امروزه کسب و کارهای زیادی هستند که از دنیای نامحدود اینترنت برای بهبود شرایط کسب و کار خود استفاده می کنند. برای این کار تنها کافی است یک وب سایت داشته و مطابق با دستورالعمل های موجود آن را مدیریت کرد. اما برای داشتن وب سایت به یکسری الزامات نیاز است که یکی از اصلی ترین آنها خرید هاست یا خرید سرور اختصاصی مناسب می باشد.
سرور فضایی برای نگهداری اطلاعات و میزبان سایت ها می باشد. اما وب سرور چیست و انواع آن کدام است؟ چگونه می توان بهترین وب سرور را شناسایی و آن را انتخاب کرد؟ در این مقاله تصمیم داریم همه چیز درباره سرور را عنوان کرده و به شما بگوییم وب سرور چیست و با بررسی سرورهای مختلف مثل سرور nginx یا وب سرور litespeed بهترین وب سرور را به شما معرفی کنیم.
موضوعاتی که در این مقاله به آنها پرداخته خواهد شد، به شرح ذیل است:
- وب سرور چیست؟
- وب سرور چگونه کار میکند؟
- انواع وب سرور
وب سرور چیست؟
از سرور به منظور مدیریت درخواست های ارسالی از سایت، استفاده می شود. در واقع سرور محتواهای وب سایت ها مثل متن، عکس، ویدیو و اطلاعات مختلف دیگر را ذخیره و در اختیاران کاربران قرار می دهد اما وظیفه سرور متفاوت است. سرور میان سایت، کاربر و مرورگر قرار دارد. در واقع کاربر درخواست خود را به مرورگر داده و مرورگر نیز این درخواست را پردازش و به سمت سرور ارسال می کند. سرور وظیفه تحلیل این درخواست ارسالی را داشته و در واقع مشابه یک مترجم بین سرور و مرورگر کاربر قرار دارد.
اینترنت به عنوان یک منبع بسیار عظیم در زمینه دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در تمامی زمینه های زندگی شناخته می شود و کار با آن بسیار راحت است. تنها کافی است وارد فضای جستجوی اینترنتی شوید و هر اطلاعاتی که می خواهید به آن دست پیدا کنید را با یک جستجو ساده به دست آورید.
تمامی این کارها در کوتاه ترین زمان ممکن صورت می گیرد. به همین دلیل نیز دانستن فرآیندهایی که در پشت آن اتفاق می افتد می تواند بسیار جذاب باشد. اگر شما هم یکی از کسانی هستید که بارها از خودتان پرسیده اید که این اطلاعات چگونه و به چه شکلی در اختیار شما قرار می گیرد، خواندن این مقاله می تواند برای شما بسیار مفید باشد. چرا که در این مقاله قصد داریم همه فرآیندهای موجود را به شکلی جامع به شما توضیح دهید.
سرور چگونه کار می کند؟
سرور به دو شکل به درخواست کاربران یک سایت پاسخ می دهد:
- مخاطب URL مورد نظر خود را جستجو کرده و سرور بر اساس درخواست مربوطه به او پاسخ می دهد.
- سرور به منظور پاسخ دهی با اسکریپ و دیبابیس ارتباط برقرار می کند.
نکات کلیدی که باید در خصوص سرور بدانید:
- زمانی که مخاطب درخواست رفتن به سایت مشخصی را ارسال می نماید، سرور صفحه درخواست شده را جستجو می کند. اگر بتواند صفحه مورد نظر را را پیدا نماید این اطلاعات را در قالب HTTP برای مرورگر کاربر ارسال می نماید.
- اگر صفحه مورد نظر توسط سرور پیدا نشود، سرور ارور ۴۰۴ را برای فرد درخواست کننده ارسال می کند.
فرآیند بالا شامل ۴ گام اصلی می شود:
- تشخیص آدرس آیپی مربوط به دامنه
- وارد کردن آدرس مورد نظر در مرورگر توسط کاربر و ارسال به سرور
- بررسی درخواست کاربر توسط سرور
- پاسخ به درخواست و نمایش صفحه یا فایل مربوطه در مرورگر کاربر
1- به دست آوردن آدرس آی پی از نام دامنه
زمانی که کاربر آدرس یک صفحه را در مرورگر خود وارد می کند یعنی یک درخواست برای سرور ارسال می شود. اما:
- مرورگر چگونه متوجه شود که این اطلاعات روی چه سروری قرار گرفته اند؟
- از کدام سرور درخواست اطلاعات داشته باشند؟
در اولین گام مرورگرهای وب باید IP آدرس دامنه را شناسایی نمایند. آدرس آی پی در حقیقت همان آدرسی است که در ابتدای کار که هاست یا سرور تهیه می کنید به عنوان آیپی سرور از سمت میزبانی در اختیار شما قرار می گیرد. مرورگر مورد استفاده از طریق جستجو در حافظه کش خود یا با استفاده از DNS ها آدرس IP را به دست می آورد. سپس تشخیص می دهد اطلاعات سایت شما در چه مسیری قرار دارد.
