هر سیستم دیجیتال از دو بخش سختافزار و نرمافزار تشکیل شده است که برای برقراری ارتباط بین این دو بخش و مدیریت منابع، به نرمافزاری به نام سیستمعامل نیاز دارد. سیستمعامل اولین و ضروریترین نرمافزاری است که روی یک سیستم کامپیوتری نصب میشود و بستر مورد نیاز برای اجرای برنامههای کاربردی ایجاد میکند. در واقع اجرای برنامهها بدون وجود سیستمعاملی یکپارچه و محیط گرافیکی، بسیار دشوار و برای کاربران مبتدی غیر ممکن خواهد شد. در این مطلب با سیستمعامل جدید گوگل یعنی فیوشا آشنا خواهیم شد.
بررسی سیستمعامل جدید گوگل “فیوشا”
همهی دستگاههای دیجیتال مانند کامپیوتر، موبایل، تبلت، یخچال، انواع گجتها و غیره دارای سیستمعامل مخصوص به خود هستند. برای مثال Windows (7، ۸، ۸٫۱، ۱۰)، Mac OS، ubuntu، Linux و Chrome OS از سیستمعاملهای مشهور رایانههای شخصی و Android، iOS، Bada، Windows Phone و Symbian از سیستمعاملهای مشهور استفاده شده در موبایل و تبلتها هستند. گفتنی است که شرکت غول پیکر دنیای تکنولوژی یعنی گوگل، توسعهدهنده سیستمعاملهای Android و Chrome نیز میباشد.
فراگیرشدن و رشد زیاد دستگاههای شخصی و گجتهایی با قابلیت اتصال به اینترنت، محدودیتهای سیستمعاملهای قدیمی را آشکار کرد و موجب شد تا تیم مهندسی گوگل یک سیستمعامل کاملاً جدید برای مقابله با آنها ارائه دهد. در نیمه دوم سال ۲۰۱۶ اخبار ضد و نقیضی از توسعهی مخفیانه یک سیستم عامل جدید توسط شرکت گوگل، به نام فیوشا (به انگلیسی: Fuchsia) به گوش رسید.
در گذشته مایکروسافت تلاش کرد تا سیستمعامل خود یعنی ویندوز ۱۰ را جهانی کند، اپل نیز ادعاهایی درمورد جهانی بودن iOS داشت اما نزدیکترین چیز به یک سیستمعامل جهانی که تاکنون ساخته شده است، سیستمعامل لینوکس است. هم اکنون سیستمعاملهای Android، Chrome OS، Set-top box، روتر و مودمها، دستگاههای هوشمند و بسیاری از نرمافزارهای جانبی صنعتی بر پایه لینوکس هستند. با وجود یک سیستمعامل جهانی، توسعهدهندگان قادر هستند برنامههای خود را روی چندین پلتفرم مختلف اجرا کنند. اما به طور قطعی نمیتوان گفت این تنها هدف فیوشا است زیرا گوگل اطلاعات زیادی درباره آن فاش نکرده است و ما هنوز به خوبی آن را نمیشناسیم.
مقایسه فیوشا با سیستمعاملهای اندروید و کروم
اندروید و کروم هر دو بر پایه نسخهی اصلاح شدهای از کرنل لینوکس هستند در حالی که فیوشا بر پایه ماکروکرنل جدیدی به نام Zircon که قبلا به نام Magenta شناخته میشد، ساخته شده است. کرنل که یک سیستمعامل سنتی است و ماکروکرنل تفاوتهای بسیاری دارند؛ اما میتوان گفت که مهمترین تفاوت آنها کارآیی و انعطاف پذیری بالا است. مفهوم ماکروکرنل در دهه ۹۰ میلادی مطرح شد اما به دلیل شکوفایی قدرت رایانه، حافظه و فضای ذخیره سازی تا حدودی به فراموشی سپرده شد؛ ولی اکنون گوگل با افزایش گرایش توسعه دهندگان به سمت سختافزارهای کوچک، کارآمد و قابلحملتر، استفاده از پتانسل معماری ماکروکرنل را برای استفاده در سیستمعاملهای نسل بعدی مناسب میداند.
فیوشا نیز مانند اندروید و کروم، متن باز است و توسط شرکت گوگل پشتیبانی و کنترل میشود (حتی نسخههای ارائه شده برای سخت افزار سایر شرکتها). سیستمعامل فیوشا به طور خاص برای عملکرد بهتر در تعاملات صوتی و همچنین ارائه بهروزرسانیهای امنیتی قویتر و مکرر طراحی شده است. انتظار میرود که Fuchsia در دستگاههای مختلف از لپ تاپ گرفته تا تلفنهای هوشمند و غیره یکسان به نظر برسد.
ویژگیهای کلیدی سیستم عامل گوگل Fuchsia
اگرچه سیستم عامل جدید گوگل هنوز نوپاست اما میتوان لیستی از ویژگیهای برجسته آن به صورت زیر نام برد تا مشخص شود که فیوشا به عنوان یک OS جدید آن چنان هم ضعیف نیست.
رابط کاربری
رابط کاربری سیستم عامل فیوشا بر پایه متریال دیزاین طراحی شده است و از موتور اختصاصی Escher برای رندرکردن استفاده میکند. علاوه بر این اجزایی مثل دکمهها، کامپوننتها، پنجرهها و پاپآپها به خوبی لایهبندی میشوند.
