۸۸۱$ می تواند دریافتی یک مهندس شبکه در طول سال باشد.

توانایی های مورد نیاز یک مهندس شبکه چیست؟

یک نامزد شغلی ممکن است برای به دست آوردن شغل مهندسی شبکه فقط به مدرک کاردانی نیاز داشته باشد، اما اکثر موقعیت ها نیاز به مدرک کارشناسی در علوم کامپیوتر یا چندین سال تجربه اضافی دارند. بسیاری از مهندسان شبکه نیز از رشته هایی مانند مهندسی برق، فیزیک یا ریاضیات هستند.

مهندسان باید بتوانند شبکه های پیچیده را درک کنند و مشکلات آن را مشخص کنند و راه هایی برای بهبود آنها پیشنهاد کنند. آنها همچنین باید بتوانند به طور مشترک در یک تیم کار کنند و همچنین مدیریت سایر مهندسان و کارکنان پشتیبانی برای راه اندازی شبکه را بر عهده بگیرند. آنها باید بتوانند به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا هم با مهندسان و هم با همکاران خط کسب و کار که ممکن است درک درستی از شبکه نداشته باشند کار کنند. مهندسان شبکه علاوه بر مهارت های فنی، به مهارت های تحلیلی، رهبری، سازمانی و ارتباطی نیز نیاز دارند. توجه به جزئیات و توانایی حل مسئله نیز مهم است.

به طور کلی از یک مهندس شبکه انتظار می رود مسائل زیر را به خوبی بلد باشد:

• راه اندازی شبکه های کامپیوتری ( نصب، پیکربندی و عیب یابی تجهیزات شبکه های LAN و WAN)
• امنیت اطلاعات (Cyber Security) و امن نگه داشتن فضای شبکه سازمان ها
• مجازی سازی (Virtualization) و مدیریت سرور ها
• نصب، پیاده سازی و نگهداری شبکه های VoIP

بهترین مسیر یادگیری شبکه کدام است؟

مهندس شبکه شدن نیاز به زمان و اراده دارد. هیچ مسیر مستقیمی برای تبدیل شدن به یک مهندس شبکه وجود ندارد، اما یک دستور توصیه شده در مورد چگونگی دستیابی به اهداف شغلی شما وجود دارد. مراحل زیر را می توانید بعنوان یک مسیر صحیح، اصولی و منطقی برای پیشرفت در حوزه شبکه های کامپیوتری دانست.

تکمیل تحصیلات آکادمیک و دانشگاهی

برای دنبال کردن حرفه ای در مهندسی شبکه، توصیه می شود که حداقل مدرک کارشناسی خود را در زمینه های مرتبط مانند مهندسی شبکه یا علوم کامپیوتر تکمیل کنید. برخی از دانشگاه ها مانند دانشگاه علمی و کاربردی یک رشته مخصوص شبکه های کامپیوتری ارائه می کنند که می تواند مسیر درستی برای این کار باشد. مدرک کاردانی گزینه قابل قبولی است اما مدرک کارشناسی ارجحیت دارد.

گواهینامه های بین المللی مستقل

چندین گواهینامه وجود دارد که می توانید برای تبدیل شدن به یک مهندس شبکه دریافت کنید. یکی از راه‌ها، دریافت گواهی‌نامه های مستقل از برند است. این گواهینامه ها دانش پایه در زمینه IT را ارائه می دهند، به این معنی که شما دستورالعمل های عمیقی را در مورد دستگاه های یک شرکت خاص دریافت نمی کنید. هر گواهی مستلزم آن است که برای دریافت مدارک خود یک یا چند امتحان را پشت سر بگذارید. این فرآیند بسته به پشتکار و زمانی که صرف میکنید ممکن است بین ۴ تا ۱۸ ماه طول بکشد. در زیر لیستی از برخی از گواهینامه های مفید برای یک مهندس شبکه آورده شده است:

CompTIA A+
این یک گواهینامه سطح ابتدایی است که به داوطلبان اجازه می دهد تا دانش مبتدی را در مورد موضوعات مرتبط با فناوری اطلاعات کسب کنند. هنگامی که گواهی CompTIA A+ را دریافت کردید، می توانید به سمت گواهینامه CompTIA Network + که کمی پیشرفته تر است، کار کنید.

