سوالی که بارها با آن روبرو شده‌اید این است: تصور کنید وب سایت سفارشی شما توسط یک برنامه‌نویس برای شما از صفر ساخته شده باشد. پس از مدتی متوجه می‌شوید که کنترل کامل بر آن را ندارید و برای هر تغییر جزئی، حتی ساده‌ترین موارد، ناگزیر به مراجعه به شرکت طراح هستید.
از طرف دیگر، تصور کنید وب‌سایت خود را با استفاده از یک سیستم مدیریت محتوای آزاد مانند وردپرس، جوملا یا سایت‌سازهای رایگان راه‌اندازی کرده باشید. پس از گذشت زمانی متوجه می‌شوید که این گزینه نیز پاسخگوی نیازهای شما نیست و دوباره تصمیم اشتباهی گرفته‌اید!
در این مقاله سعی داریم راهکارهایی را ارائه کنیم تا بتوانید بهترین انتخاب را برای ساخت وب‌سایت داشته باشید.
وب سایت سفارشی یا CMS ؟
نیازهای خود را یادداشت کنید
یادداشت نیاز ها می تواند همانند یک چراغ هدایت باشد. بگذارید این مورد را با یک مثال برایتان روشن کنم :
در نظر بگیرید قصد دارید یک خانه بخرید. موارد زیادی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید. به عنوان مثال خانه شما چه اندازه ای باید داشته باشد؟ آپارتمان باشد یا یک خانه ویلایی؟ چند اتاق خواب داشته باشد؟ آشپزخانه آن چه اندازه ای باید داشته باشد؟ آیا نیاز به دفتر کار دارید؟ و غیره.
می توانید کمی بیشتر وقت بذارید و تمامی گزینه ها را بررسی کرده و آنها را بسنجید.
نیازهای کاربردی
سوالات اساسی که باید از خودتان بپرسید عبارتند از: چه کسانی؟ چه چیزهایی؟ چگونه و چرا؟
“چه کسانی” به افرادی اشاره دارد که قرار است با وب سایت شما کار کنند. این افراد می توانند کارکنان سازمان یا مشتریان شما باشند.
“چه چیزهایی” به کارهایی برمی گردد که این افراد باید در سایت انجام دهند. کاربران ممکن است کارکنانی باشند که باید صفحات و محتوای سایت را به روز کنند، یا مشتریانی که می خواهند از وب سایت شما خرید کنند.
“چگونه” به نحوه انجام این کارها اشاره دارد. آیا کارکنان باید محتوا را مستقیماً از طریق وب سایت به روزرسانی کنند یا روش دیگری وجود دارد؟ آیا این کارها از طریق تلفن همراه نیز امکان پذیر است؟ آیا مشتریان باید خریدشان را در همان وب سایت انجام دهند یا به جای دیگری هدایت می شوند؟
“چرا” به دلیل انجام این کارها مربوط می شود. چرا کارکنان باید محتوای سایت را مرتباً به روز کنند؟ و چرا مشتریان باید فقط از طریق وب سایت خرید کنند؟
با بررسی و پاسخ به این سوالات، نیازهای کاربردی خود را مشخص می کنید. در یک وب سایت سفارشی، شما باید این نیازها را کامل و دقیق مشخص کنید، حتی اگر خواسته های غیرمعمول دارید. در سیستم های مدیریت محتوا، طیف گسترده ای از افزونه ها و ماژول ها وجود دارد که می توانید آنها را امتحان کنید.
