یکی از اصطلاحات پرکاربرد در دنیای برنامه نویسی، باگ (Bug) یا نقص نرم‌افزاری است. این اصطلاح جزو اصطلاحاتی است که تقریبا همیشه در میان صحبت‌های برنامه نویسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. زیرا تقریبا هیچ برنامه نویسی در دنیا وجود ندارد که با باگ‌های نرم افزاری و فرآیند دیباگ‌کردن آنها برخورد نکرده باشد. پس اگر تاکنون با این مفهوم آشنا نشده‌اید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا بدانید باگ چیست و انواع آن کدام است.
باگ یا Bug چیست؟
Bug چیست؟ باگ در لغت به معنای حشره است. این واژه در حوزه علم رایانه به معنای نقص یا اشکال نرم‌افزاری به کار می‌رود. نقص‌های نرم‌افزاری انواع مختلفی دارند و دارای منشا‌های متفاوتی هستند. بنابراین به خطاهایی که اجرای صحیح نرم‌افزار را با اختلال رو به رو می‌کنند، باگ می‌گویند.
تاریخچه Bug
گفته می‌شود که این اصطلاح اولین بار توسط خانم Grace Murray Hopper به کار گرفته شده است. خانم Grace Hopper به عنوان یکی از اولین برنامه نویسان زن شناخته می‌شود. زمانی که Grace Hopper در دانشگاه هاروارد در حال اشکال‌زدایی یا دیباگ کردن (Debugging) کامپیوتر Mark II بوده است، از این لغت به معنای خطا و اشکال استفاده کرده است. زیرا زمانی که خانم Hopper به همراه تعدادی از متخصصین در حال بررسی کامپیوتر Mark II بوده اند، متوجه شدند که اختلال در عملکرد این کامپیوتر به دلیل وجود یک سوسک در آن ایجاد شده است. بنابراین در آنجا از اصطلاح Bug به معنای نقص نرم‌افزاری استفاده کردند.
انواع Bugهای برنامه نویسی
در بخش قبل فهمیدیم که باگ چیست و این مفهوم چگونه به دنیای برنامه‌نویسان وارد شده است. وجود باگ در نرم‌افزارها، نشان‌دهنده این حقیقت است که همواره کدنویسی نرم افزارها می‌تواند با نقص همراه باشد. بنابراین نرم‌افزارها همیشه نیاز به بروزرسانی، دیباگ کردن و بهبود خواهند داشت. بنابراین برخلاف باور برنامه‌نویسان تازه وارد، نمی‌توان انتظار داشت که در کدنویسی با باگ نرم افزاری یا عملیات دیباگ کردن آنها مواجه نشد.
باگ‌ها می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند از جمله :
- سینتکسی (Syntax) : زمانی که قواعد مربوط به نوشتار زبان برنامه‌نویسی رعایت نشوند با باگ سینتکسی مواجه می‌شویم. مثلا از عملگر، حروف و یا کاراکتر اشتباهی در کدها استفاده شود.
- منطقی (Logic) : در شرایطی که منطق نرم‌افزار اشتباه پیاده‌سازی شده باشد، برای مثال اجرای نرم افزار در یک چرخه (Loop) بی‌نهایت قرار گیرد.
- محاسباتی (Arithmetic) : اگر محاسبات ریاضی در نرم‌افزار با خطا رو به رو شوند، مثلا عددی تقسیم بر صفر شود و یا نتیجه نهایی مورد‌انتظار دارای خطای محاسباتی باشد.
- منابع (Resource) : زمانی که در به‌کارگیری منابع نرم‌افزاری، نرم‌افزار دچار خطا شود. مثلا اشاره به متغیری ناموجود یا تعریف‌نشده در نرم‌افزار.
- کار تیمی (Teamworking) : ایجاد اختلاف و خطا در کدنویسی برنامه‌نویسان به دلیل کدنویسی تیمی، مثلا تفاوت در نام‌گذاری و مستند‌سازی نرم‌افزار.
- تعامل (Interfacing) : نرم‌افزار در تعامل با بخش‌های دیگر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دچار خطا شود مانند استفاده از Api نادرست.
- چند رشته ای (Multi-threading) : زمانی که اجرای thread ها در نرم‌افزارها دچار مشکل می‌شوند. مثلا جایی که وظیفه A تا زمانی که وظیفه B تمام نشده باشد، ادامه نخواهد یافت، اما در عین حال، وظیفه B نمی‌تواند ادامه یابد تا زمانی که کار A تمام شود.
نتیجه گیری
بررسی باگ یکی از مهمترین موضوعات مورد بررسی در دنیای برنامه نویسی است. زیرا همیشه برنامه نویسان در تلاش بوده اند که روش‌هایی را برای ایجاد نرم‌افزارهای خود توسعه دهند که با کمترین میزان خطا همراه باشد. اما از آنجایی که باگ‌ها و عملیات دیباگ کردن تقریبا جز جدا نشدنی مراحل توسعه یک نرم‌افزار هستند، آشنایی با اصول اشکال‌زدایی در نرم‌افزارها برای برنامه‌نویسان به یک ضرورت تبدیل شده است.
