گواهی امنیتی یا Certificate چیست و چرا سایت‌ها به سرتیفیکیت نیاز دارند؟

ایمنی در انتقال اطلاعات برای تمامی کاربران اینترنت و همچنین وب‌سایت‌های شخصی و سایت‌های کسب‌وکار اهمیت دارد. کاربران می‌خواهند اطمینان داشته باشند که سایتی که وارد آن می‌شوند، همان سایتی است که ادعا می‌کند. برای اطمینان یافتن از این موضوع باید بتوانیم به این پرسش که Certificate چیست پاسخ دهیم و با مفاهیم مرتبط با آن آشنا باشیم، در این مقاله این مفاهیم را به طور کامل برای شما شرح می‌دهیم.

Certificate چیست و چرا در کسب‌وکار اهمیت دارد؟

منظور Certificate همان Website Security Certificate یا گواهی‌نامه امنیت وب‌سایت است. این گواهی‌نامه نشان دهنده دو چیز است. یکی سنجش اعتبار هویت سایت و دیگری رمزگذاری اطلاعات برای ایمنی آن‌ها. بنابراین آموزش امنیت در اینترنت و شبکه و درک اینکه این ابزار اعتبارسنجی و رمزگذاری چه می‌کند، اولین قدم برای محافظت از وب‌سایت و اطلاعات مشتریان است.

گواهی‌نامه وب‌سایت برای صاحبان کسب‌وکار در فضای مجازی، درست مانند گواهی‌نامه رانندگی برای یک راننده تاکسی است؛ در هر دو مورد، شما از گواهی‌نامه برای تایید هویت استفاده می‌کنید تا بتوانید تجارت خود را اداره کنید، و همزمان داشتن آن با مسایل مرتبط با ایمنی کسب‌وکار مرتبط است.

مرجع صدور Certificate چیست؟

گواهی امنیت وب‌سایت در واقع مهر دیجیتال تاییدیه شخص ثالث مورد اعتماد کسب‌وکار است که به‌عنوان مرجع صدور گواهینامه (CA) شناخته می‌شود. به عبارت دیگر این گواهی یک فایل دیجیتالی است که حاوی اطلاعاتی است که توسط CA صادر می‌شود و نشان می‌دهد که وب سایت با استفاده از یک اتصال رمزگذاری شده ایمن شده است. این گواهی را با این نام‌ها نیز می‌شناسیم:

• گواهی SSL (یا به عبارت دقیق‌تر گواهی TLS)
• گواهی HTTPS
• گواهی سرور SSL

اهداف Certificate چیست؟

برای پاسخ به این سوال که Certificate چیست باید با اهداف آن آشنا باشیم. گواهی امنیت سایت نوعی گواهی است که به شما امکان می‌دهد آن قفل زیبا را در نوار آدرس وب‌سایت خود نشان دهید. بنابراین صرف نظر از این‌که شما ترجیح می‌دهید آن را چگونه بنامید، اهداف گواهینامه‌های SSL بسیار اهمیت دارد. این گواهی‌نامه دارای اهداف زیر هستند:

• ایمن‌سازی وب‌سایت ها
• تایید هویت
• رضایت مشتریان
• ایجاد اعتبار برای برند
• انجام خریدهای مطمئن برای مشتریان
• ایجاد وفاداری به برند و خرید دوباره
• رشد و توسعه کسب‌وکار

احراز هویت سایت با Certificate چیست؟

وقتی به‌عنوان یک کاربر می‌خواهید از سایتی مانند: آمازون خرید کنید، این برای شما اهمیت دارد که با نسخه‌ای جعلی از این وب‌سایت روبه‌رو نیستید؛ زیرا در این‌صورت، همه مراحل خرید را انجام می‌دهید و هزینه کالای مورد نظر را می‌پردازید؛ درحالی‌که این پول به‌ حساب مالکان سایت واریز نمی‌شود و هیچ کالایی نیز برای شما ارسال نخواهد شود.

