آیا تا کنون اطلاعاتی را از چند وب‌سایت کپی‌برداری و ذخیره کرده‌اید؟ احتمالا پس از آن به جمع آوری سریع‌تر اطلاعات درباره یک موضوع از همه یا برخی وب‌سایت‌ها نیز اندیشیده‌اید! داده‌ها مانند دریایی وسیع هستند و جمع‌آوری همه آن‌ها با روش دستی امکان پذیر نیست؛ اما یکی از بهترین روش‌ها برای دستیابی سریع و وسیع به اطلاعات مورد نیازتان وب اسکرپینگ (Web Scraping) است که در ادامه به بررسی آن، کاربرد‌ها و مزایایش می‌پردازیم.
وب اسکرپینگ چیست؟
وب اسکرپینگ که از آن با عنوان جستجو گر داده‌ها نیز یاد می‌شود، در زبان فارسی معنی خراش دادن وب را می‌دهد. کپی‌برداری و ذخیره دستی اطلاعات که حتمی تا کنون انجام داده‌اید یک نمونه بسیار کوچک و ساده از وب اسکرپینگ است. به طور کلی به استخراج داده‌های مورد نیاز از تمام یا برخی از وب‌سایت‌ها به صورت خودکار با کمک روش‌های کامپیوتری و نرم‌افزار‌ها، وب اسکرپینگ گفته می‌شود.
به طور جامع وب اسکرپینگ جمع‌آوری داده‌ها با ارسال درخواست از طریق یک برنامه به سرویس‌دهنده یک وب‌سایت، سپس دریافت پاسخ و تحلیل داده‌های بدست آمده و در نهایت استخراج داده‌ها است.
وب اسکرپینگ از کجا شروع شد؟
وب اسکرپینگ از زمانی که انسان نیاز به استخراج برخی اطلاعات از میان داده‌ها داشته است، وجود داشته و این شیوه با گذشت زمان بروز‌تر و بهتر شده است. ساده‌ترین شیوه وب اسکرپینگ که قدمت طولانی دارد، مطالعه چند وب‌سایت و کپی کردن اطلاعات مورد نیاز است.
اما وب اسکرپینگ داده‌ها امروزه با ابزار‌های پیشرفته‌تر انجام می‌شود. حتی امکان اسکرپینگ میان تصاویر و نیز وب اسکرپینگ با گوش دادن به صوت‌ها وجود دارد. البته با گذشت زمان روش‌های دیگری نیز برای وب اسکرپینگ ابتدا برای اشتراک گذاری داده‌ها بین سرور وب‌ها به‌وجود آمد اما با گذشت زمان روش‌های دیگری نیز اظافه شدند که یکی از آن‌ها API است. امروزه بیشتر از API که کار با آن راحت‌تر است استفاده می‌شود اما هنوز نیز وب اسکرگینگ پرکاربرد و پرطرفدار است.
وب اسکرپینگ چه کاربردی دارد؟
امروزه در عصر داده‌ها و سرعت زندگی می‌کنیم و به همین دلیل جمع‌آوری سریع داده‌ها یکی از نیاز‌های اساسی بشر است؛ بنابراین، web scraping که در استخراج داده‌ها مؤثر است، بین شرکت‌ها و افراد به یکی از روش‌های پرطرفدار و رایج تبدیل شده است. web scraping کاربردهای متعددی در این حوزه دارد.
یکی از ساده‌ترین مثال‌های وب اسکرپینگ که روزانه با آن مواجه می‌شویم، خود گوگل است! ما با جستجوی کلمات کلیدی در گوگل که منبع اطلاعات است، به برخی از اطلاعات مورد نیاز خود دست می‌یابیم. تحلیلگران ارز برای تحلیل مسیر کار خود و دیگران از web scraping بهره می‌گیرند. افراد و شرکت‌ها با تحلیل اخبار روزانه از طریق web scraping، تصمیمات مهمی اتخاذ می‌کنند. برند‌ها برای بهبود کار خود و بازاریابی از وب اسکرپینگ استفاده می‌کنند. افراد برای تحلیل قیمت مسکن و موارد مشابه از web scraping استفاده می‌کنند.
