برندینگ (Branding) یا برندسازی موضوعی است که سال های سال مورد توجه کسب و کارهای کوچک و بزرگ و استارتاپ ها بوده است. از میان تمامی آنها فقط تعداد اندکی به آن توجه داشته اند و به شکلی اصولی آن را پیاده سازی کرده اند.
همچنان بسیاری از صاحبان کسب و کار خیال می کنند برندینگ یعنی فقط انتخاب یک نام جذاب به همراه طراحی یک لوگوی خاص! درست است که این موارد بخشی از فرآیند برندسازی را تشکیل می دهند اما با اطمینان می توان گفت تمام برندینگ چیزی به مراتب فراتر از این اقدامات است !
اما واقعا برندینگ یا برندسازی چیست؟
به مجموعه اقداماتی که باعث تشکیل یک تصویر و یک تفکر در ذهن مشتری درباره شما می شود برندینگ یا برندسازی گفته می شود. برخی از این مجموعه اقدامات کارهایی مانند: نام گذاری برند، طراحی لوگو، بسته بندی، شعارهای تبلیغاتی و حتی رنگ برند شما می باشد که هر کدام به نحوی باعث ایجاد یک تصویر از شما در ذهن مشتری می شود.
برای درک بهتر موضوع فرض کنید یک رستوران فاخر و به قول امروزی ها لاکچری نام برند خود را نامی مانند “بخور بخور” قرار داده است! قطعا شنیدن این نام تصویر یک فست فود معمولی و ارزان قیمت را در ذهن به وجود می آورد. بنابراین چنین رستورانی با انتخاب چنین نامی اولین گام اشتباه خود در مسیر برندسازی را برداشته است !
به عنوان تعریفی دیگر می توان گفت برندینگ به مجموعه اقداماتی از کسب و کار شما گفته می شود که یک دلیل قانع کننده برای انتخاب برند شما به جای برند رقبا در ذهن مشتریان به وجود می آورد.
بنابراین شما با پیاده سازی فرآیند برندینگ نه تنها می توانید تصویر دلخواه خود را در ذهن مشتریان ایجاد کنید. بلکه می توانید با انجام اقداماتی خاص تصویر یک برند برتر نسبت به رقبای خود در بازار را در ذهن آنها به وجود آورید. از این طریق اندازه بازار خود را بیشتر و بیشتر کنید.
معرفی ابزارهای برندینگ
۱- نام گذاری
۲- ویدئو و محتوای تصویری
۳- جلوه های بصری (مانند طراحی لوگو، پوستر و…)
۴- بازاریابی محتوا
۵- فعالیت های خلاقانه
۶- رویداد
۷- تبلیغات کلامی یا دهان به دهان
۱- برندینگ از طریق نام گذاری
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم نام یک برند مستقیما می تواند بر روی تصویر یک برند در ذهن مشتری تاثیر بگذارد. این تاثیر تا حدی زیاد است که یک فرد فقط با شنیدن نام یک برند و حتی بدون دیدن تصویری از محصولات یا محل استفرار آن کسب و کار می تواند حدس بزند که آن برند چه تجربه ای را می تواند برای وی رقم بزند !
باز هم به همان مثال خودمان باز می گردیم. شنیدن نام برند “بخور بخور” چه تصویری در ذهن شما ایجاد می کند؟ آیا نیازی به فکر کردن برای رسیدن به یک تصویر فرضی داشتید؟ قطعا نه ! بنابراین اگر یک فست فود با قیمت های پایین و متوسط بخواهد نامی را برای خود انتخاب کند قطعا می تواند اولین گام برندینگ خود را با کمک این نام محکم بردارد.
چگونه نامی مناسب برای برند خود انتخاب کنیم؟
نامی که شما برای برند خود انتخاب می کنید باید با توجه به فاکتورهای زیر باشد :
۱- نوع برند : ارزان قیمت، معمولی یا گران قیمت و خاص؟
۲- صنعت و بازاری که در آن فعالیت می کنید : مثل بازار خوراک، پوشاک، ماشین و…
۳- تون صدای نام : یعنی نامی که انتخاب کرده اید چطور تلفظ و چطور شنیده می شود و چه آوایی دارد؟
۴- ظاهر نوشتاری : نام برندتان زمانی که نوشته شده چطور دیده می شود؟ آیا به واژه دیگری شباهت دارد؟
۵- مخاطب هدف : مشتریان شما چه کسانی هستند؟ عموم مردم؟ قشر ضعیف جامعه یا قشر مرفه جامعه؟
۶- مسائل کپی رایت : هر چند در ایران به این موضوع توجهی نمی شود. اما حتما در نظر داشته باشید که نام برند دیگری را استفاده نکنید!
