سازندگان و گیرندگان در بازار چه کسانی هستند؟

عبارات “بازارساز” و “قابل فروش” یا “سازنده” و “تیکر” برای هر کسی که از صرافی های ارز دیجیتال استفاده کرده است آشنا است. همانطور که می بینید، کلمه “بازار” در هر دو مشترک است. ارزهای دیجیتال مانند هر دارایی دیگری نیاز به محیطی برای خرید و فروش دارند. به عبارت دیگر برای معامله ارزهای دیجیتال نیاز به یک بازار اختصاصی داریم که در حال حاضر صرافی های ارز دیجیتال در این بازار تامین می شود.

امروزه صرافی های ارز دیجیتال انواع مختلفی دارند و به دو نوع متمرکز و تقسیم می شوند غیرمتمرکز . نحوه انجام معاملات و تکمیل سفارشات در این صرافی ها با یکدیگر متفاوت است. انواع جدیدتر و غیرمتمرکزتر مبادلات ارز دیجیتال از نوآوری به نام “” برای انجام معاملات بازاریابی خودکار استفاده می کنند .

نوآوری صرافی های غیرمتمرکز در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار ارزشمند است. اما حقیقت این است که با وجود افزایش محبوبیت صرافی های غیرمتمرکز، بیشترین تعداد کاربران همچنان در صرافی های متمرکز فعال هستند زیرا امکانات و فرصت هایی که این صرافی ها ارائه می دهند بسیار متنوع است و همچنان کار کردن با آنها برای اکثر کاربران آسان تر است.

Safeway بر مکانیزمی به نام ” ” سفارشات اداری (Order Book) کار می کند. نحوه کار این صرافی ها بدین صورت است که ابتدا کاربران سفارش خرید و فروش خود را (با ذکر مبلغ و مبلغ پیشنهادی) در دفترچه سفارش ثبت می کنند. سپس موتور تطبیق خودکار صرافی، سفارشات فروش را بر اساس قیمت پیشنهادی مطابقت می دهد و آنها را تکمیل می کند.

بنابراین در این صرافی ها دو نوع کاربر وجود دارد: کاربری که خرید را ثبت می کند. یا سفارش فروش و کاربری که این سفارش را انتخاب می کند. دسته اول از کاربران بازارساز و دسته دوم بازارگردان نامیده می شوند.

اگر صرافی سفارشی ارز دیجیتال را با قیمتی متفاوت از بازار (Limit order) ثبت کنید تا سفارش شما بلافاصله تکمیل نشود و سفارشات پردازش شود، سازنده هستید و در اکثر صرافی ها از مزیت کمیسیون برخوردار خواهید بود. . از طرفی اگر در بورس سفارشی با قیمت بازار (Market order) ثبت نام کنید تا سفارش بلافاصله تکمیل شود. و وارد دفتر معاملات نمی شود، شما یک بلیط هستید.

در این مقاله که با کمک مقاله بایننس آکادمی نوشته شده است به بررسی مفهوم سازنده و تکر می پردازیم.

مروری بر مکانیسم مبادلات ارز دیجیتال

صرافی‌های ارزهای دیجیتال راه‌حلی برای مشکل تبادل و معامله ارزهای دیجیتال هستند. در غیر این صورت، افراد ناچار بودند از طریق شبکه‌های اجتماعی یا روش‌های مشابه، پیشنهادات معامله خود را منتشر کنند و منتظر بمانند تا شاید کسی آن‌ها را پیدا کند و بپذیرد. به عنوان مثال، اگر قصد داشتید بیت‌کوین را با اتریوم مبادله کنید، باید پیشنهاد خود را در شبکه‌های اجتماعی اعلام می‌کردید و امیدوار بودید که شخصی مایل به انجام این معامله باشد.

صرافی‌های ارزهای دیجیتال با ایجاد فضایی نسبتاً امن، این مشکل را برطرف کرده‌اند. با استفاده از این صرافی‌ها، دیگر نیازی به جستجوی طرف معامله نیست. در این صرافی‌ها، تعداد زیادی کاربر حضور دارند که به دنبال انجام تراکنش هستند، بنابراین معامله‌های شما به سرعت و به راحتی انجام می‌شود.

اگر تاکنون از صرافی‌های ارز دیجیتال استفاده کرده باشید، احتمالاً بدون اطلاع در یکی از نقش‌های “سازنده” (بازاریاب) یا “تیکر” (قابل فروش) قرار گرفته‌اید. حتی ممکن است در معامله‌های مختلف، هر دو نقش را ایفا کرده باشید. معامله‌گران گاهی به عنوان سازنده و گاهی به عنوان تیکر در بازار عمل می‌کنند.

