طراحی UX و گرایش های مهم آن مقوله ایست که در این مطلب قصد پرداختن به آن را داریم. طراحی ux به معنی همراهی قدم به قدم کاربر در تمام مراحل استفاده از وب سایت است، به گونه ای که در نهایت احساس خوبی به او القا شود. مولفه های زیادی در طراحی این احساس نقش دارند. طراحی درست رابط کاربری یکی از این مولفه هاست.
رابط کاربری چیست؟ برخی رابط کاربری را زیر مجموعه ux و برخی دیگر آن را مکمل ux میدانند. انتخاب فونت، رنگ، تصاویر، تایپو گرافی و مواردی از این قبیل بر عهده طراح ui است. طراحی رابط کاربری چیست؟ در طراحی رابط کاربری ui طراح سعی میکند مطابق با نوع فعالیت مجموعه و سلیقه کاربران از بهترین تصاویر، ترکیب رنگ و فونت استفاده نماید.
مهمترین گرایش های طراحی UX
تا کنون در سری مقالات مربوط به طراحی ui و ux صرفا به طراحی ux پرداخته و اشاره ای به گرایش های مختلف آن نکرده بودیم. اما خوب است بدانید همانند یک پزشک که میتواند در گرایش های مختلفی اقدام به کسب تخصص نماید طراحان ux نیز میتوانند انرژی و توجه خود را تنها به یکی از زیرشاخه های ux معطوف دارند.
توجه داشته باشید که مواردی همچون نمونه سازی، تست و تحقیق بر روی کاربر و طراحی همدلانه از جمله گرایش های ux نیستند. بلکه دانش عمومی و ابتدایی است که هر طراح تجربه کاربری باید نسبت به کسب آن ها مبادرت ورزد. اما گرایش های طراحی ux بسته به علاقه طراح و نیاز کارفرمای او میتواند متفاوت باشد.
- استراتژی تجربه (ExS)
- تحقیق بر روی کاربر (UR)
- معماری اطلاعات (IA)
- طراحی تعامل (IxD)
شاید به عنوان یک طراح ux تمایل به کسب اطلاعات و حرفه ای شدن در همه این زمینه ها را داشته باشید. اما بهتر است تنها روی یک یا دو مورد متمرکز شوید.
استراتژی تجربه در طراحی UX
بارها ذکر کرده ایم که در طراحی تجربه کاربری، مشتری یا همان کاربر نقش اساسی ایفا میکند. این مسئله درست است اما در استراتژی تجربه تنها به نیاز های کاربر توجه نمیشود. بلکه نسبت به نیازهای شرکت و کسب و کاری که به ارائه محصول و خدمات میپردازد نیز توجه ویژه ای خواهد شد.
کسانی که در این حوزه از ux فعالیت میکنند را استراتژیست ux میدانند. استراتژیست ux توجه ویژه ای به اهداف کسب و کار دارد و دقت میکند تمام اعضای تیم و حتی مدیران و سهام داران متناسب با اهداف شرکت پیش روند.
تحقیق بر روی کاربر در طراحی UX
یکی از اساسی ترین بخش ها در طراحی ux تحقیق بر روی کاربر است. در مراحل انجام این تحقیقات تعاملات و برخوردهای زیادی میان شما و کاربران صورت میگیرد. مواجهه با کاربران سبب میشود تا نیازها، رفتارها و مواردی که برای آن ها مورد پذیرش نیست را درک نمایید. طراحی ux به هیچ عنوان نباید بر پایه نظرات شخصی و یا حدس و گمان پیش برود.
معماری اطلاعات (IA) – طراحی UX
نقش معماری اطلاعات در طراحی ux چیست؟ برای رسیدن به یک طراحی ux کارآمد لازم است نسبت به یادگیری معماری اطلاعات مبادرت ورزید. عناصر بصری، عملکرد و تعامل کاربر بر پایه معماری اطلاعات استوارند. بدون معماری درست اطلاعات ممکن است حتی استراتژی محتوا نیز با شکست مواجه شود.
چرا که در صورت عدم معماری درست محتوا پیمایش برای مخاطبان دشوار و نامشخص خواهد بود. این مسئله میتواند موجب مواجه کاربر با حجم عظیمی از اطلاعات دسته بندی نشده باشد که سرگشتگی و احساس آزار را برای او به ارمغان خواهد آورد.
معماری اطلاعات فرآیندی زمان بر است و برای پرداختن به آن نیازمند دانش و تجربه کافی در این حوزه خواهید بود. البته ممکن است بسیاری واقف به اهمیت معماری اطلاعات نباشند اما باید بدانید که یک IA قدرتمند تضمین کننده رسیدن به یک محصول با کیفیت است. معماری اطلاعات همچنین سبب میشود تا در زمان و هزینه های مجموعه صرفه جویی شود.