موارد گفته شده در بالا را حتما در نامگذاری برند خود رعایت کنید. نام برند شما و آوایی که به گوش می رساند می تواند مستقیما تصویری را در ذهن مردم ایجاد کند که یا با واقعیت برند شما همسو است یا برخلاف چیزی است که هستید !
۲- برندینگ به کمک ویدئو و محتوای تصویری
به کمک ویدئو و فیلم های کوتاه به راحتی می توانید برند خود را با جزییات کامل معرفی کنید چرا که در یک ویدئو علاوه بر استفاده از تصاویر می توان به کمک صدا نیز توضیحات لازم و کافی را به گوش مخاطبین رساند. امروزه تبلیغات به سبک موشن گرافیک طرفداران بسیاری پیدا کرده و برندهای بسیاری برای معرفی محصولات و خدمات خود از آن استفاده می کنند.
۳- برندسازی از طریق جلوه های بصری
لوگو، طرح پوستر، بنر، شکل بسته بندی و… اجزای شهودی و جلوه های بصری برند شما محسوب می شوند که می تواند برای همیشه در ذهن مخاطبین شما ماندگار شوند.
معمولا لوگو و طرح های بصری جزء اولین چیزهایی هستند که یک مشتری در برخورد اول با یک برند آنها را مشاهده می کند. از آنجایی که برخورد اول موثرترین برخورد می باشد طراحی اصولی این طرح ها می تواند بسیار اثربخش باشد.
اهمیت این طرح ها و تاثیر آنها بر ذهن تا جایی است که وقتی تصویر و یا طرحی مشابه لوگوی کمپانی های بزرگی همچون اپل یا مک دونالد را می بینیم این برندها در ذهن ما تداعی می شوند. بالعکس زمانی که نام این برندها را می شنویم لوگوی آنها به سرعت در ذهن با پدیدار می شود !
بنابراین باید اهمیت ویژه ای برای لوگوی برندتان و همچنین شعاری که در زیر آن استفاده می کنید قائل شوید و فراموش نکنید که برخورد اول موثرترین برخورد است.
۴- برندسازی به کمک بازاریابی محتوا
بازاریابی محتوا مدرن ترین و یکی از موثرترین روش های بازاریابی است که شرکت های کوچک و بزرگ بخش عمده ای از بودجه خود را به آن اختصاص می دهند. تولید ویدئو، تولید پادکست، تولید محتواهای متنی همگی زیرمجموعه های بازاریابی محتوا هستند. نقش بسیار بزرگی در ایجاد ارتباط شما و مشتریان می تواند داشته باشد.
برای مثال اگر شما یک برند تولید قرص های لاغری هستید می توانید با تولید محتوا و مقالاتی در مورد رژیم های غذایی یا انواع ورزش های مناسب برای لاغری در بخش وبلاگ ارتباط خوب و موثری را با مشتریان خود برقرار کنید و از این طریق به آنها ثابت کنید که شما به سلامتی آنها اهمیت می دهید !
۵- برندینگ به کمک فعالیت های خلاقانه
برخی برندها با برپایی کمپین ها و یا دادن هدایا سعی می کنند تا برند خود را در ذهن عموم مردم جای دهند. برای مثال فرض کنید در یک سمینار بزرگ که در سالنی گرم و کلافه کننده برگزار شده است. به طور رایگان مارک خاصی از آب معدنی بسیار خنک پذیرایی شود. در روز طبیعت یک برند تولید کننده کیسه های زباله قابل تجزیه به کمک پرسنل کاری و کارمندان خود اقدام به جمع آوری زباله ها می کنند !
انجام چنین اقداماتی از سوی این برندها می تواند تاثیر مثبت، همیشگی و بسیار عمیقی را در ذهن مخاطبین بگذارد. این تاثیر به اندازه ای است که اگر افراد حاضر در آن سمینار یا افراد ناظر در کمپین جمع آوری زباله اگر در فروشگاهی نام برند آنها را در کنار برندهای دیگر مشاهده کنند قطعا این برندها را خریداری خواهند کرد !
۶- برندسازی به کمک برگزاری رویداد
یکی دیگر از کارهایی که می تواند در برندینگ شما بسیار موثر واقع شود. برگزاری رویدادها، همایش ها و سمینارهای مرتبط با صنعتی است که در آن فعالیت می کنید. برای مثال فرض کنید یک برند خدمات سئو و دیجیتال مارکتینگ رویدادی رایگان در مورد سئو و تاثیرات آن بر روی کسب و کار اینترنتی برگزار می کند. این شرکت نه تنها می تواند به خوبی تاثیرات مثبت روی ذهن مخاطبان داشته باشد. بلکه می تواند محصولات و خدمات خود را در این رویداد معرفی کند و تفاوت خود با رقبا را به مخطبان نشان دهد.
