در سال ۲۰۰۹ بود که توسعه دهندگان MySQL به خاطر خرید MySQL توسط Oracle Corporation دچار نگرانی شدند و به خاطر نگرانی های مربوط به تجاری سازی آن، تصمیم گرفتند پایگاه داده MariaDB را به عنوان شاخه ای از MySQL توسعه دهند.
اینکه MariaDB شباهت های زیادی با MySQL دارد کاملاً واضح و مشخص است ولی چه امکانات و ویژگی هایی باعث شده است که MariaDB به یکی از برترین پایگاه داده های منبع باز تبدیل شود؟ سرعت، قابلیت اطمینان و سهولت استفاده از آن در چه حدی است که به این درجه از محبوبیت رسیده است؟ مطمئناً در ادامه مقاله، جواب همه سوالات خود را خواهید گرفت:
MariaDB چیست؟
در دنیای توسعه اپلیکیشن و وبسایت، این پایگاه داده است که نقش اصلی مدیریت و ذخیره داده ها را برعهده دارد. امروزه، ما به این درجه از آزادی رسیده ایم که بر اساس نیازها، اهداف و خواسته های خود از بین پایگاه داده های موجود در جهان، مناسب ترین گزینه را انتخاب کنیم. موقع انتخاب یک پایگاه داده، باید با ویژگی های اصلی، عملکرد و امنیت آن آشنا شویم تا ببینیم کدام پایگاه داده مطابق با نیازهای ما است.
MariaDB به عنوان شاخه ای از سیستم مدیریت پایگاه داده MySQL توسعه یافته است و به خاطر بهره مندی از قابلیت ها ویژگی های قدرتمند داخلی متعدد، امنیت و عملکرد بالا به راحتی از عهده پردازش تسک های کوچک تا سازمانی برمی آید. در واقع، MariaDB از تمام ویژگی های MySQL پشتیبانی می کند اما ویژگی های اضافی دیگری را نیز ارائه می دهد. افزونه ها و ابزارهای متنوع MariaDB باعث شده است که این پایگاه داده برای کاربردهای مختلف مناسب باشد.
این سیستم به زبان های C و C++ نوشته شده است و از زبان های برنامه نویسی مهمی مثل پایتون، جاوا، سی شارپ، PHP و Perl پشتیبانی می کند و همچنین پشتیبانی از تمام سیستم عامل های اصلی از جمله ویندوز، لینوکس و macOS باعث شده است که توسعه دهنگان برای کار کردن با آن، با محدودیت های زیادی روبرو نشوند.
مخصوصاً وقتی صحبت از سیستم های مدیریت محتوا مثل وردپرس می شود، نقش MariaDB برجسته تر می شود. به این صورت که سیستم مدیریت محتوا با بهره مندی از این سیستم مدیریت پایگاه داده به راحتی و بدون نیاز به برنامه نویسی، دسترسی مستقیم به سورس کد وبسایت یا نوشتن درخواست ها در پایگاه داده، از عهده انتشار و مدیریت حجم زیادی از محتوا برمی آید و یک نتیجه حرفه ای را به ارمغان می آورد.
در کل، رایگان و متن باز بودن، سرعت، امنیت، مقیاس پذیری، قدرت پردازشی، استفاده از موتورهای ذخیره سازی بیشتر و … باعث شده است که شرکت های بزرگی مثل Amazon Web ،Tumblr ،Wikipedia و … این سیستم مدیریت پایگاه داده را ترجیح دهند. پس وقتی می گوییم MariaDB در بین ۱۰ پایگاه داده رابطه ای جهان قرار دارد، اغراق نمی کنیم.
MariaDB ویژگی ها و مزایای زیادی دارد که باعث شده است از MySQL و RDBMS های متن باز دیگر متمایز باشد. در ادامه به بررسی مهم ترین ویژگی های آن می پردازیم:
استفاده از ۱۲ موتور ذخیره سازی جدید
این سیستم با استفاده از موتورهای قدرتمند، سطح عملکرد و سرعت خود را به درجه بالاتری رسانده است و خواص ACID را برای تمام تراکنش ها حفظ می کند. که ۲ مورد از مهم ترین آنها عبارت اند از:
InnoDB: تامین خواص ACID برای تمام تراکنش ها، پشتیبانی از کلید خارجی و در نتیحه ارتقا قابلیت اطمینان پایگاه داده
MyRocks / RocksDB: ذخیره سازی با تاخیر کم و سریع با تمرکز روی مواردی مثل فرسودگی SSD و ظرفیت IO بهتر برای مدیریت جستجوها و میزان فضای استفاده شده
در کل MariaDB از این ۱۲ موتور و افزونه های قدرتمند دیگر برای پردازش و اجرای پرس و جوهای تراکنشی و تحلیلی استفاده می کند و همین باعث شده است که در پشتیبانی کارآمد از انواع کوئری ها عملکرد بهتری نسبت به MySQL داشته باشد.