طراحی تعامل (IxD) – طراحی UX
فرآیند lxd در طراحی ux کمک میکند تا نیازهای کاربران خود را به صورت اتوماتیک کشف کنید. همچنین مشکلاتی که ممکن است در سیستم فعلی تان وجود داشته باشد را کشف میکند. ممکن است در پیام ها تبلیغاتی از واژگان اشتباهی استفاده نموده و یا طول متناسبی برای آن در نظر نگرفته باشید. lxd راه حل مناسبی برای رفع چنین مشکلاتی است.
Lxd در یافتن و رفع مشکلات اساسی تر همچون نادیده گرفتن گروهی از مخاطبان نیز نقش عمده ای ایفا میکند. این مسئله سبب تبدیل مشتریان بالقوه به مشتریان بالفعل است. این مسئله به نفع شما و مشتریان تان است و یک بازی برد-برد را شامل میشود.
انواع تجربه کاربری – طراحی UX
تجربه کاربری و طراحی ux زیر مجموعه های مختلفی را شامل میشود. بدیهی است که پرداختن به تمام این بخش ها توسط یک نفر امکان پذیر نیست. البته ممکن است مجموعه ای تنها به یک طراح ux متکی باشد اما مسلما کیفیت و کارایی چندان قابل توجه نخواهد بود.
این زیرمجموعه های متفاوت در طراحی ux سبب به وجود آمدن گرایش های مختلف برای طراحی تجربه کاربری شده است. توجه داشته باشید که موارد یاد شده میتوانند در طراحی ui ux یاری گر شما باشند. تجربه فیزیکی از جمله مواردی است که در تجربه کاربری مطرح میشود. تعامل فیزیکی را میتوان شامل شی یا محصولی که در دسترس کاربر قرار دارد و محیطی که در آن واقع شده است دانست.
لازم است در زمان ارتقای محصول به فکر تجربه فیزیکی که برای کاربر رقم میخورد نیز باشید. به عنوان مثال شرکت اپل برای مشابه سازی حس فشردن دکمه، در محصولات لمسی یک واکنش لرزشی طراحی کرده است. اگر در زمینه تولید محصولات فیزیکی فعالیت دارید؛ باید توجه ویژه ای را نسبت به این بخش معطوف دارید.
تجربه ذهنی و عاطفی در طراحی UX
بخش دوم از تجربه کاربری را میتوان تجربه ذهنی دانست. فارغ از نوع محصول و خدماتی که ارائه میدهید این تجربه نقش مهم و موثری در ارتقای تجربه کاربری دارد. در مقایسه با تجربه فیزیکی، برای رساندن کاربر به تجربه ذهنی مثبت فرآیند پیچیده تری را در پیش خواهید داشت.
تخیل، طرز تفکر، اراده و آگاهی طرز فکرهای متفاوتی را برای کاربر رقم خواهند زد. به همین دلیل ممکن است در یک مسیر مشترک برای افراد تجربه های متفاوتی رقم بخورد. تجربه عاطفی زیر مجموعه تجربه ذهنی است و بیان کننده احساساتی همچون علاقه، همدلی، خشم، هیجان، کمرویی، اندوه و … است. این احساسات عموما در هنگام تعامل کاربر با سیستم روی میدهند.
تجربه اجتماعی بخش دیگری از تجربیاتی است که ممکن است کاربر در طراحی ux با آن مواجه شود. هر مشتری بخشی از اجتماع است و این حق را دارد که به عنوان بخشی از اجتماع تجربیات خود را در خصوص استفاده از محصول شما با دیگران به اشتراک بگذارد. به همین دلیل ممکن است عده ای علیرغم عدم استفاده از محصولاتتان تجربه ای در رابطه با آن داشته باشند. این تجربه را تجربه اجتماعی میگویند که اساس سیستم های اطلاعاتی مدرن است.
بهترین مثال برای این تجربه شبکه های اجتماعی همانند فیسبوک(facebook)، توییتر(twitter) و اینستاگرام(Instagram) است. در طراحی ux تجربه مجازی یا شبیه سازی شده نیز نقش مهمی ایفا میکند. این تجربه در نهایت نتیجه ای واقعی به دنبال خواهد داشت. این نوع از تجربه کاربری نو ظهور است و روز به روز در حال گسترش میباشد. از جمله نمونه های آن میتوان به پروژه متا اشاره نمود که مارک زاکربرگ به تازگی آن را کلید زده است.