۷- برندسازی به کمک تبلیغات کلامی
به جرات می توان گفت یک برند زمانی میان مردم مشهور و محبوب می شود که به شکل مثبتی میان آنها دهان به دهان شود. تبلیغات کلامی به شدت تاثیرگذار تر از هر نوع دیگری از تبلیغات هستند. چرا که این تبلیغات از دهان افرادی بیرون می آید که به ما نزدیک هستند و ما به آنها اعتماد زیادی داریم !
تبلیغات کلامی علاوه بر تاثیرگذار بودن بسیار ویروسی هستند و به سرعت می توانند نام یک برند را در میان عموم مردم رواج دهند. در ادامه می توانید برخی از نکات مهمی که می توانند به وایرال شدن و ویروسی شدن برند شما توسط مردم کمک کنند را مشاهده کنید :
۱- جالب باشید
برای اینکه توسط مردم تبلیغ شوید نیاز دارید تا جالب باشید. مردم به هیچ عنوان جذب برندهای کسل کننده نمی شوند! پس در درجه اول خلاقیت به خرج دهید و سعی کنید کارهای جالب و سرگرم انجام دهید !
۲- داستان برند داشته باشید
داستان برند یکی از عوامل مهم در بازاریابی دهان به دهان است و اکثر برندهای بزرگ که امروز همه آنها را می شناسند دارای داستان هایی واقعا و بعضا تخیلی هستند ! بنابراین سعی کنید داستانی جذاب از پیدایش و شکل گیری برندتان برای مخاطبان تعریف کنید.
۳- تمرکز روی مشتریان فعلی
مشتریانی که تاکنون توانسته اید آنها را جذب کنید می توانند حکم بهترین بازاریابان را برای کسب و کار شما ایفا کنند. اگر تمرکز شما بر روی رفع مشکل مشتریان فعلی و ایجاد حس رضایت کامل آنها باشد مطمئن باشید به هر یک از آنها به زودی شما را به چندین نفر از اطرافیان خود توصیه می کند و این یعنی موفقیت !
۴- افراد تاثیرگذار یا اینفلوئنسرهای صنعت خود را به خوبی بشناسید
در هر حوزه و صنعت فرد یا افرادی هستند که نظر آنها برای مردم بسیار مهم است. سعی کنید در درجه اول با این افراد ارتباط برقرار کنید تا آنها از وجود شما آگاه شوند و در مرحله بعد مطمئن شوید که فعالیت ها و کارهای شما را زیر نظر دارند. به این ترتیب شانس خود را برای معرفی شدن توسط این افراد به بیشترین حد ممکن می رسانید !
۵- حضور پر رنگی در شبکه های اجتماعی داشته باشید
در وحله اول باید شبکه های اجتماعی را که دارای بیشترین میزان از مخاطبین هدف شماست شناسایی کنید. برای مثال اگر در حوزه های آموزش های تخصصی فعال هستید قطعا شبکه های توییتر و لینکدین مهم تر از اینستاگرام خواهند بود. بعد از اینکه شبکه های اجتماعی صحیحی را انتخاب کردید در آنها به شکلی اصولی شروع به فعالیت کنید و سعی کنید ارتباط بسیار نزدیک و صمیمانه ای را با مخاطبان خود برقرار کنید.
۶- همیشه راستگو و صادق باشید
صداقت و راستگویی مهم ترین فاکتور برای برانگیختن بازاریابی دهان به دهان است. قطعا تا زمانی که مردم به کیفیت محصول و خدمات شما و همچنین صحت گفته ها و شعارهای شما اطمینان نیابند، برند شما را به دوستان و عزیزان خود معرفی نخواهند کرد! بنابراین سعی کنید در تمامی بخش ها با مشتریان خود صادق باشید حتی اگر این صداقت باعث شود کیفیت بخشی از محصولات یا خدمات شما را زیر سوال ببرد !
چرا برندینگ اینقدر مهم است؟!
با گسترش صنایع مختلف و افزایش چشم گیر تعداد رقبا در بارارهای مختلف بحث برندینگ بیش از همیشه حائز اهمیت می باشد و به جرات می توان گفت اگر یک سازمان فاقد استراتژی و برنامه برندسازی باشد قطعا در رقابت با رقبای خود شکست خواهد خورد و هیچ گاه نمی تواند به میزان سهم از بازاری که مورد هدف قرار داده است دست یابد.