همواره به یاد داشته باشید که جرایم سایبری در سطوحی باورنکردنی در حال رخ دادن هستند و تنها در سال ۲۰۱۸ دست کم ۱٫۵ تریلیون دلار برای کسب‌وکارهای آنلاین و مصرف‌کنندگان در سراسر دنیا هزینه ایجاد کرده‌اند. از سوی دیگر سرقت هویت نیز در سطح بالایی در حال رخ دادن است و فرصت‌طلبان در فضای مجازی، وب‌سایت‌هایی جعلی می‌سازند تا با ظاهری مشروع، اقدام به کلاه‌برداری کنند. اما احراز هویت با Certificate چیست و چگونه انجام می‌شود؟

گواهی امنیت سایت نشان‌ می‌دهد که سایت مورد نظر، همان سایتی است که ادعا می‌کند. این تایید هویت برای سایت، مشابه همان احراز هویت دو مرحله‌ای برای کاربران فضای مجازی در زمان ایجاد اکانت است. وب‌سایت‌ها نیز برای دریافت Certificate باید هویت خود را اثبات کنند. سپس شما از طریق آیکون قفل و حرف اختصاری Https می‌توانید اطمینان یابید، که وب‌سایت، ایمن است.

ارتباط SSL و HTTPS در زمینه Certificate چیست؟

فرض کنیم شما با گذراندن دروس و دوره‌های دانشگاهی، موفق به کسب مدرک کارشناسی ارشد شده باشید؛ در این حالت، کارشناسی ارشد را می‌توان با HTTPS و مدرک آن را با SSL مقایسه کرد. بنابراین SSL مدرکی است که نشان می‌دهد سایت شما از پروتکل HTTPS بهره می‌گیرد و یک سایت ایمن و تایید شده از سوی مرجع صدور گواهی امنیت وب‌سایت است.

آشنایی با پروتکل‌ HTTP

نام پروتکل http کوتاه شده عبارت Hyper Text Transfer Protocol به‌معنای “پروتکل انتقال ابر متنی” است. این پروتکل وظیفه انتقال داده‌ها را بین کلاینت (Client) و سرور (Server) برعهده دارد. کلاینت رایانه‌ای است که تقاضایی از یک سرور دارد.

در شرایط استفاده از پروتکل http وقتی آدرسی را وارد می‌کنید، درخواست شما برای سرور ارسال می‌شود و سرور اطلاعات سایت مورد نظر شما را برای شما ارسال می‌کند. تمامی داده‌های ارسالی و دریافتی در شرایط این پروتکل در بستری ناامن قرار دارند. دقیقا در چنین شرایطی بود که پروتکل https ایجاد و تعریف شد. بعد از تعریف پروتکل https از سال ۲۰۱۷ میلادی، موتور جستجوی گوگل تصمیم گرفت برچسب Not Secure به معنای ناایمن را کنار آدرس سایت‌هایی قرار دهد که از این پروتکل استفاده نمی‌کنند.

پروتکل HTTPS چگونه عمل می‌کند؟

پاسخ به پرسش Certificate چیست بدون آشنایی با پروتکل https امکان ندارد. نام پروتکل https دربردارنده حروف اختصاری عبارت HyperText Transfer Protocol Secure به‌معنی “پروتکل انتقال ابر متنی ایمن” است. این پروتکل امکان انتقال ایمن اطلاعات بین کاربران فضای مجازی و سرورها و بین سرورها و وب‌سایت‌ها فراهم می‌کند. این قابلیت از طریق رمزگذاری اطلاعات فراهم می‌شود. همچنین از این پروتکل برای احراز هویت سایت استفاده می‌شود.

گواهی SSL چیست؟

نام گواهی SSL مخفف عبارت Secure Sockets Layer به معنی “لایه سوکت‌های امن” است. SSL در واقع یک فناوری امنیتی و دارای استانداردهای مشخص است. این گواهی ایجاد ارتباط رمزگذاری شده بین سرور و مرورگر را نشان می‌دهد. بنابر این گواهی، اطلاعات بین سرور و مرورگری که کاربر از آن استفاده می‌کند، محرمانه باقی می‌مانند. به‌عبارت دیگر اگر وب‌سایتی دارای گواهی SSL نباشد، اطلاعات شما در دسترس هکرها قرار می‌گیرند.

