وردپرس (WordPress) یک سیستم مدیریت محتوای رایگان، چند وجهی و در دسترس است که امکان توسعه وبسایتها را برای مشاغل کوچک و بزرگ فراهم میکند. وردپرس به دلیل وجود گزینههای سفارشیسازی متعدد یکی از بهترین سیستمهای مدیریت محتوا در جهان است. در حال حاضر چیزی معادل ۳۰٪ از کل سایتها در جهان از سیستم مدیریت وردپرس استفاده میکنند (آدرس وبسایت رسمی وردپرس) این نرمافزار یک CMS در مقیاس کامل است و اغلب برای طراحی وبسایتهای قدرتمند استفاده میشود. استفاده از وردپرس بسیار آسان است و تقریباً برای هر سناریویی افزونههایی در دسترس دارد.
مطابق گزارش شرکت BuiltWith در بررسی سایتها، وردپرس یک CMS پیشرو است و مدیریت پیش از یک سوم وب سایتها و وبلاگهای وب را در اختیار دارد. همچنین با کسب مجوز GNU GPL در ابتدای ارئه این سیستم، WordPress اکنون آزاد و متن باز است و کمکهای توسعه دهندگان در سراسر جهان به پیشرفت پروژههای منبع باز کمک میکند.
سیستم مدیریت محتوا (CMS) چیست؟
یک سیستم مدیریت محتوا، ایجاد و اصلاح محتوای دیجیتال را مدیریت میکند که اغلب به اختصار CMS نامیده میشوند. این سیستم در واقع نرمافزاری است که به کاربران کمک میکند بدون نیاز به نوشتن تمام کدها از ابتدا و دانش فنی تخصصی، یک وبسایت ایجاد کرده و در آن اقدام به ایجاد محتوا، مدیریت و اصلاح آن کنند.
سیستم مدیریت محتوا به جای صرف هزینههای بالا برای ایجاد سیستم شخصی خود، برای ایجاد صفحات وب، ذخیره تصاویر و سایر کارکردها، تمام موارد زیرساخت اصلی را برای شما مدیریت میکند تا بتوانید روی بخشهای مربوط به پیشرفت کسبوکار آنلاین خود مانند سئو تمرکز کنید. این سیستمها معمولا از چندین نوع کاربر در یک محیط مشترک پشتیبانی میکنند تا مدیریت اسناد را با سطحهای مختلف دسترسی و تقسیم بندی انجام شود.
تاریخچهی وردپرس
وردپرس در سال ۲۰۰۳ توسط مایک لیتل و مت مولنوگ آغاز شد. این سیستم مدیریت محتوا در روزهای اولیه خود روی وبلاگنویسی متمرکز شده بود، اما نسخههای جدید، ویژگیهای بیشتری را به آن اضافه کرد. همچنین ایجاد یک کتابخانه افزونههای گسترده سبب شد تا در سال ۲۰۰۴ این پلتفرم پیشرفتهای چشمگیری داشته و نقطه عطفی برای انتقال وردپرس از سکوی وبلاگنویسی به سیستمهای مدیریت محتوای امروزی بود.
امروزه وردپرس میتواند برای ساختن وب سایتهای پیچیده، فروشگاهها یا حتی شبکههای اجتماعی به راحتی مورد استفاده قرار گیرد. مطابق نسخه ۵، وردپرس دارای یک ویرایشگر مبتنی بر بلاک به صورت استاندارد است که یک واسط معاصر را هم برای نوشتن مقالات ساده و هم برای ساختن صفحات پیچیده ساختار یافته فراهم میکند.
پوسته یا قالب (Theme) وردپرس چیست؟
قالب وردپرس شامل همه مواردی است که شما به طور معمول در طراحی وب با آن در ارتباط هستید. از انتخاب رنگ گرفته تا هدرها، پاورقیها و محل قرارگیری باکسهای مختلف و افکتها از طریق قالب وردپرس قابل انتخاب و حتی تغییر است. همچنین از طریق قالب همه چیز مربوط به تایپوگرافی، از جمله نوع فونت، حاشیهها و تورفتگی و فاصله خط را میتوان کنترل کرد.