سازگاری با SQL
MariaDB به عنوان یک پایگاه داده رابطه ای از زبان SQL پشتیبانی می کند و این امکان را به شما می دهد که در حین دسترسی به پایگاه داده از توابع و رویه های استاندارد SQL استفاده کنید.
همچنین این سیستم مدیریت پایگاه داده با پشتیبانی از ویژگی های پیشرفته SQL مثل توابع و انواع داده های GIS، توابع همبستگی و عبارات جدول، انجام تسک های مختلف را ساده تر می کند. از طرف دیگر، افزونه های مفید زیادی وجود دارد که امکانات و قابلیت های بیشتری را به MariaDB اضافه می کنند. مثلاً، افزونه Xpand این امکان را به شما می دهد که پایگاه داده های SQL را به صورت توزیع شده بسازید تا هر گونه تغییر و جهش ناگهانی در حجم ترافیک برنامه ها را به خوبی مدیریت کنید و در عین حال، در دسترس بودن مداوم پایگاه داده را تضمین کنید.
Galera Cluster
هدف اصلی از این ویژگی، ارتقاء سرعت، جلوگیری از از دست دادن داده ها و افزایش مقیاس پذیری سیستم در برابر افزایش حجم داده و ترافیک است. به لطف این روش Master-salve، ویژگی کپی داده ها به صورت همزمان نیز تامین می شود چون از چند گره master واقعی بهره مند است که در صورت از کار افتادن یکی، Slave ها باز به کار خود ادامه می دهند و با کپی داده ها به صورت مداوم و سنکرون از هر گونه شکست و از بین رفتن داده جلوگیری می شود.
امنیت بالا
MariaDB به خاطر پشتیبانی از ویژگی های امنیتی فوق العاده ای مثل مهار کردن پرس و جوهای خطرساز، رمزگذاری داده ها به صورت واضح و شفاف و … به یک نرم افزار پایگاه داده قابل اعتماد تبدیل شده است.
پایگاه داده شما به کمک قابلیت های امنیتی قدرتمند MariaDB به راحتی می تواند در برابر حملاتی مثل SQL injection ،DoS و … در امان بماند. نکته جالب دیگر این است که با استفاده از فایروال پایگاه داده MariaDB می توانید کوئری های مخرب را فیلتر و مسدود کنید.
اجرای موازی کوئری ها
MariaDB به لطف این ویژگی می تواند چند کوئری را به صورت همزمان پردازش و اجرا می کند. خاصیت کپی کوئری ها از پایگاه داده اصلی به پایگاه داده جایگزین دیگر باعث شده است که اجرای کوئری ها به صورت همزمان با سرعت بیشتری انجام شود.
یکی از برتری های دیگر MariaDB نسبت به MySQL این است که با استفاده از قابلیت های OLAP با یک روش سریع تر و روان تر از عهده اجرای کوئری های تحلیلی برمی آید.
ادغام نخ
منظور از ادغام نخ یا Thread Pooling این است که به جای باز کردن یک نخ برای هر اتصال، هر اتصال جدید از مجموعه نخ های پیش تعریف شده، نخ مخصوص به خود را می گیرد تا کوئری مربوط به آن با سرعت بیشتری پردازش شود و نتایج هم بدون وقفه در اختیار برنامه موردنظر قرار بگیرد.
پشتیبانی از ستون های مجازی
یکی دیگر از ویژگی های برجسته MariaDB این است که به کمک ستون های مجازی می تواند از عهده مدیریت دسترسی همزمان چند برنامه به یک ستون بربیاید. با این ویژگی، دیگر نیازی نیست که توسعه دهنده محاسبات مربوط به هر برنامه را به صورت جداگانه مدیریت کند چون خود پایگاه داده این کار را انجام می دهد.
ColumnStore
این افزونه، انعطاف پذیری لازم برای تجزیه و تحلیل سریع و کارآمد حجم زیادی از داده ها را در اختیار شما قرار می دهد. ColumnStore با فعال سازی قابلیت های ذخیره سازی داده های ستونی / ردیفی و پردازش موازی به راحت تر شدن تجزیه و تحلیل داده های بزرگ کمک می کند.
همچنین، استفاده از فرمت ذخیره سازی دوگانه MariaDB باعث می شود برنامه های پیچیده ای که به پردازش تراکنش تحلیلی و ترکیبی نیاز دارند، به مشکل برنخورند و دیگر نیازی به زحمت نگهداری دو پایگاه داده مجزا برای رسیدگی به کوئری های مربوط به آنها نباشد.
پشتیبانی از داده های خاصی مثل JSON و Geometry و استفاده از انواع جدول زمانی برای دسترسی به داده های تاریخی پایگاه داده از ویژگی های برجسته دیگر این RDBMS است.