CompTIA Network+
این گواهینامه به عنوان دنباله‌ای برای CompTIA A+ طبقه‌بندی می‌شود. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که قبل از تلاش برای این گزینه پیشرفته تر، لزوماً به گواهینامه CompTIA A+ نیاز ندارید. گزینه CompTIA Network+ برای آموزش عیب یابی و راه اندازی انواع مختلف دستگاه ها به نامزدها طراحی شده است. علاوه بر مواد آموزشی، تنها یک آزمون وجود دارد.CompTIA Security+

این گواهینامه به طور خاص بر امنیت شبکه و حوزه های مرتبط تمرکز دارد. این یک گواهینامه برای کسانی است که می خواهند حرفه ای را در زمینه امنیت شبکه دنبال کنند. برای دریافت این گواهینامه، ابتدا باید یک آزمون را پشت سر بگذارید.

گواهینامه های اختصاصی و پیشرفته بین المللی

پس از دریافت گواهی نامه های ابتدایی (یا گذراندن دوره های آن) کافیست که به طور اختصاصی دوره های آموزشی یکی از تولید کنندگان تجهیزات شبکه را بگذرانید. با توجه به اینکه محصولات شرکت سیسکو در تمامی سازمان ها و شرکت های ایرانی و بین المللی به طور یکسان وجود دارند، پیشنهاد میکنیم مسیر تخصصی اول را دریافت مدارک اختصاصی از شرکت سیسکو قرار دهید. پس از آن می توانید سراغ سایز سازنده های تجهیزات شبکه ای مانند جونیپر، پالوآلتو، میکروتیک و فورتینت بروید. به این منظور ابتدا مدارک مربوط به شرکت سیسکو را معرفی می کنیم.

یکی از مزیت های دوره های شرکت سیسکو این است که مسائل و مبانی شبکه های کامپیوتری را ابتدا فارغ از نوع تجهیز آموزش می دهند و سپس نحوه پیاده سازی آن را در تجهیزات سیسکو بیان می کنند.

شرکت سیسکو مدارک خود را به سه سطح مختلف از نظر میزان مهارت و تخصص دسته بندی می کند:

1. کارشناس شبکه (CCNA) یا Cisco Certified Network Associate
2. کارشناس ارشد شبکه (CCNP) یا Cisco Certified Network Professional
3. متخصص شبکه (CCIE) یا Cisco Certified Internetwork Expert که به آن دکتری شبکه نیز میگویند

شرکت سیسکو در آخرین به روز رسانی مدارک بین المللی خود مدرک CCNA را بعنوان دریچه ورود به دنیای شبکه های کامپیوتری قرار داده است. مباحثی که در این دوره به آن پرداخته می شود بسیار وسیع می باشد و کافیست تنها در یک آزمون شرکت کنید تا مدرک CCNA را دریافت کنید.

پس از کسب مدرک CCNA میتوانید به فکر دریافت مدارک CCNP یا کارشناس ارشد شبکه های کامپیوتری با تخصص در پیاده سازی شبکه های مبتنی بر تجهیزات سیسکو باشید. شرکت سیسکو به دلیل اهمیت تخصص در حوزه های مختلف، دوره CCNP و CCIE را به حرفه های مختلف تقسیم بندی کرده است که شما نیز می توانید بر اساس علاقه خود یکی از آن ها را انتخاب کنید و پس از کسب مدرک CCNP در آن حوزه خاص، به دنبال عمیق تر شدن در همان حوزه با دریافت مدرک CCIE باشید.

دوره های CCNP شرکت سیسکو به شرح زیر می باشند:

برای ورود به دنیای CCNP ابتدا می بایست دوره کارشناسی شبکه های سازمانی یا CCNP Enterprise Core ENCOR 350-401 را بگذرانید و سپس یکی از تخصص های زیر را به دلخواه وسلیقه خود انتخاب کرده و دانش خود را در آن حوزه افزایش دهید.