اطلاعات مورد توجه هکرها ممکن است از انواع تراکنش‌های مالی داخلی یا بین‌المللی و رمزهای عبور، اطلاعات اکانت باشد. حمله‌های هکری به این اطلاعات و انجام اعمال مجرمانه سایبری به شیوه‌های گوناگون انجام می‌شود.

برای مثال یکی از انواع رایج این حمله‌ها، نصب یک برنامه کم‌حجم جاسوسی روی سروری است که از سایت، میزبانی می‌کند. زمانی که مخاطبان سایت، در حال پر کردن اطلاعات خود در یکی از فرم‌های سایت باشند، نرم‌افزار جاسوسی فعال می‌شود و این اطلاعات را ذخیره کرده و برای هکر ارسال می‌کند. اما در حالت آرمانی، گواهی SSL جلوی حملات هکری و دزدی اطلاعات را می‌گیرد.

چرا داشتن گواهی امنیت همیشه به معنای ایمنی نیست؟

گفتیم گواهی SSL وب‌سایت شما را ایمن‌تر می‌کند؛ و باز هم تاکید می‌کنیم که چنین است؛ اما داشتن گواهی SSL لزوما به این معنا نیست که سایت دارنده آن، ایمن است! این یعنی یک وب‌سایت می‌تواند از گواهی SSL اولیه استفاده کند اما همچنان یک سایت مخرب باشد. این به این دلیل است که مجرمان سایبری نیز از شیوه رمزگذاری اطلاعات و گواهی SSL استفاده می‌کنند.

گروه کاری مبارزه با فیشینگ (APWG) گزارش می‌دهد که بیش از نیمی از وب‌سایت‌های فیشینگ جهان از پروتکل HTTPS استفاده می‌کنند. فیشینگ راهی است برای آن‌که مجرمان سایبری، اطلاعاتی مانند: کلمه کاربری، رمز عبور، شماره ۱۶ رقمی عابر بانک، رمز دوم و CVV2 را از طریق ابزارهای الکترونیکی ارتباطات به سرقت ببرند.

بله، فیشینگ فقط یک نگرانی ایمیلی نیست. مجرمان سایبری از وب‌سایت‌های فیشینگ یا سایت‌های جعلی برای فریب کاربران و دریافت اطلاعات آن‌ها استفاده می‌کنند. آن‌ها این کار را با استفاده از گواهینامه‌های SSL تایید شده دامنه (DV) انجام می‌دهند، که مهم‌ترین نوع گواهی‌نامه SSL موجود است. مشکل اساسی این است که برخی از مراجع صدور گواهی‌نامه (CA)، این گواهینامه‌ها را به صورت رایگان ارائه می‌دهند. برای اگاهی بیشتر، بهتر است با انواع گواهی SSL آشنا شویم.

آشنایی با انواع گواهی‌نامه SSL

انتخاب یک گواهی‌نامه SSL برای صاحبان سایت‌ها در صورت عدم اگاهی از ویژگی‌ها و تفاوت‌های این گواهی‌نامه‌ها کاری دشوار خواهد بود. از سوی دیگر آشنایی کاربران فضای مجازی نیز با این گواهی‌نامه‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا با مفاهیم کلی امنیت در فضای اینترنت آشنا شوند.

۱. گواهی‌نامه DV SSL

گواهی SSL از نوع DV نوعی گواهی است که با شرکت‌های dv یا domain validation مرتبط است. در این نوع از گواهی، مرجع صدور، مطمئن می‌شود که نام دامنه حتما در اختیار شخص درخواست کننده گواهی قرار دارد. این نوع از گواهی هم به‌معنای رمزنگاری اطلاعات و تایید محرمانه بودن آن‌ها است و هم به‌معنای تایید نام دامنه.

۲. گواهی‌نامه OV SSL

گواهی SSL از نوع OV نوعی گواهی SSL است که در آن علاوه‌بر رمزنگاری اطلاعات بین مرورگر و سرور و تایید نام دامنه، نام شرکت یا سازمان شما هم تایید و احراز هویت می‌شود. این گواهی مناسب وب‌سایت‌هایی است که می‌خواهند اطمینان یابند، مخاطبان آن‌ها حتما وارد سایت رسمی شرکت می‌شوند. همچنین در این نوع از گواهی، مخاطب سایت می‌تواند با کلیک کردن روی آیکون مرتبط، نام رسمی شرکت شما را مشاهده کند و از این نظر اطمینات یابد.