سازنده‌ها و تیکرها بخش اصلی بسیاری از پلتفرم‌های معاملاتی هستند و وجود یا نبود آن‌ها، صرافی‌های قوی را از صرافی‌های ضعیف متمایز می‌کند. همانطور که اشاره شد، در ادامه به مفهوم سازنده و تیکر خواهیم پرداخت. اما پیش از آن، به یکی از ویژگی‌های کلیدی صرافی‌های ارز دیجیتال و دارایی‌های دیجیتالی که احتمالاً زیاد درباره آن شنیده‌اید، نگاهی خواهیم انداخت: نقدینگی.

نقدینگی چیست؟

وقتی می گوییم مثلاً یک دارایی نقدینگی دارد یا دارایی دیگری نقدینگی ندارد، منظورمان چیست؟ نقدینگی به این معناست که یک دارایی چقدر آسان و سریع می تواند فروخته شود. هر چه نقدینگی یک دارایی بیشتر باشد، یا به عبارتی «نقد آن» بیشتر باشد، فروش و تبدیل آن به نقد یا هر دارایی دیگر آسانتر و سریعتر خواهد بود.

یک اونس طلا دارایی با نقدینگی بالا یا به عبارت دیگر یک دارایی است مایع . زیرا در مدت زمان کوتاهی به راحتی می توان آن را به پول نقد تبدیل کرد. در مقابل، دارایی‌هایی مانند املاک و مستغلات کمتر یا «نسبت به طلا مایع کمتر مایع » هستند. زیرا زمان بیشتری برای فروش آنها نیاز است. نقدینگی بازار تقریباً یکسان است.

بازار نقدینگی بازاری است که در آن می توانید دارایی ها را به راحتی و با قیمت منصفانه خریداری و بفروشید. در چنین بازاری تقاضا برای دارایی زیاد است و عرضه آن توسط کسانی که قصد فروش دارند زیاد است.

هنگامی که حجم فعالیت در یک بازار بسیار زیاد است، بالاترین قیمت پیشنهادی برای فروش و پایین‌ترین قیمت پیشنهادی برای خرید در نزدیکی شما خواهد بود. یعنی جایی که خریداران و فروشندگان به یک نقطه مشترک می رسند. در نتیجه تفاوت بین بالاترین پیشنهاد و کمترین پیشنهاد بسیار کم است. این تفاوت قیمت فروش، خرید و فروش است پیشنهادی برای شکاف پیشنهادی که « .

در مقابل، بازاری با نقدینگی پایین هیچ یک از این ویژگی ها را ندارد. اگر بخواهید دارایی را در چنین بازاری بفروشید، در فروش آن با قیمت مناسب با مشکل مواجه خواهید شد. زیرا تقاضای زیادی برای آن وجود ندارد. در نتیجه، شکاف قیمت پیشنهادی و درخواستی در بازارهای با نقدینگی پایین معمولاً بسیار زیاد است.
حال که با مفهوم نقدینگی آشنا شدیم به دو مفهوم بازارساز و بازارپذیر می پردازیم.

سازنده (بازاریاب) و تیکر (بازاریاب)

همانطور که گفته شد، سازنده به طور کلی شخصی است که سفارش خرید یا فروش را ایجاد می کند و در نتیجه راه را برای معامله هموار می کند. تیکر نیز شخصی است که سفارش را با معیارهای مورد نظر خود مناسب می بیند و آن را برای انجام معامله می پذیرد. معامله گران فعال در صرافی یکی از این نقش ها را دارند. البته گاهی اوقات یک معامله گر می تواند هم بازارساز و هم بازاری باشد.

سازنده یا مشتری کیست؟

صرافی ها عموماً قیمت یک دارایی را براساس آخرین سفارشاتی که در دفترچه سفارش ثبت شده‌اند، تعیین می‌کنند. دفترچه سفارش محلی است که تمام پیشنهادات خرید و فروش کاربران در آن ثبت می‌شود.

یک سفارش دستوری است که می‌تواند به این شکل باشد: “فروش ۲ بیت کوین با قیمت ۴۵۰۰۰ دلار.” این سفارش در دفترچه سفارش ثبت می‌شود و هر زمان که خریدار با خرید بیت کوین با قیمت ۴۵۰۰۰ دلار موافقت کند، سفارش اجرا می‌شود. بعد از انجام این معامله، قیمت بیت کوین در آن صرافی به ۴۵۰۰۰ دلار تغییر می‌کند (تا زمانی که معامله جدیدی با قیمت دیگری صورت گیرد).

این مثال، یک نمونه از “سفارش حد ترتیب” است، که به سفارش‌هایی گفته می‌شود که شرایط خاصی برای آن‌ها تعیین شده است. به عنوان مثال، در حال حاضر، قیمت بیت کوین بیشتر از ۳۹۰۰۰ دلار است و با قرار دادن سفارش فروش بیت کوین با قیمت ۴۵۰۰۰ دلار، شما یک شرط ثبت می‌کنید که هنوز برآورده نشده است.

