firmware چیست؟ انواع آن و مقایسه با درایور و نرم افزار

Firmware به سیستم خود نگاه کنید و تعداد گجت های آن را بشمارید. تعداد آنها به راحتی می تواند از ۵ عدد عبور کند، احتمالا باید آنها را جایگزین کنید؟ برای به روزرسانی یک برنامه قدیمی می شود و نصب نسخه جدید به راحتی روی یک دکمه کلیک می کنید. برای هر یک از برنامه ها در طی چند ماه ممکنه نسخه های جدیدی منتشر شود.

به همین ترتیب به غیر از نرم افزار، سخت افزار هم باید ارتقا داده شود. گاهی اوقات بر اساس عملکرد یک نرم افزار ممکنه نیاز به تغییر در نحوه کار اجزای سخت افزاری باشد. اما جایگزینی اجزای سخت افزاری به اندازه جایگزینی یک نرم افزار راحت و بدون دردسر نیست. اینجا جایی است که فریمور (Firmware) وارد می شود. به روز رسانی فریمور نیاز به تعویض و جایگزینی سخت افزار را برطرف کرده است.

Firmware چیست؟

Firmware یک برنامه نرم افزاری است که معمولاً در flash ROM (حافظه فقط خواندنی) یک دستگاه سخت افزاری ذخیره می شود و دستورالعمل هایی در مورد نحوه عملکرد دستگاه ارائه می دهد. flash ROM برخلاف ROM قابل بازنویسی است زیرا نوعی حافظه فلش است. به روزرسانی فریمور فقط زمانی اتفاق می افتد که سازنده آن را منتشر کرده باشد.

هنگام نصب سیستم عامل جدید (که در اصل یک نرم افزار است) ممکنه نیاز به روزرسانی فریمور مرتبط به چند سخت افزار مانند هارد دیسک ها و کارت های ویدیویی و … را داشته باشید. همیشه هم برای سازگار کردن نیست، گاهی اوقات هم تولید کنندگان یک به روزرسانی فریمور را برای بالا بردن عملکرد موثر اجزای سخت افزاری یا مصرف برق کمتر منتشر می کنند.

بدون firmware چه اتفاقی می افتد؟

هر گجتی که در کامپیوترهای رومیزی، لپ تاپ ها یا تلفن های هوشمند چند فریمور در خود دارند که آنها را نگهداری می کند.

هنگام راه اندازی کامپیوتر یک فریمور خاص در مادربرد به سیستم کمک می کند تا سیستم عامل را پیدا کند و آن را با دستورالعمل های راه اندازی ارائه دهد. بدون فریمور مادربرد نمی داند چگونه هارد دیسک یا کارت گرافیک موجود را تشخیص دهد. فریمور حتی عملکرد و ارتباطات دیسک یا حافظه های SSD را با سایر قسمت های سیستم کنترل می کند. هر قسمت شروع کننده از آداپتور ویدئو، آداپتورهای شبکه (سیمی و بی سیم)، کنترلر USB، رادیو بلوتوث دارای فریمور جداگانه ای هستند. ماوس، صفحه کلید، چاپگرها، وب کم ها، مانیتورها نیز فریمور در حال اجرا در خودشان دارند.

اگر هارد دیسک ها در خودشان فریمور نداشته باشند، نمی دانند چه زمانی باید بچرخند یا چه زمانی باید متوقف شوند یا با چه سرعتی بچرخند. کارت شبکه بی سیم هرگز نمی داند چگونه از یک فرکانس رادیویی خاص برای اتصال به وای فای استفاده کند. اغلب فکر می کنیم یک دستگاه سخت افزاری مانند سیستمی است که فقط از سخت افزار ساخته شده است و می تواند به تنهایی کار کند. با این حال حقیقت این است که تقریباً هیچ یک از دستگاه های سخت افزاری مدرن بدون این نرم افزار خاص که به طور مستقیم روی آنها نوشته شده است، نمی توانند کار نمی کنند.

چه زمانی باید فریمور به روزرسانی شود؟

• زمان رفع اشکالات یا امنیت: خطرات مختلف امنیتی از جنبه منفی پیشرفت های تکنولوژی است که دستگاه ها ار در معرض تهدید و خطر قرار می دهد. بنابراین سازندگان دستگاه ها باید هر چند وقت یکبار ویژگی های امنیتی را ارتقا دهند.
• اضافه کردن ویژگی: با اضافه کردن ویژگی هایی جدید تجربه و تعامل بهتری به کاربر ارائه دهند.
• بهبود عملکرد: بهبود عملکرد فریمور منجر به بهبود عملکرد پردازنده می شود. همه لوازم جانبی دستگاه باید هم کار کنند بنابراین تاخیرها کمتر می شود.

انواع مختلف فریمور

فریمور بسته به نوع سخت افزار دستگاه ها متفاوت است. فریمور در مادربردهای کامپیوتر وجود دارد (به آنBIOS یا UEFI نیز می گویند) فریمور در هارد دیسک ها، حافظه های SSD، درایوهای CD/DVD/Blu-Ray، کارت های شبکه، روترها، نقاط دسترسی، حتی در ماوس و صفحه کلید بازی نیز وجود دارد. فقط دستگاه های مبتنی بر کامپیوتر نیستند که فریمور دارند. هر دستگاهی که بتواند کار مفیدی انجام دهد دارای فریمور است، مثل تلویزیون، ماشین لباسشویی و حتی وسایل نقلیه.

مقایسه فریمور، درایور دستگاه و نرم افزار