حتی گاهی افراد برای نوشتن مقالات و مطالب وب‌سایت خود از وب اسکرپینگ بهره می‌برند. البته این تنها بخشی از کاربردهای روزمره web scraping است. بسیاری از افراد و شرکت‌ها برای فعالیت‌های خود از وب اسکرپینگ یا روش‌های مشابه استفاده می‌کنند.
وب اسکرپینگ بر چه اساسی انجام می‌شود؟
وب اسکرپینگ دو پایه کلی یکی برای یافتن منبع اطلاعات و هدایت و دیگری برای جمع‌آوری دقیق داده‌های مورد نیاز دارد. در ادامه به بررسی دقیق آن دو می‌پردازیم.
کراولر
Crawler یا همان کراولر وب نوعی هوش مصنوعی معروف به عنکبوت است که کل منابع بدون محدودیت اینترنت را جهت یافتن داده‌ها جستجو می‌کند. معمولا در این نوع پروژه‌ها یک وب‌سایت با کمک لینک‌هایش جهت یافتن داده‌ها بررسی می‌شود. این روش جستجو شباهت زیادی به نحوه حرکت عنکبوت در تار‌هایش دارد و دلیل نامگذاری آن نیز این شباهت است زیرا عنکبوت‌ها در این روش بر خطوط فرمان می‌خزند تا اطلاعات را جمع‌آوری کنند.
اسکرپر
Scraper یا وب اسکرپر ابزار اصلی برای جمع‌آوری دقیق و سریع اطلاعات از منبع بررسی شده است. بخش اصلی آن داده‌یاب یا data locator است که اطلاعات مورد نیاز را از فایل‌های html استخراج و جمع‌آوری می‌کند و تحویل کاربر می‌دهد.
چگونه وب اسکرپینگ کنیم؟
تا کنون نیاز به جمع‌آوری اطلاعات از روش web scraping داشته‌اید؟ برای انجام شخصی آن باید مراحلی را طی کنید که در ادامه به آن می‌پردازیم.
- وب‌سایت حاوی داده‌ها را مشخص کنید.
- URL صفحات مورد نیاز را جمع‌آوری کنید.
- Html آن‌ها را یا ارسال درخواست، دریافت کنید
- با data locator داده‌های مورد نیاز را از HTML بیابید
- اطلاعات دریافت شده را در فرمت دلخواه ذخیره کنید.
انجام این پنج مرحله با داشتن اطلاعاتی درباره برنامه‌نویسی، کامپیوتر و وب ساده است اما در پروژه‌های وسیع‌تر که پیچیدگی بیشتری دارند، فرایند کمی سخت‌تر می‌شود. برای انجام پروژه‌های پیچیده web scraping نیاز به تیم برنامه نویسان و متخصصان وب اسکرپینگ است. اگر در این زمینه تخصصی دارید می‌توانید با استخدام شدن در کسب و کار‌ها یا کار کردن به صورت فریلنسری درآمد کسب کنید و اگر اطلاعات کافی ندارید متخصصان و وب‌سایت‌های فراوانی وجود دارند که در این زمینه شما را یاری کنند.
مزایای وب اسکرپینگ چیست؟
حتمی تا اینجا مقاله متوجه برخی از مزایای وب اسکرپینگ شده‌اید؛ در ادامه به بررسی دقیق مزایای آن می‌پردازیم.
سرعت گردآوری داده‌ها
امروزه عصر کامپیوتر و داده‌هاست و چندین میلیارد صفحه وب وجود دارد؛ در نتیجه بدست آوردن داده‌های مورد نیاز از میان دریای اطلاعات به صورت دستی بسیار دشوار است؛ بنابراین کامپیوتر و web scraping به کمک ما آمده‌اند تا به صورت خودکار داده‌های مورد نیازمان را استخراج کنیم. با این روش نسبت به روش دستی می‌توانیم در زمانی کوتاه‌تر اطلاعات مورد نیاز را به دست می‌آوریم؛ همچنین زمان خود را برای کار‌های دیگر ذخیره می‌کنیم!