• روتینگ پیشرفته Implementing Cisco Enterprise Advanced Routing and Services v1.0 (300-410 ENARSI)
• پیاده سازی SD-WAN در شبکه Implementing Cisco SD-WAN Solutions (300-415 ENSDWI)
• طراحی شبکه های پیشرفته Designing Cisco Enterprise Networks (300-420 ENSLD)
• طراحی شبکه های پیشرفته وایرلس Designing Cisco Enterprise Wireless Networks (300-425 ENWLSD)
• پیاده سازی شبکه های پیشرفته وایرلس Implementing Cisco Enterprise Wireless Networks (300-430 ENWLSI)
• اتوماسیون و برنامه نویسی شبکه های پیشرفته Automating and Programming Cisco Enterprise Solutions (300-435 ENAUTO)

نقشه راه سایر دوره های شرکت سیسکو را می توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.

با توجه به عمق دوره های شرکت سیسکو از لحاظ تئوری شبکه های کامپیوتری، در صورتی که در سازمانی مشغول به کار شدید که از تجهیزاتی بجز تجهیزات شرکت سیسکو هم استفاده میکرد می توانید تنها با گذراندن دوره های مربوط به آن تجهیزات نحوه پیاده سازی پیکربندی دانشی که در دوره های سیسکو کسب کرده اید را آموزش ببینید.

طعم پیروزی و موفقیت با مدرک CCIE

مهم ترین و با پرستیژ ترین مدرک و گواهینامه که هر مهندس شبکه می تواند دریافت کند، مدرک CCIE شرکت سیسکو می باشد. دانش دارندگان این مدرک به حدی عمیق و دقیق می باشد که به آن دکتری شبکه می گویند و تا به حال ۶۴۰۰۰ نفر بیشتر در سراسر دنیا موفق به کسب این مدرک نشده اند. هر ساله شرکت سیسکو به پذیرفته شدگان آزمون CCIE قابی تحت عنوان یادآوری سالگرد دریافت مدرک نیز ارسال می کند.

اگر شما خودتان را یک فرد باهوش می دانید بهتر است از همین امروز شروع به مطالعه کنید. اگر دانش ابتدایی در حوزه شبکه های کامپیوتری را دارید، دوره CCNP and CCIE Enterprise Core شروع بسیار خوبی برای دریافت این گواهینامه می باشد.

تخصص های شبکه برای مهاجرت

در صورتی که قصد مهاجرت به کشور های خارجی را دارید، یکی از بهترین مشاغل مورد نیاز کشورهای آمریکایی و اروپایی، مهندسین شبکه می باشند.به استناد سایت onetonline.org که وابسته به وزارت کار آمریکا می باشد، مشاغل مرتبط با شبکه های کامپیوتری را جزو مشاغل Bright Outlook دسته بندی کرده است که به معنی افزایش بیش از حد نیاز بازار کار به مهندسین شبکه در چند سال آینده می باشد و دریافت مدارک مرتبط با این رشته، شانس شما را برای اشتغال در یک شرکت سطح بالا در تمام دنیا افزایش پیدا خواهد کرد.

سایر مسیر های آموزش شبکه های کامپیوتری

یک مهندس شبکه علاوه بر دانش شبکه های کامپیوتری می بایست مباحث مجازی سازی، امنیت و همچنین VoIP یا تلفن های مبتنی بر اینترنت را نیز فرا بگیرد. مسیر های هر یک از این مباحث نیز به شرح زیر می باشد:

متخصص مجازی سازی و پردازش ابری

1. CompTIA Cloud Essentials
2. CompTIA Cloud+
3. Microsoft MCSA: Windows Server 2012
4. AWS: Technical Essentials
5. Microsoft MCSA: Cloud Platform
6. AWS: Certified Solutions Architect
7. AWS: Certified SysOps Administrator
8. Microsoft MCSE: Cloud Platform and Infrastructure
9. Google Cloud Platform Fundamentals
10. Google Compute Engine: Qualified Developer