نیازهای طراحی و تجربه کاربر از کار با وب سایت
آیا کاربران به راحتی می‌توانند در وب‌سایت شما جهت‌یابی کنند؟ راهنمای سایت در کجا قرار دارد؟ بخش‌های اصلی طراحی وب‌سایت شما چیست؟ این بخش‌های طراحی چه پیامی را به کاربران منتقل می‌کنند؟
زمانی که نیازهای طراحی خود را لیست می‌کنید، به وب‌سایت‌های دیگر نگاهی بیندازید و سعی کنید از آنها الهام بگیرید. Crayon یک وب‌سایت بسیار مناسب است و می‌توانید با درج نیازهای خود، از آن ایده بگیرید. حتی می‌توانید در نرم‌افزارهای طراحی ساده، طرح اولیه خود را بکشید یا با قلم و کاغذ آن را طراحی کنید. پس از ایجاد طرح اولیه، به آن نگاه کنید و ببینید چه احساسی به شما می‌دهد. تصمیم بگیرید که به چه رنگ‌هایی نیاز دارید، چه فونتی می‌خواهید و قرار است از چه تصاویری در آن استفاده کنید.
اگر قصد طراحی یک وب‌سایت سفارشی را دارید، ایجاد طرح اولیه بسیار مهم است. اما اگر قرار است از یک سیستم مدیریت محتوا (CMS) استفاده کنید، می‌توانید با جستجو در میان قالب‌های موجود، چیزی را که مد نظر دارید پیدا کنید.
انتخاب هاست
بر اساس اینکه می خواهید وب سایت سفارشی داشته باشید و یا از CMS استفاده کنید ممکن است هنگام انتخاب یک پلان هاست، با محدودیت هایی مواجه شوید. لذا پیش بینی نیاز های وب سایت و انتخاب یک پلان هاست مناسب بسیار مهم است.
امنیت
امنیت مسئله بسیار مهمی است. جدا از اینکه چه نوع وب سایتی را قرار است راه اندازی کنید،مسئله امنیت بسیار مهم است خصوصا اگر قرار است اطلاعات حساسی را در وب سایتتان قرار دهید،مانند اطلاعات مشتریان و نگهداری تراکنش های مالی.
در مورد CMS ها اطلاعات و متون بسیاری را می توانید بیابید بطوری که همگی بطور مفصل به تشریح ویژگی های امنیتی CMS ها می پردازند. کیفیت کد نویسی بعد دیگر امنیت وب سایت است. شاید شما احساس امنیت بیشتری با کدنویسی سفارشی کنید زیرا کدهای آن کمتر از CMS های چون وردپرس و دروپال شناخته شده هستند، اما این بدین معنی نیست که واقعا سایت های سفارشی امن تر هستند.
این مطلب تنها بدین معنی است که افراد کمتری سعی کرده اند که به آن وب سایت نفوذ کنند ولی در مقابل چشمان زیادی بر روی CMS ها متمرکزاست، لذا افراد بیشتری در حال تلاش برای نفوذ به آنها هستند اما در مقابل این را هم در نظر داشته باشید که افراد بیشتری نیز پیوسته بر روی افزایش امنیت CMS ها کار می کنند.
اگر درباره دروپال می خواهید اطلاعاتی بیشتری کسب کنید، به مقاله Drupal چیست مراجعه نمایید.
آموزش و ایجاد راهنما
معمولاً تمایل چندانی به خواندن راهنماها نداریم. ترجیح می‌دهیم مستقیماً کار را شروع کنیم و در صورت برخورد با مشکل، به منابع آموزشی مراجعه کنیم. اما عیب‌یابی مسئله بسیار مهمی است و این همان دلیلی است که به راهنما نیاز داریم. تصور کنید که روند کار طبق انتظار پیش نمی‌رود و این احساس ناامیدی را در شما ایجاد می‌کند. پس چگونه می‌توان از بروز چنین احساسی در کاربران جلوگیری کرد؟
اگر وب‌سایت سفارشی را انتخاب کنید، باید برای تمام بخش‌ها متون راهنما تهیه کنید. این کار زمان‌بر است و نمی‌توان آن را به سرعت انجام داد. همچنین با هر تغییر در رابط کاربری و به‌روزرسانی وب‌سایت، لازم است متون راهنما را نیز اصلاح کنید. آیا زمان کافی برای انجام این کار را دارید؟
در مقابل، برای سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS)، متون آموزشی فراوانی در دسترس است که می‌توانید از آنها استفاده کنید. حتی افرادی هستند که متون آموزشی با جزئیات بسیار خوبی را ارائه کرده‌اند و می‌توانید این آموزش‌ها را در بسیاری از وب‌سایت‌ها مشاهده کنید.