داده‌های دقیق و جامع
با کمک دقت و سرعت روش وب اسکرپینگ به سادگی می‌توانید اطلاعات مورد نیاز را بدست آورید. در وب اسکرپینگ با کمک کراولر می‌توانید با دقت تمام منابع مهم را یافته و با اسکرپر و داده‌یاب، اطلاعاتی سازمان یافته بدست آورید.
مدیریت و تحلیل ساده‌تر داده‌ها
با وب اسکرپینگ شما با سرعت و دقت به داده‌های مورد نیازتان دست می‌یابید. همچنین می‌توانید داده‌ها را در فرمت مورد نظرتان سازمان دهی کنید؛ بنابراین تحلیل داده‌ها در این روش بسیار راحت‌تر از روش‌های قدیمی و کپی پیست کردن اطلاعات از تعداد اندکی منبع است! وب اسکرپینگ بررسی داده‌ها را برای تحلیلگران اخبار و ارز و بازار بسیار راحت کرده است.
معایب و محدودیت‌های وب اسکرپینگ چیست؟
علاوه بر مزایای فراوانی که وب اسکرپینگ دارد، اندک معایبی نیز دارد که آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
نیاز به تخصص یا هزینه کردن برای متخصص
البته امروزه انجام هر کاری نیاز به اندکی تخصص یا کمک گرفتن از متخصص دارد که web scraping نیز از این ماجرا مستثنی نیست! البته برای وب اسکرپینگ نرم‌افزار‌هایی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند اما کارایی محدودی دارند و برای پروژه‌های پیچیده پاسخگو نیستند؛ بنابراین برای استفاده بهتر از این روش نیازمند آشنایی با زبان‌های برنامه نویسی مربوط که در ادامه به بررسی ان‌ها خواهیم پرداخت،هستید. البته راه دیگری نیز وجود دارد؛ می‌توانید از وب اسکرپینگ فریلنسر کمک بگیرید یا اگر صاحب کسب و کار هستید و نیاز به اسکرپینگ فراوانا و روزانه دارید، می‌توانید متخصصان این زمینه را استخدام کنید.
تغییرات وب‌سایت‌ها
وب‌سایت‌ها مرتبا ساختار خود را تغییر می‌دهند و این گاهی باعث خرابی کراولر و اختلال در کار شما می‌شود؛ بنابراین چه کدنویسی کنید و چه از نرم‌افزار‌ها کمک بگیرید، نیاز به اندکی نگهداری دارید تا جمع‌آوری اطلاعات‌تان عملی باشد. برای طراحی دوباره خزنده‌ها و… برای وب‌سایت‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنید، هزینه در بر خواهد داشت.
محدودیت‌ها
برخی از صفحات وب محدودیت‌هایی دارند که نمی‌توانید با اسکرپینگ از آن صفحات داده جمع‌آوری کنید، برخی وب‌سایت‌ها برای دسترسی خزنده‌ها و داده‌یاب‌ها محدودیت قرار می‌دهند! همچنین استفاده از آی‌پی شخصی احتمال اختلال و بسته شدن آن را دارد بنابراین بهتر است قبل از تحمیل هزینه زیاد، از پروکسی استفاده کنید.
ملاحظات اخلاقی!
توجه داشته‌باشید هنگام وب اسکرپینگ از داده سایت‌های دیگران استفاده می‌کنید؛ بنابراین باید به قوانین آن‌ها احترام بگذارید. از سرقت ادبی پرهیز کنید! در ارسال درخواست روزانه به وب‌سایت زیاده روی نکنید!
چرا تحلیلگران به وب اسکرپینگ نیاز دارند؟
تحلیلگران نیاز به کسب اطلاعات کسب اطلاعات از تعداد زیادی رب‌سایت دارند، بنابراین بهترین روش کسب اطلاعات برای آن‌ها، وب اسکرپینگ است. اسکرپر و کراولر به صورت هوشمند اطلاعات جدید و تغییر یافته وب‌سایت‌ها را استخراج و سازمان‌دهی می‌کند.
تحلیلگران می‌توانند با بررسی اطلاعات بدست آماده و تجزیه و تحلیل آن‌ها اطلاعات جدید مورد نیازشان را استخراج کنند. همچنین تحلیل‌گر می‌تواند با جمع‌آوری اخبار و اطلاعات و تحلیل آن‌ها اطلاعاتی جامع را به افراد ارائه دهد یا از آن‌ها برای ترید، خرید و فروش استفاده کند.
