برنامه نویسی پروژههای بزرگ و گسترده ممکن است حتی ماهر ترین برنامه نویسان را هم به زحمت بیندازد. یکی از راه‌هایی که در گذشته استفاده می‌شد، کار کردن بر روی یک پروژه به صورت نوبتی بود. خود این روش هم دارای محدودیت بود، چون برنامه نویسان محدودی می‌توانستند بر روی پروژه کار کنند. پس از آن برخی شرکت‌های کدینگ تصمیم گرفتند که هر بخش از پروژه را به شخص خاصی بسپارند. در این روش هم به دلیل ناهمانگی‌های پس از اتمام پروژه عملا موفقیتی حاصل نشد. تا این که در سال ۲۰۰۵ پروژه git راه‌اندازی شد. در ادامه به معرفی سیستم git خواهیم پرداخت و به طور کامل توضیح خواهیم داد که gitlab چیست.
Git چیست و چگونه کار می‌کند؟
git یک سیستم برای کنترل ورژن پروژه است. سرویس گیت به صورت متن باز بوده و نوعی سرویس میزبان آنلاین به حساب می‌آید. به وسیله این سیستم، کدنویس قادر است که هر تغییری را به صورت برخط بر روی پروژه اعمال کند. همچنین امکان مشاهده سوابق تغییرات نیز در این سیستم وجود دارد. یکی از مهم‌ترین مزایای تحت وب بودن سیستم گیت، امکان کار همزمان و گروهی بر روی یک پروژه است. همچنین هر فرد می‌تواند دلایل تغییر خود را نیز به اطلاع دیگران برساند. به دلیل کارایی بالایی که git دارد، شرکت‌های بزرگ زیادی از آن استقبال کرده‌اند. برای مثال گوگل، فیسبوک و مایکروسافت هم‌اکنون از همین سیستم استفاده می‌کنند.
مفهوم مخزن (رپوزیتوری) در git و gitlab چیست؟
مخزن در سیستم‌هایی که از فناوری گیت استفاده می‌کنند، مفهومی مشترک دارد که پیش از معرفی gitlab لازم است آن را تعریف کنیم. همانطور که گفتیم گیت نوعی سیستم مدیریت نسخه است که برای ساماندهی سورس کدها تعریف شده است. در این سیستم کدهای نوشته شده باید در محل خاصی قرارداده شوند. پس از قرار گرفتن کد بر روی منبع می‌توان به صورت گروهی بر روی آن کار کرد.
در سیستم‌های بر پایه گیت می‌توان کد مورد نظر را بر روی مخزن آپلود یا دانلود کرد. البته در سیستم‌هایی مانند gitlab می‌توان پروژه را به صورت private تعریف نمود و آن را از دسترس همگان خارج کرد. ارتباط میان این سری از سیستم‌ها زیاد است و در صورتی که شما آموزش git را در گذشته دیده باشید، کار آسان‌تری در آینده خواهید داشت.
مفهوم وکاربرد Gitlab چیست؟
Gitlab یک سیستم گیت است و امکان کار همزمان و مشارکت در یک پروژه را فراهم می‌آورد. گیت لب برای اولین بار توسط دو برنامه نویس روس معرفی شد. این سیستم شروع خوبی را تجربه نکرد و ۷ سال طول کشید تا تحت لیسانس دانشگاه MIT قرار بگیرد. پس از آن یک نسخه جامع و کامل از گیت لب منتشر شد که توجه بسیاری را به خود جلب نمود.
گیت لب امکان ایجاد سورس کدها را به صورت خصوصی فراهم می‌کند. این امکان در سیستم رقیب یعنی github با پرداخت هزینه امکان پذیر است، در حالی که gitlab آن را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داده است. همین موضوع باعث رشد انفجاری تعداد کاربران این سیستم گیت شده است. همچنین کاربران می‌توانند مشکلات کدنویسی را به صورت رایگان در این سیستم ردیابی و رفع کنند. ضمنا راهنمای gitlab کامل‌تر بوده و قسمت ویکی آن نیز رایگان است.
همچنین یکی دیگر از مواردی که گیت لب را از سایر رقبا متمایز می‌کند، امکان ایجاد نامحدود سورس کدها است. مدیران پروژه می‌توان به هر تعداد که مایل باشند سورس کد عمومی یا خصوصی بسازند و این کار بدون پرداخت هیچگونه هزینه‌ای امکان پذیر است.
تفاوت github با gitlab چیست؟
همانطور که گفته شد، github رقیب اصلی و باسابقه gitlab است. آموزش github در مطالب دیگری در اختیار شما عزیزان قرار خواهد گرفت. در اینجا قصد داریم به اصلی‌ترین وجه تمایزها میان gitlab و github بپردازیم.
گیت هاب یک سیستم بر پایه ایجاد تعامل میان برنامه نویسان است. این سیستم بیشتر بر پروژههای عمومی تمرکز دارد و برای ایجاد یک سورس کد خصوصی نیاز به پرداخت هزینه دارد. اما هامنطور که گفتیم این امکان در گیت لب به صورت رایگان فراهم شده است. فرآیند ایجاد سازمان به منظور ذخیره سازی پروژه‌ها در گیت لب به صورت رایگان انجام می‌شود، اما همین موضوع در گیت هاب با پرداخت هزینه میسر است.
هر دو سیستم github و gitlab از فناوری issue tracker (ردیاب مشکل) پشتیبانی کرده و آن را به کاربران خود عرضه می‌کنند. در سیستم گیت لب continuous integration (CI) به صورت اختصاصی و با کیفیت و ادغام بالاتری عرضه می‌شود، در حالی که همین بخش در گیت هاب جنبه مستقلی ندارد و به کمک اشخاص ثالث ایجاد می‌شود. CI در واقع یک سیستم مانیتورینگ پروژه است که به صورت مداوم آن را از نظر درستی رصد می‌کند.
اگر برای شما سؤال پیش آمده که مزیت اصلی github نسبت به gitlab چیست، باید گفت که سیستم گیت هاب به دلیل شروع به کار زودتر، دارای جامعه آماری گسترده‌تری است؛ بنابراین ایرادات کدینگ در آن سریع‌تر برطرف می‌شود، چراکه شما با افراد بیشتری تعامل خواهید داشت. همچنین سیستم پیت هاب دارای یک پلتفرم قوی است که توسط تیمی قدرتمند ارائه می‌شود. کاربران github می‌توانند از پروژههای اپن سورس بزرگ استفاده کرده و برنامه‌های خود را با اقتباس از آن‌ها کدنویسی کنند. علاوه بر آن در صورت خرید اکانت گیت هاب، کاربر از امکانات بیشتری در زمینه محرمانگی بهره‌مند خواهد شد.
Gitlab در یک نگاه
همانطور که گفته شد، سیستم گیت عملا انقلابی را در حوزه برنامه نویسی ایجاد کرد. گیت سرعت و دقت در کدینگ را به بالاترین سطح ممکن رساند و به همین دلیل بسیار حائز اهمیت است. گیت لب نیز برپایه همین سیستم بنا شده است، با این وجود در حال حاضر با سیستم گیت ارتباط مستقیمی ندارد. این سیستم بیشتر بر پایه تعامل در گروه‌های کوچک بنا نهاده شده است. بنابراین اگر با گروهی از دوستان خود، در قالب شرکتی کوچک قصد انجام پروژه‌ای با بودجه محدود را دارید، گیت لب قطعا بهترین انتخاب خواهد بود. بهترین راه برای این که متوجه شوید gitlab چیست، کار مداوم بر روی پروژههای مختلف در سیستم گیت لب است.