مقایسه MariaDB و MySQL
مقایسه عملکرد این سیستم پایگاه داده باعث می شود که با برتری های هر کدام از آنها نسبت به یکدیگر آشنا شویم:
- MariaDB دارای ۱۲ موتور ذخیره سازی است در حالی که MySQL موتور ذخیره سازی کمتری دارد.
- MariaDB قادر به پشتیبانی از ۲۰۰۰۰۰+ اتصال است اما MySQL در این زمینه محدودتر است.
- MariaDB در کپی داده ها نسبت به MySQL عملکرد بهتری دارد و ۲ برابر سریع تر عمل می کند.
- MariaDB کلاً متن باز است ولی MySQL در نسخه سازمانی خود از کدهای اختصاصی هم استفاده می کند.
- MariaDB از ویژگی هایی مثل Data Masking و Dynamic column پشتیبانی نمی کند در حالی که MySQL مجهز به این ویژگی ها است.
در کل، وقتی بحث سرعت و عملکرد است، MariaDB پیروز این بازی است. MariaDB در کپی داده ها و مدیریت تعداد زیادی اتصال به صورت همزمان فوق العاده عمل می کند. پس اگر به دنبال یک پایگاه داده رابطه ای با کارایی بالا هستید تا درخواست ها و داده های زیاد خود را به راحتی تحلیل و مدیریت کنید، MariaDB انتخاب خوبی برای شماست.
پایگاه داده MariaDB برای چه کارهایی مناسب است؟
این که اکثر کاربران از پشتیبانی oracle صرف نظر می کنند و به جای MySQL از MariaDB استفاده می کنند، دلیل دارد و دلیل آن بهینه سازی ها و قابلیت هایی است که MariaDB ارائه می دهد:
این پایگاه داده برای اهداف مختلفی مثل e-commerce، انبار داده یا data warehousing، ویژگی های سطح سازمانی و برنامه های گزارش گیری استفاده می شود. در واقع، با استفاده از MariaDB قادر هستید تمام حجم کاری خود را برآورده کنید و بدون توجه به اندازه کسب و کار خود، از عهده مدیریت داده های خود بربیایید.
از اصلی کاربردهای این پایگاه داده می توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
پردازش تراکنش
برنامه های تراکنشی سازمان ها به پشتیبانی از کوئری های مکرر، زمان پاسخ دهی سریع و توانایی پردازش دادهایی با مقادیر کم نیاز دارند که MariaDB مناسب چنین تراکنش هایی است. موتور ذخیره سازی InnoDB این پایگاه داده از خاصیت ACID تراکنش ها پشتیبانی می کند و همین باعث می شود که هر تراکنش به عنوان یک واحد در نظر گرفته شود.
وب اپلیکیشن
MariaDB به خوبی با وب اپلیکیشن ها و پلتفرم های تجارت الکترونیک سازگار است. مکانیسم های چند نخی این پایگاه داده به اپلیکیشن کمک می کند تا بارهای بیشتری را مدیریت کند. همین مکانسیم ها در کنار خواص بهینه دیگر باعث شده است که عملکرد پایگاه داده ارتقا پیدا کند و اپلیکیشن یا سایت شما به راحتی با افزایش ترافیک و رشد سریع کسب و کار مقابله کند.
MariaDB برای سرور لینوکس مناسب تر است یا ویندوز؟
البته که این پایگاه داده برای هر دو سیستم عامل مناسب است و سرعت و عملکرد لازم برای پردازش و مدیریت داده ها را تامین می کند. ولی وقتی بحث تکنولوژی ها و ابزارهای متن باز می شود، قضیه کمی فرق می کند. مثلاً وقتی قصد ساخت یک انبار داده دارید یا می خواهید از افزونه ColumnStore یا mariaDB Max Scale استفاده کنید، ابزارهای که نیاز دارید برای توزیع های لینوکس در دسترس هستند.
پس برای این که یک انتخاب عالی انجام دهید، اول باید نیازهای خود را شناسایی کنید و بعد تصمیم گیری در مورد نوع سیستم عامل، یک سرور قدرتمند با کارایی و عملکرد بالا تهیه کنید که پتانسیل لازم برای مدیریت داده ها و درخواست های زیادی که MariaDB با آنها سروکار دارد را داشته باشد. اگر هم نگران هزینه سرور اختصاصی هستید و دوست دارید که با بودجه کم صاحب یک سرور قدرتمند شوید، بهتر است یک سرور مجازی لینوکس یا ویندوز تهیه کنید.
جمع بندی
MariaDB یکی از سیستم های مدیریت پایگاه داده جایگزین MySQL است که به خاطر بهره مندی از ویژگی ها و افزونه های پیشرفته به درجه بالایی از محبوبیت رسیده است. سرعت، عملکرد و پایداری این سیستم رابطه ای باعث شده است که به خوبی از عهده مدیریت درخواست و داده های زیاد بربیاید و در حوزه های مختلفی مثل وب اپلیکیشن و پردازش تراکنش های ساده تا پیچیده مورد استفاده قرار بگیرد.