می توان از مهم ترین دلایل اهمیت برندینگ به موارد زیر اشاره کرد :
۱- برند سازی موجب افزایش سهم بازار می شود
بدون شک می توان گفت سازمان یا شرکتی که برنامه برندینگ مشخصی دارد و بودجه مناسبی را برای آن در نظر گرفته می تواند به سرعت سهم خود از بازار را افزایش دهد و رقبا را پشت سر بگذارد.
۲- برند سازی باعث افزایش فروش می شود
زمانی که فرآیند برندینگ به درستی انجام می شود تصویری مناسب از برند در ذهن مخاطبان شکل می گیرد و چون آنها از میان چندین برند شما را انتخاب می کنند بنابراین رشد چشم گیری در فروش محصولات و خدمات خود خواهید داشت !
۳- برندسازی صحیح باعث افزایش ارزش برند شما می شود
برخلاف تصور عموم صاحبان کسب و کار ارزش برند که یک دارایی نامشهود به حساب می آید تاثیر بسیار بیشتری نسبت به دارایی های فیزیکی و مشهود مانند دفتر، کارمندان، انبارها و… بر روی ارزش گذاری یک شرکت می گذارد. بنابراین هرچه ارزش برند شما بیشتر باشد شرکت یا سازمان شما نیز بیشتر ارزش گذاری می شود.
۴- برندسازی اصولی مانعی برای رشد رقبای تازه نفس است
اگر سازمان یا شرکت شما برنامه و استراتژی مناسبی را در جهت Branding پیش نگرفته باشد در واقع این ریسک را به جان خود خریده است که یک رقیب تازه نفس و با بودجه کافی سهمی از بازار آن را مال خود کند ! بنابراین عدم توجه به برندینگ می تواند باعث از دست دادن بخش یا بخش هایی از بازار شود.
۵- قیمت گذاری بیشتر محصولات و خدمات
قطعا شما هم تا به حال با این مورد مواجه شده اید که دو محصول یکسان از نظر نوع، اندازه، وزن و… دارای قیمت های متفاوتی هستند و در اکثر موارد برندی که معروف تر است گران تر از بقیه نیز می باشد. بنابراین شناخته شده بودن میان مردم و تبدیل شدن به یک برند معروف می تواند به راحتی باعث افزایش سود خالص شرکت شما شود. تحقیقات نشان داده که اکثر مردم حاضرند برای یک برند شناخته شده به دلیل اعتمادی که به آن دارند کمی بیشتر هزینه کنند !
۶- برندسازی صحیح شما را در موقعیت های جذب سرمایه مناسبی قرار می دهد
قطعا یک برند شناخته شده نسبت به برندهای نوپای دیگر از شانس بیشتری برای جذب سرمایه برخوردار می باشد. از آنجایی که جذب سرمایه های کلان می تواند سرعت و حجم رشد سازمان شما را به شدت افزایش دهد بنابراین می توان این مورد را نیز یکی از دلایل اهمیت Branding دانست.
۷- جذب بهترین نیروی کار در بخش های مختلف شرکت
تمامی افراد دوست دارند در شرکت های شناخته شده و بزرگ کار کنند و از این طریق علاوه بر کسب درآمدهای بیشتر رزومه و سوابق کاری خود را نیز تقویت کنند. اگر برند شما به چنین جایگاهی رسیده بنابراین می توانید بهترین و متخصص ترین نیروی کاری را جذب کنید و از این طریق نیز سرعت رشد خود را افزایش دهید.
۸- برندسازی اصولی باعث ایجاد تبلیغات دهان به دهان می شود
همانطور که قبل تر نیز به آن اشاره شد تبلیغات کلامی یکی از بهترین نوع تبلیغات است که باعث می شود به سرعت و به شکل ویروسی برند شما میان مردم شناخته شود. برندینگ و پیاده سازی اصولی آن در نهایت موجب تبلیغات کلامی و رشد چشم گیر کسب و کار و سهم بازار شما خواهد شد.
۹- بالا رفتن راندمان کاری کارکنان شرکت
زمانی که برند و نام یک شرکت بر سر زبان ها افتاده و اکثر مردم با آن آشنایی دارند، کارمندان آن شرکت به کار در آن شرکت افتخار می کنند و وظایف سازمانی خود را به نحو احسنت و به بهترین شکل ممکن انجام می دهند چرا که انگیزه بسیار بیشتری نسبت به کارکنان یک شرکت گمنام دارند و در خود احساس نوعی برتری می کنند!