پشتیبانی و نگهداری از وب سایت
پس از راه اندازی وب سایت چه اتفاقاتی ممکن است برای آن بیفتد؟ در ظول زمان به چه آپدیت ها و چه نوع بهینه سازی هایی نیاز است؟ چه کسی مسئول این کارهاست؟ اگر مشکلی برای وب سایت بوجود آید چه اقدامی باید بکنید؟
اگر در حال کار با یک وب سایت سفارشی باشید میزان شانس اینکه مشکلتان سریعا رفع شود بستگی به دانش و توانایی های کسی دارد که وب سایتتان را طراحی کرده است. اگر این شخص در دسترس نباشد چطور؟ معمولا پس از چند سال به دلایل مختلف ارتباط با طراح وب سایت قطع می شود. آیا شخص دیگری وجود دارد که بتواند این مشکل را حل کند؟ چه مدت زمانی نیاز دارد تا ساختار وب سایت شما را بشناسد و مشکلش را حل کند؟
در CMS ها ، ساختار وب سایت ها مشابه هم هستند زیرا هسته عملیاتی آنها همگی مشابه است و این ویژگی باعث می شود به راحتی بتوانید افراد متخصص هر نوع CMS ی را پیدا کرده و در کمترین زمان ممکن مشکلتان را برطرف کنید.
مهارت های مورد نیاز
ساخت وب سفارشی؟ شما نیاز به طراحی،کدنویسی،تست و مدیریت پروژه دارید. اگر خودتان این مهارت ها را نداید باید به سراغ اشخاص دیگری بروید. همانطور که در بالا گفته شد نگهداری و پشتیبانی یک ضرورت است و شما باید تا زمانی که از وب سایت نگهداری می کنید باید مهارت های گفته شده را داشته باشید و یا از شخص دیگری استفاده کنید.
استفاده از CMS ؟ ممکن است به برخی از مهارت های گفته شده نیاز داشته باشید و یا شاید هم نداشته باشید! زیرا منابع بسیاری در خصوص طراحی ،ساخت،نگهداری و پشتیبانی وجود دارد و شما انعطاف پذیری بیشتری دارید. برای مثال ممکن است وب سایتان را با یک قالب راه اندازی کنید و پس از مدتی آن را با یک قالب دیگر جایگزین کنید.
آیا طراحی یک وب سایت سفارشی ارزش هزینه کردن را دارد؟
اینجا یک بازنویسی از متن ارائه شده با حفظ معنای اصلی است:
بسته به نیازهای شما، راه‌اندازی یک وب‌سایت سفارشی نسبت به استفاده از سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS)، هزینه و زمان بسیار بیشتری را می‌طلبد. شاید فکر کنید که در حال ایجاد یک وب‌سایت هستید، اما در واقع دارید یک نرم‌افزار را از ابتدا طراحی می‌کنید. در نظر داشته باشید که اکثر CMSها رایگان هستند.
باید از خودتان بپرسید که آیا ارزش صرف این هزینه را دارد یا خیر.
اما اگر CMSها قادر به برآوردن نیازهای شما نباشند و یا وب‌سایت شما به‌گونه‌ای باشد که مجبور به راه‌اندازی یک نرم‌افزار تحت وب در آن باشید، موضوع متفاوت است.
سخن پایانی
در کنار سیستم های مدیریت محتوای عمومی همانند وردپرس و جوملا، سیستم های مدیریت محتوای دیگری نیز وجود دارند که توسط شرکت های میزبانی و طراحی وب سایت ارایه می شوند. این فروشگاه ساز حرفه ای در واقع تمام قابلیت های سیستم های مدیریت محتوای متن باز عمومی را دارا می باشد اما مزایای بیشتر همچون پشتیبانی فنی شرکت ارایه دهنده خدمات را به همراه دارند.