چرا صاحبان کسب و کار مجازی به وب اسکرپینگ نیاز دارند؟
مزایای وب اسکرپینگ به طور کلی بیان شد و متوجه فواید فراوان آن اعم از دقت و سرعت در جمع‌آوری داده‌ها شدید؛ اکنون به تفکیک مزایای آن را برای کسب و کار مجازی بررسی می‌کنیم.
نظارت بر کار خودتان!
با کمک وب اسکرپینگ می‌توانید به بررسی نظرات متفاوت درباره برندتان بپردازید و با یافتن نظرات منفی در کاهش آن‌ها بکوشید همچنین می‌توانید با این روش نگرش مثبت درباره برندتان ایجاد کنید. می‌توانید با بررسی وب‌سایت‌ها و مراکز تجارت الکترونیک نام برندتان را توسعه دهید. همچنین با وب اسکرپینگ می‌توانید SEO وب‌سایت خود را با جستجو کلمات کلیدی بررسی کنید و و در بهبود آن و استفاده بهتر از کلمات کلیدی مربوطه بکوشید یا کمک HTMl دلایل موفقیت از جمله طول جملات، عنوان‌ها و… را بباببد.
بهبود قیمت گذاری!
با وب اسکرپینگ می‌توانید بر تمامی قیمت‌گذاری دیگر برند‌ها و رقبایتان پی ببرید و با بررسی نظرات مختلف درباره آن قیمت‌ها، قیمت مناسب را برای کالا یا محتوای خود انتخاب کنید. همچنین با وب اسکرپینگ می‌توانید به سادگی به نوسانات بازار پی ببرید و قیمت محصول‌تان را بروز نگه دارید. با این تکنیک حتی می‌توانید دیگران را در انتخاب محصول مناسب کمک کنید که نوعی روش کسب درآمد از این راه است.
تحقیق درباره برندتان و رقبا!
صاحبان برند ک کسب و کار می‌دانند یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای شروع کار، اطلاع درباره رقبا است. با وب اسکرپینگ می‌توانید رقبای کسب و کاری که می‌خواهید داشته باشید را شناسایی کنید و با تحلیل درست و رفع اشکالات آن‌ها می‌توانید کسب و کار موفق‌تری راه‌اندازی کنید. اگر صاحب برند هستید با وب اسکرپینگ می‌توانید به صورت هوشمند بر فعالیت رقیب‌هایتان و قیمت‌گذاری‌هایشان نظارت کنید و از آن اطلاعات برای بهبود کسب و کار خود استفاده کنید.
یافتن مشتری و کارمند!
با اسکرپینگ پایگاه‌هایی که منبع شماره و ایمیل افراد هستند می‌توانید مناسب‌ترین مشتری‌ها را شناسایی کنید و از این داده‌ها برای بازاریابی موفق استفاده کنید. می‌توانید با تحلیل داده‌ها از روند بازار، عرضه و تقاضا مطلع شوید و از آن‌ها برای بهبود فروش‌تان استفاده کنید. همچنین با اسکرپینگ می‌توانید از میزان دستمزد مطلع شوید. می‌توانید برای استخدام کارمند، بازایاب و افراد مستعد و مورد نیاز کسب و کارتان را با وب اسکرپینگ بیابید.
چه زبان‌های برنامه نویسی و ابزار‌هایی در وب اسکرپینگ استفاده می‌شوند؟
زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی در وب اسکرپینگ استفاده می‌شود که اساسی‌ترین آن‌ها پایتون و پس از آن جاوا اسکریپت است. برای هر زبان ابزار مناسبی وجود دارد که در ادامه بررسی هرکدام و فرایند‌هایشان می‌پردازیم.