۳. گواهی‌نامه EV

گواهی SSL از نوع EV یکی دیگر از انواع گواهی SSL و کامل‌ترین نوع آن است. این گواهی از تمامی مزایای گواهی‌های DV و OV برخوردار است و در عین حال با استفاده از آن، نام رسمی شرکت در کنار نام دامنه در نوار آدرس مرورگر مخاطب سایت، درج می‌شود. بنابراین مخاطبان سایت شما با دیدن این نام، بدون هیچ نگرانی وارد سایت شما خواهند شد.

۴. گواهی‌نامه Wildcard

گواهی‌نامه wildcard در واقع یک امکان فنی است که پس از دریافت گواهی‌های SSL از نوع OV و DV می‌توانید آن را دریافت کنید. این گواهی باعث ایمنی دامنه اصلی و نیز تمامی زیردامنه‌های سایت می‌شود. برای مثال اگر شما دارای سایتی به نام example.com باشید می‌توانید زیردامنه‌ای مانند: support.example.com را نیز ایمن کنید.

اگر شما از گواهی‌نامه Wildcard استفاده نکنید، باید برای تک تک زیردامنه‌های سایت خود، گواهی‌های SSL مجزا تهیه کنید. بنابراین این گواهی‌نامه مناسب کسب‌وکارها و سایت‌هایی است که زیردامنه‌های متعددی دارند و می‌خواهند با یک گواهی SSL تمامی آن‌ها را ایمن سازند.

چگونه گواهی امنیت وب‌سایت بگیریم؟

به‌طور معمول، مراجع صدور گواهی‌نامه SSL برای صدور انواع این گواهی‌نامه، هزینه‌ای را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند. هر مرورگر صاحب‌نامی از جمله مرورگرهای: کروم و فایرفاکس فهرستی از مراجع معتبر صدور Certificate به کاربران خود ارائه می‌دهد. این به این معنا است که این مرورگرها این مراجع صدور را به‌رسمیت می‌شناسند و می‌توانید به آن‌ها اطمینان کنید.

نتیجه دریافت این گواهی‌نامه‌ها این است که وقتی کاربری آدرسی را در نوار بالای صفحه مرورگر وارد می‌کند، وب‌سایت مورد نظر، گواهی امنیت خود را به مرورگر ارائه می‌کند. اگر این گواهی، مورد تایید مرورگر و به‌روز باشد، آن‌گاه اطلاعات سایت به کاربر یا مخاطب سایت ارائه می‌شود و در غیر این‌صورت با یک پیام ارور روبه‌رو خواهید شد.

کار دریافت گواهی‌نامه امنیتی وب‌سایت با ارسال اطلاعات و مدارک مورد درخواست به ایمیل شرکت ارائه دهنده گواهی آغاز می‌شود و بعد از احراز هویت از سوی مرجع صدور گواهی، وب‌سایت می‌تواند گواهی دریافت شده را فعال کند.

یکی دیگر از روندهای دریافت گواهی این است که مرجع صدور از وب‌سایت می‌خواهد، چندین فایل را در سرور جابه‌‎جا کند و یا تنظیمات DNS را تغییر دهد. به این شیوه، مرجع صدور گواهی اطمینان پیدا می‌کند که فرد درخواست دهنده گواهی، همان ادمین سایت است. برخی مراجع معتبر صدور گواهی وب‌سایت عبارتند از شرکت‌های مایکروسافت، نوترون، گوددی.

مزایای Certificate چیست؟

داشتن گواهی امنیت وب‌سایت از نقطه‌نظرهای گوناگونی مزایایی را برای شما به‌همراه دارد. برای مثال برخی از این مزایا مربوط به امنیت اطلاعات است؛ برخی باعث بهبود رتبه SEO وب‌سایت می‌شود و برخی دیگر اعتماد به برند را افزایش می‌دهد و رضایت و اعتماد مشتریان را در پی دارد. برخی از مزایای Certificate را با هم مرور می‌کنیم.