2- نوشتن کامل URL صفحه مورد نظر
حال که مرورگر توانست آدرس IP شما را تشخیص دهد، زمان آن می رسد که درخواست کاربر را به سمت سرور منتقل کند.
3- پاسخ دهی به درخواست توسط وب سرور
در مرحله سوم، سرور درخواست ارسال شده توسط مرورگر را دریافت و تفسیر می کند. طبیعتا این درخواست باید پردازش و یک پاسخ برای آن در نظر بگیرد و مجددا برای مرورگر ارسال نماید. اما سرور چگونه به درخواست مرورگر پاسخ می دهد؟
سرور درخواست را از مروگر دریافت و تفسیر می کند سپس فایل ها و اطلاعات درخواست شده را از سرور گرفته ترجمه می کندو با ارسال صفحات مورد نظر به درخواست صورت گرفته توسط مرورگر پاسخ می دهد. در صورت عدم وجود صفحات مورد نظر یا بروز هرگونه خطایی، پیغام ارور مناسب با آن خطا ارسال می شود. مثلا شما ممکن است در هنگام تلاش برای مشاهده یک صفحه ناموجود، با خطای ۴۰۴ رو به رو شوید. این خطا زمانی نمایش داده می شود که صفحه درخواست شده دیگر روی سرور میزبانی وجود نداشته باشد.
یکی دیگر از خطاهای معمولی که دیده می شود، ارور ۴۰۱ است. این خطا نیز زمانی نشان داده می شود که شما امکان دسترسی به داده مورد نظر را به دلیل اعتبارسنجی نادرست نداشته باشید. در این حالت ممکن است نام کاربری، رمز عبور یا موارد این چنینی دیگر را به اشتباه وارد کرده باشید.
4- نمایش صفحه وب مورد نظر توسط مرورگر
در نهایت مرورگر شما صفحات وب مورد نظر را از وب سرور دریافت می کند و برای کاربر به نمایش می گذارد یا خطای پیش آمده را نشان می دهد.
انواع وب سرورهای معروف
در خصوص اینکه وب سرور چیست و انواع آن کدام است همواره سوالات بسیاری مطرح شده. به طور کلی وب سرورهای مختلفی را می توان در هاستینگ ها مشاهده نمود که هر یک از آنها مزیت ها و معایب مربوط به خود را دارند. اما وب سرورهایی وجود دارند که در مقایسه با سایر نمونه های موجود از محبوبت بیشتری برخوردار بوده و توسط اکثر شرکت های ارائه دهنده خدمات هاستینگ مورد استفاده قرار می گیرند. چرا که آنها قابلیت هایی را به کاربران خود ارائه می دهند که سبب تسریع در پردازش درخواست ها می شوند. در ادامه به معرفی برخی از محبوب ترین وب سرور ها و مزیت های هر یک خواهیم پرداخت:
1- وب سرور آپاچی چیست؟
یکی از رایج ترین سرورهایی که در بازار می توان مشاهده کرد، سرور آپاچی است. این سرور اولین بار در سال ۱۹۹۵ راه اندازی شد و تقریبا از تعداد زیادی از وب سایت های فعال در سطح جهان میزبانی می کند. مزیتی که سرور قدرتمند آپاچی دارد این است که یک نرم افزار رایگان و منبع باز است. همچنین به دلیل داشتن ساختاری مبتنی بر ماژول بسیار انعطاف پذیر بوده و می توانید بر اساس نیازهای خود در آن تغییراتی اعمال کنید.
مزایای سرور آپاچی
- سرور آپاچی حتی برای استفاده تجاری نیز رایگان و متن باز است.
- قابل اعتماد و پایدار
- موارد امنیتی متدوال به صورت مرتب بررسی و به روز رسانی می شوند.
- پیکربندی آن ساده و برای افراد تازه کار بسیار مناسب است.
- قابل استفاده روی سرور Unix و ویندوز
معایب وب سرور آپاچی
- برای وب سایت هایی که دارای ترافیک بالایی هستند، سرور آپاچی نمی تواند عملکرد مناسبی را داشته باشد.
- به دلیل داشتن گزینه های پیکربندی بیش از اندازه، این سرور از نظر امنیتی کمی آسیب پذیر به نظر می رسد.
2- وب سرور لایت اسپید
وب سرور litespeed یکی دیگر از وب سرورهای پیشرو است. در خصوص تفاوت وب سرور آپاچی و لایت اسپید می توان گفت که وب سرور لایت اسپید از کارایی و مقیاس پذیری بیشتری در مقایسه با وب سرور آپاچی و دیگر وب سرورها برخوردار است. از این وب سرور می توان به عنوان جایگزین برای سروری که پیش تر روی آن آپاچی قرار گرفته است، استفاده نمود. چرا که نیازی به تغییر برنامه ها یا جزئیات سیستم عامل نیست و این پوئن بسیار مهمی است.