بسیاری از قالبهای وردپرس رایگان هستند و از طریق مخزن وردپرس قابل دانلود و نصب هستند. البته این قالبها تنظیمات بسیار پیشرفتهای ندارند و تقریبا ظاهر یکسانی را ارائه می دهند، اما در قالبهای چند منظوره و پیشرفته وردپرس امکان سفارشی سازی فراتر از تصور رفته است و میتوان صدها سایت متفاوت را از طریق آنها طراحی کرد. قالبهایی مانند Enfold یا WoodMart و دهها قالب دیگر توسط توسعهدهندگان و برنامهنویسان حرفهای در این زمینه ارائه شده است که به طراحی یک وبسایت به صورت سریع و بدون نیاز به کدنویسی کمک میکند.
همچنین قالبهای فروشگاهی نیز جهت طراحی یک فروشگاه در وردپرس را ساده کردهاند و ایجاد کسب و کار آنلاین به راحتی از طریق آنها امکان پذیر است.
افزونه یا پلاگین (Plugin) وردپرس چیست؟
افزونه نوعی نرمافزار کوچک است که دربردارندهی مجموعهای از توابع وردپرس میشود، این نرمافزارها میتوانند به یک وبسایت وردپرسی اضافه شوند و عملکردهای آن را گسترش داده یا ویژگیهای جدیدی را آن اضافه کنند.
افزونههای WordPress به زبان برنامه نویسی PHP نوشته شده و با وردپرس ادغام میشوند. مرسوم است که در انجمن وردپرس یک جمله برای افزونهها گفته میشود به هر چیزی نیاز داشته باشید: “یک افزونه برای آن وجود دارد“. افزونهها باعث میشوند تا کاربران بدون اطلاع از حتی یک خط کد، به راحتی و با استفاده از چند کلیک ساده ویژگیهایی را به وب سایت خود اضافه کنند.
هزاران افزونه وردپرس به صورت رایگان در دایرکتوری رسمی افزونههای وردپرس موجود است که هم در بخش معرفی و دانلود آن و هم در بسیاری از وبسایتها آموزش نحوه کار کردن با آنها آموزش داده شده است.
گذشته از افزونههای رایگان، انواع تجاری فوق العادهای نیز از طرف شرکتهای ثالث و توسعه دهندگان ارائه شده است که تمامی نیازهای کاربران را برآورده میسازد، به عنوان مثال شما به کمک افزونهی WooCommerce قادر خواهید بود وبسایت وردپرسی خود را به یک فروشگاه آنلاین همهفنحریف تبدیل کنید!
وردپرس و سئو (SEO)
سئو (SEO) در زبان انگلیسی مخفف عبارت Search Engine Optimization و به معنای بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو میباشد، سئوی سایت یا بهینهسازی سایت برای موتورهای جستجو یک فرایند برای بهبود یک سایت یا یک صفحه از وبسایت در نتایج موتورهای جستجو نظیر گوگل به شکل طبیعی است و سایتهایی که در رتبههای بالاتر موتورهای جستجو قرار میگیرند و بیشترین تکرار در صفحات بالای نتایج جستجو را دارند بازدید بیشتری را کسب خواهند کرد.
وردپرس به گونه ای طراحی شده است که از محبوبیت خوبی نزد موتورهای جستجو برخوردار است اما هرگز نباید فراموش کرد که توجه به سئو یا همان بهینه سازی وبسایت برای موتور های جستجو بسیار حائز اهمیت بوده، اگر قصد دارید سایت شما بهخوبی برای موتورهای جستجو بهینه باشد، لازم است از قالبهای استاندارد وردپرس استفاده کنید، همچنین به کمک افزونههایی مانند Yoast Seo میتوانید این موضوع را بیش از پیش در سایت وردپرسی خود بهبود دهید.
مزایای وردپرس
از مزایای استفاده از سیستم مدیریت محتوای وردپرس میتوان به امکان نصب، کاربرد و تنظیمات آسان در این CMS فوق العاده اشاره کرد. وردپرس از طریق ارائه به روزرسانیهای رایگان و امکان نصب سریع و بدون مشکل این به روزرسانیها هر روز بر میزان امنیتش افزوده و دامنهی کاربردهای خود را افزایش میدهد. انعطاف پذیری بینظیر و امکان سفارشیسازی از طریق متن باز بودن برنامه و ارائه قالبها و افزونههای کاربردی، هر روز بر محبوبیت این CMS میافزاید.