Beautiful Soup چگونه به وب اسکرپینگ کمک می‌کند؟
کتابخانه سوپ زیبا! بهترین راه ورود به دنیای اسکرپینگ است؛ زیرا با آشنایی اندک با زبان برنامه‌نویسی پایتون می‌توانید از این کتابخانه کاربر پسند استفاده کنید. اولین چیزی که در اسکرپینگ با آن روبرو هستیم کدهای HTML است که با روش‌های مختلف می‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید مثلا در مرورگر کروم با فشردن کلید‌های کنترل و U به این کد‌ها دسترسی پیدا کنید.
البته قدم اول اسکرپینگ استفاده از requests و get است که با آن کدهای مورد نظر را دریافت کنید. پس از آن باید اطلاعات را به یک شی در Beautiful soup منتقل کنید. (حتما متوجه دلیل این نامگذاری شده‌اید؛ دلیلش شباهت تلفظ soup با سوپ است!)
ذخیره یک شی با نام فرضی soup امکان دسترسی به بخش‌های مختلف وب‌سایت را به شما می‌دهد. هر بخشی در وب‌سایت با تگی خاص ذخیره می‌شود مثلا تیتر اصلی با تگ h1 ذخیره می‌شود و این امکان دسترسی راحت به اطلاعات مورد نظرتان در soup را می‌دهد. اما درصورتی که وب‌سایت مورد نظرتان با زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت نوشته شده باشد، استفاده از کتابخانه beautiful soup به تنهایی امکان پذیر نیست و باید از سلنیوم استفاده کنید
Selenium چگونه به وب اسکرپینگ کمک می‌کند؟
اشاره شد که وب اسکرپینگ برای سایت‌هایی که با زبان جاوا اسکریپت نوشته شده‌اند، با استفاده از سوپ زیبا امکان‌پذیر نیست؛ در این مواقع، کتابخانه سلنیوم به کمک شما می‌آید. جاوا اسکریپت بیشتر در وب‌سایت‌های پویا که نیاز به تعامل با کاربر دارند، استفاده می‌شود، مثلاً در وب‌سایت‌هایی که برای مشاهده ادامه مطلب نیاز به کلیک بر روی دکمه‌ای دارند. برای اطمینان از اینکه وب‌سایت مورد نظر از جاوا اسکریپت استفاده می‌کند، می‌توانید با کلیک راست بر روی صفحه و انتخاب گزینه inspect، تگ‌های مربوط به این زبان را پیدا کنید.
کتابخانه سلنیوم با هدف انجام تست‌های خودکار بر روی وب‌سایت‌ها ایجاد شده است. سلنیوم به شما امکان می‌دهد تا با صفحه وب تعامل داشته باشید. برای استفاده از سلنیوم، ابتدا باید درایور یا وب درایور را نصب کنید که مرورگر را شبیه‌سازی می‌کند. توجه داشته باشید که وب درایورها متفاوت هستند و بهتر است وب درایور مربوط به مرورگری که معمولاً استفاده می‌کنید را نصب کنید. پس از نصب و باز کردن مرورگر مورد نظرتان، مثلاً phantomjs، می‌توانید اسکرپینگ و تعامل با صفحه وب مورد نظر را شروع کنید.
با Scrapy وارد دنیای بزرگ اسکرپینگ و اینترنت شوید!
اسکرپی علاوه بر این که حس خوبی در هنگام استفاده به شما می‌دهد، نسبت به دیگر ابزار‌ها بسیار سریع است؛ زیرا همزمان پردازش وظایف و چاپ اطلاعات را انجام می‌دهد و این به لطف فریم ورک twisted python امکان پذیر است. اسکرپی وابستگی خاصی ندارد و با زبان پایتون سازگار است.
کلام آخر
تا اینجا به طور کلی با وب اسکرپینگ، ابزار‌های وب اسکرپینگ و نحوه انجام آن آشنا شدید. این شیوه یکی از راه‌های مناسب برای استخراج اطلاعات و تحلیل آن‌هاست که البته برای انجام بهتر آن نیاز به آشنایی با برخی زبان‌های برنامه‌نویسی و تجربه در این زمینه دارید. البته وب اسکرپینگ جدید‌ترین روش استخراج داده‌ها نیست و روش‌های دیگر و ساده‌تری نیز ابداع شده‌اند البته این روش همچنان پاسخگوی نیاز بسیاری از مشاغل و کسب ک کار‌هاست.
