مطمئنم شما هم مثل من هستید؛ موقع خرید چیز مهمی مثل هاست وب‌سایت، ده‌ها سایت مختلف را در مرورگرتان باز کرده و به بررسی و مقایسه تک‌تک ویژگی‌های هر برند یا هر بستۀ پیشنهادی می‌پردازید. یکی از مواردی که ممکن است در این بررسی‌ها نظر شما را جلب کرده باشد، سی پنل (cPanel) است.
کنترل پنل سی پنل چیست؟
سی پنل نام یک کنترل پنل به‌شدت محبوب، برای هاست است. شما با نصب این کنترل پنل روی هاست‌تان، به سادگی میتوانید تمام بخش‌های مختلف آن را مدیریت کنید.
ما موقعی که می‌خواستیم این مقاله را بنویسیم، متوجه شدیم که برای خیلی‌ها سوال این است:
هاست سی پنل (cPanel) چیست؟
ساده بگویم؛ چیزی به اسم هاست سی پنل وجود ندارد! سی پنل همان کنترل پنلی هست که گفتیم؛ و وقتی که روی فضای میزبانی (هاست) شما نصب می‌شود، شما یک هاست مجهز به cPanel دارید. پس اگر جایی هاست سی پنل به چشمتان خورد، بدانید و آگاه باشید که پنل کاربری آن هاست، cPanel است.
حالا اگر موافق باشید، کاربردهای این کنترل پنل و دلایل محبوبیت آن را بررسی کنیم.
با سی پنل چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم؟
همانطور که قبلاً هم اشاره کردم، با سی پنل میتوانید به‌سادگی فضای میزبانی وب خود را مدیریت کنید؛ اما بیایید کمی دقیق‌تر شده و با چند مورد بسیار کاربردی آشنا شویم:
- اضافه کردن دامنه‌های مختلف به هاست
- تنظیم کردن ایمیل‌های سایت
- نصب ساده سیستم مدیریت محتوا (مثلا وردپرس) روی هاست
- بکاپ گرفتن از وب‌سایت
- آپلود کردن آسان فایل‌ها روی سرور
- چک کردن پهنای باند استفاده شده
- اعمال تنظیمات امنیتی مختلف
- نصب برنامه‌های جانبی روی سرور
- نصب پایگاه داده (دیتابیس) جدید
- مدیریت پایگاه داده‌ها
- مدیریت DNS
- و کاربردهای دیگر!
قطعاً امکانات سی پنل به همین‌جا ختم نمی‌شود. زمانی که کار با cPanel را شروع کنید، میتوانید بر حسب نیازتان هر کدام از آن‌ها را یاد گرفته و استفاده کنید.
حالا با توجه به اینکه شما به جز کنترل پنل سی پنل، انتخاب‌های دیگر مثل کنترل پنل‌های دایرکت ادمین و پلسک هم دارید، لازم است با نقاط قوت و ضعف آن هم آشنا شوید تا بتوانید درست انتخاب کنید.
مزایا و معایب cPanel چه هستند؟
یک نکتۀ مهم را همین اول بگویم؛ کنترل پنل سی پنل فقط روی هاست‌های لینوکسی قابل پیاده‌سازی است. برای همین اگر بخواهید از هاست ویندوز استفاده کنید، باید دور cPanel را خط بکشید. اگر به پلن‌های ارائه شده توسط شرکت‌های هاستینگ هم دقت کنید، فقط هاست‌های لینوکس هستند که به cPanel مجهز شده‌اند
مزایای سی پنل
- استفاده راحت
- رابط کاربری خوب
- یادگیری آسان
- دارای منابع آموزشی زیاد
- دارای پشتیبانی قوی
- قابلیت نصب خودکار نرم‌افزار
- سازگاری با تمامی مرورگرهای وب
- پشتیبانی از IPV6
معایب سی پنل
- تعداد زیاد امکانات می‌تواند شما را سردرگم کند
- ریسک از بین رفتن تنظیمات مهم (با اعمال تنظیمات جدید)
- ضعف‌های امنیتی در cPanel کرک شده
چه جایگزین‌هایی برای سی پنل وجود دارد؟
بیش از ۱۰۰ تا کنترل پنل مختلف برای مدیریت هاست وجود دارد. حتی بعضی از شرکت‌های ارائه‌دهندۀ خدمات میزبانی وب‌سایت، یک کنترل پنل اختصاصی برای کاربران خودشان طراحی کرده‌اند؛ اما دایرکت ادمین (Direct Admin) و پلسک (Plesk) دو مورد از کنترل پنل‌های بسیار خوب و محبوب هستند که میتوانید به‌جای سی‌پنل از آن‌ها استفاده کنید.
هر کدام از این کنترل پنل‌ها دارای ویژگی‌هایی خاصی هستند که باید با آن‌ها آشنا شوید تا متناسب با نیازهایتان یکی را انتخاب کنید.
آشنایی مختصری با دایرکت ادمین (Direct Admin)
دایرکت ادمین و سی پنل شباهت خیلی زیادی به هم دارند و هر دو روی هاست لینوکس اجرا می‌شوند؛ اما خب نباید از تفاوت‌هایشان هم غافل شد.