ضمن اینکه وجود درصد بالایی از سازگاری افزونهها و قالبها در کنار هم و انعطافپذیری در طراحی میتواند از دیگر مزایای این نرمافزار باشد. به کمک وردپرس یک پروسه طولانی و طاقتفرسا در راستای ایجاد یک وبسایت به چند کلیک خلاصه میشود و صاحبان وبسایتها و مشاغلها را دهها قدم از رقبای خود جلوتر میبرد. همچنین با سئو فرندلی بودن و حذف توجه صاحبان وبسایتها به دیباگینگ و مسائل امنیتی دست آنها را برای برنامهریزی در جهت بهبود سئوی سایت و پیشرفت در ارائه خدمات بازتر میگذارد.
وردپرس با رفع مشکلاتی نظیر کدنویسیهای بهینه و سازگار با سئو پلتفرمی مناسب برای طراحی و ایجاد سایتهای واکنشگرا و موبایل فرندلی ارائه میدهد. دهها مزیت و امکان در کنار پشتیبانی فعال تیم وردپرس و ارائه امنیت پیشرفته این شرکت دست به دست هم میدهد تا از این سیستم مدیریت محتوا یک سیستم بیعیب و نقص بسازد که هر روز محبوبتر از قبل باشد.
معایب وردپرس
در کنار مزایای بینظیر این CMS، وردپرس معایبی را نیز به همراه دارد. اگر چه در مقابل مزیتهای آن چندان چشمگیر نیستند اما دانستن آنها نیز خالی از لطف نیست. برخی از این مشکلات عبارتند از:
نیاز به نصب تعداد زیادی افزونه
تقریبا میتوان گفت برای افزودن هر ویژگی خاص به وبسایتتان شما به یک افزونه نیاز دارید. برخی از افزونهها رایگان و برخی دیگر با پرداخت هزینه ارائه میشوند. اما در این میان مشکلات بسیاری وجود دارد. بعضی اوقات افزونههای پیدا شده منسوخ شدهاند و دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرند و نمیتوان آنها را نصب کرد. همچنین برخی از افزونهها با یکدیگر سازگاری ندارند و سبب ایجاد مشکل در سایت میشوند. برخی از افزونهها سایت را سنگین میکنند و به بازدید سایت شما لطمه وارد میکنند. ضمن این که هر افزونه شامل چندیل فایل جداگانه است که حجم زیادی از کد را به سایت شما تزریق میکند و فضای بیشتری از هاست شما را به خودش اختصاص میدهد.
نیاز به بهروزرسانیهای مکرر در قالب و افزونهها
یکی دیگر از مشکلات استفاده از WordPress این است که با توجه به گستردگی وبسایت شما تقریبا هر چند روز یک بار به روز رسانیهای جدید دریافت میکنید که اگر چه به ندرت ولی ممکن است مشکلاتی را برای شما به همراه داشته باشند.
سرعت پایین در صورت استفادهی بیش از حد از افزونهها
WordPress به دلیل تمام افزونههای ارائه شده، پایگاه دادههای غیر اشباع و بهینهسازیهای انجام شده هنوز هم کمی کند است. چرا که ماهیت این سیستم بر انعطافپذیری و ماژلار بودن آن است که در کنار مزیتهای آن مشکلاتی از این قبیل را نیز به همراه دارند.
اصلاح و سفارشیسازی نیاز به دانش برنامهنویسی دارد!
اصلاح و سفارشیسازیهای خیلی خاص و شخصی در WordPress همیشه نیاز به درک عملکرد و زبان برنامهنویسی آن یعنی PHP دارد، به عنوان مثال عملیاتی مانند حذف یک فیلد تاریخ و اصلاحات این چنینی، همچنین هرچند که قالبهای بسیار زیادی جهت رسیدن به ایدهآلهای طراحی وبسایت دارد،اما برای ایجاد یک ظاهر منحصر به فرد و دلخواه خودتان، باید CSS و HTML را بدانید.
به صورت کلی سیستم مدیریت محتوای WordPress معایب چشمگیری ندارد اما در صورت زیادهروی در افزودن ویژگی و عدم اطلاع از نحوه عملکرد ممکن است برای شما مشکلات عدیدهای ایجاد کند، شما چه تجربهای در خصوص این سیستم مدیریت محتوا دارید؟ آیا تابهحال یک وبسایت وردپرسی داشتهاید؟