مزایای لایت اسپید
- سازگاری با انواع مختلف وب سایت، اسکریپ و کانفینگ
- داشتن پنل تحت وب و تنظیمات آماده
- سرعت مناسب
معایب وب سرور لایت اسپید
- برای تهیه آن هزینه ای را باید پرداخت کرد.
- قابلیت استفاده از ماژول ها مجزا روی آن وجود ندارد.
3- وب سرور Nginx
وب سرور Nginx به عنوان یکی از محبوب‌ترین و قدرتمندترین وب سرورها در جهان شناخته می‌شود که برای اولین بار در سال ۲۰۰۴ توسعه یافت. این وب سرور به دلیل توانایی بالا در مدیریت تعداد زیادی درخواست همزمان و مصرف بهینه منابع سیستم، گزینه‌ای عالی برای سایت‌های پرترافیک محسوب می‌شود. برخلاف آپاچی، Nginx به صورت معماری رویداد محور (event-driven) طراحی شده است که این موضوع باعث افزایش کارایی و سرعت بارگذاری صفحات وب می‌شود.
مزایای وب سرور Nginx:
- عملکرد فوق‌العاده در مدیریت درخواست‌های همزمان بالا
- مصرف بهینه منابع سخت‌افزاری (CPU و RAM)
- سرعت بارگذاری بسیار بالا حتی در وب سایت‌های پرترافیک
- پشتیبانی خوب از بارگذاری استاتیک و پروکسی معکوس (Reverse Proxy)
- قابل استفاده به صورت رایگان و متن باز
معایب وب سرور Nginx:
- نسبت به آپاچی در برخی تنظیمات پیچیده، یادگیری آن کمی دشوارتر است
- برخی از ماژول‌های اختصاصی آپاچی در Nginx به صورت پیش‌فرض وجود ندارد و باید به صورت جداگانه پیاده‌سازی شوند
4- وب سرور Microsoft IIS
Microsoft IIS (Internet Information Services) وب سرور رسمی شرکت مایکروسافت است که به طور کامل با سیستم‌عامل ویندوز ادغام شده است. این وب سرور برای سایت‌هایی که نیاز به پیاده‌سازی در بستر ویندوز دارند، مناسب است و به خوبی از تکنولوژی‌های Microsoft مانند ASP.NET پشتیبانی میکند.
مزایای وب سرور IIS:
- ادغام کامل با سیستم‌عامل ویندوز و محصولات مایکروسافت
- رابط کاربری گرافیکی ساده برای مدیریت
- پشتیبانی گسترده از زبان‌ها و فناوری‌های تحت ویندوز
- امکانات امنیتی پیشرفته
معایب وب سرور IIS:
- محدودیت استفاده فقط در محیط ویندوز
- رایگان نبودن برخی نسخه‌ها و هزینه‌های بالای لایسنس برای کاربردهای تجاری بزرگ
چگونه بهترین وب سرور را انتخاب کنیم؟
انتخاب بهترین وب سرور به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها می‌توان به نوع سایت، حجم ترافیک، نوع سیستم‌عامل سرور، نیازهای امنیتی و بودجه اشاره کرد. به طور کلی اگر سایت شما دارای ترافیک پایین تا متوسط است و به دنبال راه‌حلی ساده و قابل اعتماد هستید، آپاچی گزینه مناسبی است. اگر سایت شما پرترافیک است و نیاز به پردازش درخواست‌های همزمان زیاد دارید، Nginx انتخاب بهتری خواهد بود. برای سایت‌هایی که در محیط ویندوز فعالیت می‌کنند و از تکنولوژی‌های مایکروسافت بهره می‌برند، IIS بهترین گزینه است. همچنین وب سرور لایت اسپید می‌تواند جایگزینی کارآمد برای آپاچی باشد، به ویژه اگر به دنبال بهبود سرعت و عملکرد باشید و بودجه لازم را داشته باشید.
نتیجه گیری
وب سرورها نقش بسیار مهمی در عملکرد و موفقیت هر وب سایتی ایفا می‌کنند و انتخاب سرور مناسب می‌تواند تاثیر مستقیمی بر سرعت، امنیت و تجربه کاربری سایت داشته باشد. آشنایی با عملکرد وب سرور، انواع آن و مزایا و معایب هر یک، به مدیران وب سایت‌ها و توسعه‌دهندگان کمک میکند تا تصمیم بهتری در انتخاب هاستینگ و وب سرور داشته باشند. در نهایت، با توجه به نیازهای کسب‌وکار و ویژگی‌های فنی هر وب سرور، می‌توان بهترین گزینه را برای بهینه‌ترین عملکرد سایت خود انتخاب کرد.