در مقابل این نوع سفارش‌ها، سفارش‌های بازار وجود دارند که شرایط خاصی برای آن‌ها تعیین نمی‌شود و تقریباً به صورت فوری پس از ثبت (با بهترین قیمت موجود) اجرا می‌شوند. به عنوان مثال، زمانی که شما یک سفارش بازار برای خرید ۲ بیت کوین ثبت می‌کنید، به صرافی اجازه می‌دهید که ۲ بیت کوین را از میان کمترین سفارش‌های فروش محدود برای شما بخرد.

سازندگان کاربرانی هستند که هم در زمینه خرید و هم در زمینه فروش در صرافی صرافی ها «سفارش محدود» را ثبت می کنند. و از این طریق نقدینگی بورس را افزایش دهید. با این کار در واقع یک «بازار خرید و فروش» برای بورس ایجاد می کنند و سرعت و سهولت معامله در بورس را افزایش می دهند.

معامله گران و مؤسسات بزرگ (مانند آنهایی که در تجارت با حجم بالا تخصص دارند) معمولاً نقش سازنده را بر عهده می گیرند. اما معامله گران کوچک نیز می توانند به راحتی با ثبت سفارش های محدود به عنوان سازنده عمل کنند.

تیکر یا مشتری کیست؟

نقش تیکر یا مشتری دقیقا برعکس سازنده است.

تیکرها کسانی هستند که “سفارش های بازار” را در صرافی ثبت می کنند. و سفارش خود را در کمترین زمان و با اولین قیمت موجود انجام دهید. آنها از سفارشات محدودی که سازندگان قبلاً ثبت کرده اند برای انجام معاملات خود استفاده می کنند.

بنابراین اتفاقی که می افتد این است: سازندگان نقدینگی مبادله را با ثبت سفارش محدود در دفترچه سفارش افزایش می دهند. زیرا خرید و فروش را برای کاربران آسان می کنند. از سوی دیگر، Tickers مقداری از این نقدینگی را از طریق یک دستور بازار که قبلا توضیح دادیم، خارج می‌کند. تیکرها این کار را با تکمیل سریع سفارشات در دفترچه سفارش انجام می دهند.

اگر قبلاً سفارش بازار داده اید یا خرید فوری در صرافی ارز دیجیتال انجام داده اید. شما باید به عنوان یک تیک تیک یا انتخاب کننده عمل می کردید. و اگر از سفارشات محدود استفاده کرده اید، به عنوان سازنده ظاهر شده اید.

البته ذکر این نکته ضروری است که برخی از صرافی ها (معمولاً صرافی های کمتر شناخته شده با نقدینگی کم) از ویژگی «سفارش بازار» استفاده نمی کنند و فقط می توانند «سفارش های محدود» را ثبت کنند. اگر در این صرافی ها معامله می کنید، باید یک سفارش محدود ثبت کنید. اما شما هنوز هم می توانید یک تیک تیک باشید. نکته این است که اگر سفارش شما مکمل سفارش محدود دیگری باشد، شما یک تیک تیک هستید.

کارمزد سازنده و تیک تیک در صرافی ها

صرافی‌ها بخش قابل توجهی از درآمد خود را از کمیسیون‌هایی که از تراکنش‌های کاربران دریافت می‌کنند، به دست می‌آورند. این بدان معناست که هر بار سفارش شما ثبت می‌شود، مبلغ کمی به عنوان کمیسیون پرداخت می‌کنید. اما میزان کمیسیون در صرافی‌های مختلف متفاوت است و به حجم سفارش و نقش شما در آن تراکنش بستگی دارد.

سازندگان معمولاً در صرافی‌های ارز دیجیتال تخفیف دریافت می‌کنند، زیرا به تأمین نقدینگی مبادلات کمک می‌کنند. نقدینگی بالا یک ویژگی بسیار مهم و مثبت برای صرافی‌ها است، زیرا تجارت در بازاری با نقدینگی بالا برای معامله‌گران جذاب‌تر، سریع‌تر و آسان‌تر از بازاری با نقدینگی کمتر است.

بنابراین منطقی است که صرافی‌ها از سازندگان استقبال کنند و از آنها کارمزد کمتری بگیرند. در مقابل، تیکرها در بسیاری از موارد هزینه‌های بالاتری نسبت به سازندگان می‌پردازند، زیرا نقدینگی ارائه نمی‌دهند.

البته برای اکثر کاربران ایرانی که در صرافی‌ها احراز هویت نمی‌شوند و در سطح کاربری پایه فعالیت می‌کنند، هزینه‌های سازنده و تیکر تفاوتی ندارد. به عنوان مثال، در تصویر زیر می‌توانید نرخ کارمزد تراکنش در صرافی بایننس را مشاهده کنید که ۰.۱ درصد از ارزش کل تراکنش در سطح کاربر پایه (VIP0) برای سازندگان و تیکرها است.