مناسب برای دستیاری مبتنی بر هوش مصنوعی
به طور قطع میتوان گفت که فیوشا نسبت به همتای سنتی خود یعنی اندروید، دستیار بهتری است. شرکتهای توسعهدهنده اپلیکیشن موبایل میتوانند از امکانات فیوشا (apps drawer، camera use و on-screen activity) در جهت بهبود ویژگیهای مبتنی بر دستیاری گوگل استفاده کنند.
پشتیبانی از دستگاههای مختلف
Google Fuchsia OS به گونه ای طراحی شده است که روی هر دستگاهی با همان تجربه کاربری کار کند. پشتیبانی از دستگاههای مختلف، توسعهدهندگان برنامههای تلفن همراه را قادر میسازد تا یک بار برنامهها را بسازند و آنها را بر روی چندین دستگاه اجرا کنند و خدمات خود را به مشتریانی در سراسر جهان با هر پلتفرمی ارائه دهند.
فیوشا چه تاثیری بر توسعهدهندگان خواهد گذاشت؟
فیوشا هنوز به مرحلهای نرسیده که توسعهدهندگان بتوانند برنامههای کاملی برای آن بنویسند. اما گوگل قصد ندارد هنگامی که فیوشا برای توسعه آماده شد، به سرعت اندروید را کنار گذاشته و رها کند؛ حتی ممکن است اندروید دیگری با ویژگیهای جدید را عرضه کند. اما بدیهی است که در نهایت فیوشا جایگزین اندروید و کروم شده و به سیستم عامل شماره یک دنیا تبدیل میشود.
در آینده شما میتوانید برنامههای فیوشا را با زبانهای مختلف برنامهنویسی با استفاده از کیت توسعه نرمافزار فلاتر (Flutter) بنویسید. با استفاده از فلاتر میتوان برنامههایی با حداکثر سازگاری بین اندروید، iOS و فیوشا نوشت. این بدان معناست که نه تنها میتوان برنامهها را با حداقل سرمایه نوشت، بلکه با انتقال برنامههای موجود به فیوشا، پشتیبانی از آنها نیز آسانتر میشود.
فریمورک فلاتر بر پایه استاندارد طراحی بصری فعلی گوگل یعنی طراحی متریال (Material Design) ساخته شده و از تمام ویژگیهای اندروید، کروم و وب پشتیبانی میکند. این پشتیبانی شامل عناصر پیشرفته UI مبتنی بر موتور مفسری Vulkan، سایههای حجمی (یک ابزار مورد علاقه برای طراحی Material) و ۱۲۰ انیمیشن FPS است. همچنین فلاتر قادر به ایجاد اپلیکیشنهای رسانهای و بازیهایی با طراحی چشمگیر و جذاب میباشد که البته این مورد به قدرت و عملکرد سختافزار هم بستگی دارد.
اگر به برنامهنویسی علاقه دارید و میخواهید خود را برای توسعه UI نرمافزارهای سیستمعامل جدید آماده کنید، TypeScript (که هم اکنون در انگولار و ریاکت نیتیو نیز استفاده میشود) و زبان GO را برای توسعه UX بیاموزید؛ برای توسعه اپلیکیشنهای موبایل نیز یادگیری Dart و Flutter پیشنهاد میشود. اگر در مورد فیوشا کنجکاو هستید و میخواهید فیوشا را پیش از عرضه روی سیستم خود اجرا کنید، به مخزن آنلاین کدهای سیستمعامل فیوشا مراجعه کنید. سایت رسمی توسعه دهندگان فیوشا نیز با آدرس Fuchsia.dev به تازگی راه اندازی شده است.
سیستمعامل Fuchsia چه زمانی عرضه میشود؟
کسی زمان دقیق عرضه فیوشا را نمیداند اما گمانهزنیها نشان میدهد که در ۳ سال آینده، نسخهای از فیوشا برای دستگاههای خانههای هوشمند عرضه خواهد شد و نسخه عمومی آن در سال ۲۰۲۴ عرضه میشود. قدرت سیستمعاملهای فعلی یعنی ویندوز، مک و لینوکس بر هیچکس پوشیده نیست اما باید دید گوگل چه مسیر جدیدی را برای ما باز خواهد کرد.
نتیجهگیری
امروزه با پیشرفت روزافزون تکنولوژیهای مرتبط با هوش مصنوعی از جمله اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، سیستمهای یادگیری ماشینی، واقعیت افزوده و… نیاز به وجود یک سیستم عامل جامع، همگانی و جهانی احساس میشود. از این رو گوگل دست به کار شده و از سال ۲۰۱۶ تاکنون با کمک تیمی متشکل از صد مهندس با تجربه، بر روی ایجاد سیستم عاملی برای یکپارچهسازی دستگاههای متصل به شبکه کار میکند. میتوان پیشبینی کرد که عرضه این سیستمعامل تاثیر قابل توجه بر توسعهدهندگان نرمافزار خواهد گذاشت. در واقع توسعه نرمافزارها نسبت به گذشته آسانتر شده و به هزینه و زمان کمتری نیاز خواهد داشت زیرا تنها با یک بار کدنویسی میتوان خروجیهایی یکسان و سازگار با تمامی سختافزارها و دستگاههای مختلف تولید کرد.