فهرست مطالب
- مفاهیم اولیه سیستمعامل
- ویژگی های سیستم عامل
- تاریخچه سیستمعامل unix
- خصوصیات سیستمعامل unix
- تاریخچه سیستمعامل GNU/Linux
- لینوکس در دنیای امروز
- واسط‌های کاربری لینوکس (bash)
- جمع بندی
سیستم عامل
- بنیادی ترین برنامه سیستمی، سیستم عامل نام دارد و وظیفه آن مدیریت منابع کامپیوتر و به وجود اوردن لایه ای بر روی سخت افزار کامپیوتر است که برنامه های کاربردی بر روی آن نوشته می‌شوند و قادرند در آن اجرا شوند.
- سیستم عامل دو نقش پایه ای بسیار مهم بسط دادن ماشین و مدیریت منابع را ایفا میکند و همه تعاریف سیستم عامل به یکی از این دو نقش اشاره میکند.
- بسط دادن ماشین: سیستم عامل جزئیات ریز و پیچیده سخت افزار ماشین را به یک مدل نرم افزاری مناسب یا یک ماشین مجازی و ساده تبدیل میکند.
- مدیریت منابع: وظیفه دیگر سیستم عامل تخصیص منابع سیستم مانند پروسسورها، حافظه، چابگر و غیره به برنامه های مختلف و کنترل این منابع است.
ویژگی های سیستم عامل
- مدیریت فرآیند و منابع سیستم (Process Management)
- مدیریت حافظه (Memory Management)
- مدیریت فایل (File Management)
- مدیریت دستگاه
- امنیت و کنترل و دسترسی
- شبکه سازی
- رابط کاربری
- چند وظیفگی (Multitasking)
تاریخچه سیستم عامل Unix
یونیکس در دهه های 1960 و 1970 توسط AT&T Bell Labs نگارش شده است.اهداف اولیه یونیکس، قابلیت حمل آن به سخت افزار های مختلف، چند تکلیفی، چند کاربری و اشتراک زمانی بود.
خصوصیات سیستم عامل Unix
- فایلهای متنی ساده (Plain text Configuration)
- مفسر فرمان خطی (shell)
- ساختار فایل سلسه مراتبی (hierarchical file system)
- پیاده سازی اجزا کامپیوتر به صورت فایل (device drivers)
تاریخچه سیستمعامل GNU/Linux
- در سال 1983 ریچارد استالمن پروژه GNU را تاسیس کرد.هدف استالمن تولید و توسعه یک سیستم عامل کامل متشابه با یونیکس بر اساس مدل نرم افزاری متن باز بود.
- در اوایل دهه 1990 بیشتر اجزای یک سیستمعامل توسط این پروژه جمع آوری یا تولید شده و مساله اصلی سیستم عامل Kernel بود.
- در سال 1991 یک هسته جدید که در اصل سرگرمی یک دانشجوی فنلاندی در دانشگاه helsinki به نام آقای linus torvalds بود به وجود آمد.این دانشجو در کامپیوتر شخصی خود از سیستمعامل minix نگارش پروفسور andrew tanenbaum استفاده میکرد.
آقای torvalds در اصل نام freax را از ترکیب واژه های free ، freak و ترکیب حرف X از unix برای اولین نگارش سیستمعامل خود انتخاب کرده بود اما ari lemmke نام linux را برای سیستمعامل و فایلهای سیستمعامل آقای trovalds انتخاب کرد.
لینوکس در دنیای امروز
حرکتها و رشد های سریع سیستمعامل لینوکس طی سال های گذشته جزو داغ ترین اخبار در دنیای فناوری اطلاعات و سیستمعامل ها بوده و امروزه این سیستمعامل به یکی از کامل‌ترین و محبوب ترین سیستمعامل های دنیا تبدیل شده و همچنان رشد این سیستمعامل ادامه دارد.
آمار سایت netcraft در دسامبر سال 2008 نشان میداد که 5 نفر از 10 شرکت برتر میزبان اینترنت دنیا از سیستمعامل لینوکس استفاده میکند و الباقی سیستم عامل ها، بقیه سهم بازار را دارند. مطابق همین آمار 8 نفر از این 10 نفر، از سیستم های متن باز استفاده می‌کنند.
واسط‌های کاربری لینوکس (bash)
سیستمعامل های لینوکس را میتوان در حالت های عرف بوسیله خط فرمان (CLI) که اصطلاحا shell یا پوسته نیز نامیده میشود، به راحتی مدیریت و کنترل کرد. در کنار خط فرمان از واسط های گرافیکی مانند KDE،GNOME،XFCE که از همه پر کاربرد تر هستند نیز میتوان استفاده کرد.
از طریق شبکه میتوان بوسیله telnet و sshd نیز به این سیستم وارد شده و به کمک پوسته، آنها را مدیریت کرد.
جمع بندی
سیستم عامل را میتوان مهم ترین نرم افزاری توصیف کرد که بر روی کامپیوتر اجرا میشود که همیشه سیستمعامل ها در حال پیشرفته تر شدن هستند. اگر بخواهیم محبوب ترین سیستمعامل های جهان را رتبه بندی کنیم اول سیستمعامل ویندوز از شرکت مایکروسافت میباشد و در پی آن سیستم عامل لینوکس است. امروزه در همه حال از سیستمعامل در زندگی روزمره مان استفاده میکنیم مانند استفاده موبایل، کامپیوتر و اغلب دستگاه‌های دیجیتال مانند خودپرداز ها و…