۱. محافظت از اطلاعات حساس

اطلاعاتی که در اینترنت ارسال می‌شود از رایانه‌ای به رایانه دیگر منتقل می‌شود تا به سرور مقصد برسد. اگر اطلاعات شما رمزگذاری نشده باشد، هر رایانه‌ای بین شما و سرور می‌تواند همه یا بخشی از اطلاعات شما را از جمله اطلاعات کارت‌های اعتباری، نام کاربری، گذرواژه یا اطلاعات تماس شما را مشاهده و دریافت کند.

یک گواهی SSL اطلاعات را رمزگذاری می‌کند به طوری که تا زمانی که به سروری که برای آن در نظر گرفته شده نرسد، قابل خواندن نیست. هیچ‌کس نمی‌تواند اطلاعات را هنگام انتقال از رایانه شما به سرورهای وب رهگیری یا مشاهده کند.

۲. تایید هویت کسب‌وکار

کاربرد اصلی گواهی SSL در رمزگذاری اطلاعات است، به‌گونه‌ای که تا زمانی که به سرور برسد، ایمن بماند. تایید اصالت وب‌سایت دومین وظیفه اصلی گواهی SSL است. هنگامی که گواهی SSL را برای وب‌سایت خود سفارش می‌دهید، مراحل تایید هویت انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که دامنه، متعلق به کسب‌وکار شما است. برخی از گواهینامه‌ها مانند گواهینامه SSL True Business ID تایید اعتبار بیشتری را ارائه می‌دهند.؛ البته سفارش و تمدید آن دشوار است و هزینه بیشتری دارد.

۳. افزایش اعتماد به برند

وقتی گواهی SSL دارید، کاربران باهوش می‌توانند به اطلاعات گواهی‌نامه را مشاهده کنند تا مطمئن شوند اطلاعات تجاری ذکر شده در گواهی با وب‌سایت مورد استفاده آن‌ها مطابقت دارد. در مقابل صفحات ناامن که فرمی برای ارائه اطلاعات کاربر در آن‌ها وجود دارد، در نوار آدرس آن‌ها در مرورگر، پیغام قرمز بزرگی مانند “ایمن نیست” در مرورگرهای چون: Chrome و Firefox نشان داده می‌شود. چنین پیامی، اعتبار برند و اعتماد مشتریان را به‌شدت کاهش می‌دهد.

۴. رتبه بهتر در موتورهای جستجو

چندین سال است که موتور جستجوی گوگل از پروتکل HTTPS (وب‌سایت‌های امن با گواهی SSL) به‌عنوان یکی از عوامل رتبه‌بندی خود استفاده می‌کند. مطالعات انجام شده توسط سایت Banklino نیز این اهمیت را برای موتور جستجوی گوگل تایید می‌کند. بنابراین با نداشتن گواهی SSL و در نتیجه، نداشتن صفحات امن HTTPS، به رتبه‌بندی وب‌سایت خود در موتورهای جستجو آسیب می‌رسانید.

۵. ایمنی حریم خصوصی کاربران

هیچ کاربری علاقه ندارد کسی جز خودش و کسب‌وکاری که با آن سروکار دارد، از تراکنش‌های مالی، خریدها، ترجیح‌ها و علایقش باخبر شود. وقتی صاحبان کسب‌‍وکار از گواهی SSL استفاده نکنند، در واقع ایمنی حریم خصوصی مخاطبان سایت خود را نیز به خطر انداخته‌اند. در حالی‌که با دریافت آن، می‌توانند مطمئن باشند، اطلاعات کاربران محرمانه می‌ماند.

۶. افزایش سرعت سایت

عمل رمزگذاری در پروتکل HTTPS باعث می‌شود، این پروتکل نسبت به پروتکل HTTP اندکی کندتر باشد؛ اما از سوی دیگر، استفاده از پروتکل HTTPS و داشتن گواهی امنیت وب‌سایت، یکی از پیش‌شرط‌ها برای استفاده از جدیدترین فناوری‌های امنیتی و کاربردی وب است. برای مثال، استفاده از پروتکل HTTPS، باعث می‌شود شما بتوانید با استفاده از پروتکل‌هایی مثل TLS1.3 و http/2 سرعت صفحات سایت را افزایش دهید