یادتان هست که گفتیم تعداد Option های زیادِ سی‌پنل می‌تواند باعث سردرگمی شما شود؟ در دایرکت ادمین دیگر این مشکل را ندارید؛ امکاناتی که برای شما در نظر گرفته شده، در بدو ورود کافی و کارراه‌انداز است. اما …
اگر بخواهید دایرکت ادمین خود را توسعه بدهید و امکانات دیگری به آن اضافه کنید، نیاز است که برای خرید نرم‌افزارهای جانبی هزینه پرداخت کنید. این در صورتی است که بیشتر امکانات cPanel رایگان در اختیار شما قرار می‌گیرد.
از این صحبت‌ها که بگذریم، مهم‌ترین مزیت دایرکت ادمین، امنیت بالای آن در مقایسه با cPanel است. پس اگر به امنیت اهمیت می‌دهید، به دایرکت ادمین فکر کنید.
آشنایی مختصری با پلسک (Plesk)
کنترل پنل پلسک، برعکس دو مورد قبلی (یعنی سی پنل و دایرکت ادمین) هم روی هاست لینوکس و هم روی هاست ویندوز قابل اجرا است. در واقع اگر از هاست ویندوز استفاده می‌کنید، معمولاً تنها انتخاب و بهترین انتخاب Plesk است.
محیط کاربری Plesk بسیار ساده و کاربرپسند طراحی شده و شما میتوانید به‌راحتی منابع سرور را مدیریت کنید.
لایسنس استاندارد پلسک، کمی ارزان‌تر از cPanel است؛ اما باید دقت کنید که لایسنس استاندارد یا پایه، در مقایسه با لایسنس Full Server پلسک امکانات کمتری دارد (مثلاً تعداد اکانت‌هایی که میتوانید وارد کنید محدود است). پس هنگام خرید خوب دقت کنید که امکانات لایسنس استاندارد متناسب با کار شما هست یا نه. چون اگر نبود، باید هزینه بیشتری برای لایسنس‌های پیشرفته و افزودن امکانات جانبی به پنل پرداخت کنید.
یک مرور سریع
با توجه به صحبت‌هایی که کردیم، اگر از هاست لینوکس استفاده می‌کنید، بهتر است یکی از دو کنترل پنل سی پنل و دایرکت ادمین را انتخاب کنید. چون با توجه هزینه‌هایی که پلسک دارد، این انتخاب منطقی‌تر است. اما اگر از هاست ویندوز استفاده می‌کنید، پلسک بهترین کنترل پنل برای سایت شما خواهد بود.
نکات مهم در انتخاب کنترل پنل مناسب برای هاست
وقتی می‌خواهید کنترل پنل مناسب برای هاست خود را انتخاب کنید، بهتر است علاوه بر امکانات، به چند نکته مهم دیگر نیز توجه داشته باشید:
نوع هاست: همانطور که اشاره شد، سی پنل و دایرکت ادمین فقط روی هاست لینوکس قابل استفاده‌اند، اما پلسک هم روی لینوکس و هم ویندوز کار می‌کند. پس نوع هاست شما اولین معیار مهم است.
بودجه و هزینه: هزینه لایسنس کنترل پنل‌ها با هم متفاوت است. سی پنل به دلیل امکانات گسترده و محبوبیت زیاد معمولاً هزینه بالاتری دارد. دایرکت ادمین گزینه اقتصادی‌تری است ولی باید برای افزونه‌های خاص هزینه پرداخت کنید. پلسک هم با توجه به نسخه انتخابی می‌تواند مقرون به صرفه یا گران‌تر باشد.
سطح مهارت کاربر: اگر کاربر مبتدی هستید و می‌خواهید محیط ساده‌تر و کم‌پیچیده‌تر داشته باشید، دایرکت ادمین گزینه مناسبی است. اگر به امکانات حرفه‌ای نیاز دارید و با کارکرد پیچیده‌تر راحت هستید، سی پنل انتخاب خوبی است.
پشتیبانی و منابع آموزشی: سی پنل به دلیل محبوبیت فراوان، منابع آموزشی زیادی دارد و اغلب شرکت‌های هاستینگ پشتیبانی قوی از آن ارائه می‌کنند. دایرکت ادمین و پلسک هم منابع خوبی دارند اما ممکن است کمی کمتر از سی پنل باشد.
امنیت: امنیت موضوع بسیار مهمی است. دایرکت ادمین به طور کلی نسبت به سی پنل امنیت بیشتری دارد و برای سایت‌هایی که حساسیت امنیتی بالایی دارند، توصیه می‌شود.
جمع‌بندی و پیشنهاد نهایی
در نهایت، انتخاب کنترل پنل مناسب کاملاً به نیازها، نوع هاست و بودجه شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک کنترل پنل پرامکانات، با پشتیبانی گسترده و منابع آموزشی زیاد هستید و فقط از هاست لینوکس استفاده می‌کنید، سی پنل گزینه برتر شماست. اما اگر می‌خواهید گزینه‌ای امن‌تر، ساده‌تر و مقرون به صرفه‌تر داشته باشید، دایرکت ادمین می‌تواند انتخاب بهتری باشد.
برای کاربران هاست ویندوز هم انتخاب چندانی وجود ندارد جز پلسک که محیطی ساده و سازگار با ویندوز دارد.
در نهایت توصیه می‌کنیم قبل از انتخاب، پلن‌های مختلف کنترل پنل‌ها را بررسی کنید، نیازهای خود را شناسایی کنید و بر اساس آن‌ها بهترین گزینه را انتخاب نمایید.
